Ta książka wgniotła mnie w fotel....choć pewnie nie umiałbym wytłumaczyć dlaczego...Ale po kolei...powieść składa się z trzech części.Pierwsza to historia Joachima von Pasenowa - młodego ziemianina,który siła rodzinnych tradycji wstępuje do wojska.Ponieważ ta część jest opatrzona podtytułem romantyzm Pasenow jest typowym romantykiem.Targają nim sprzeczne uczucia,emocje,niepewności jednak nie potrafi wyzwolić się z ram ,zwyczajów i zachowań wynikających z jego urodzenia,kariery wojskowej, wpływu rodziny i środowiska.
Część druga-August Esch czyli anarchia.Jest to historia młodego buchaltera,który czuje się upokorzony,krzywdzony i niedoceniany przez otaczający go system....zawodowy,społeczny,towarzyski...Winni są kapitaliści,prezesi,przełożenia ale także związkowcy...bez znaczenia czy lewicujący czy chrześcijańscy.Pełen energii zmienia pracę,miasto,pakuje się w ryzykowne i mało nobilitujące interesy(zapasy kobiet) marzy o Ameryce,romansuje,łajdaczy i używa życia...a przede wszystkim szuka wolności w sobie i dla siebie.Nie do końca jest tu konsekwentny bo czasem sam narzuca sobie jakieś wydumane obowiązki(motyw Ilony).Z czasem jego wojowniczość łagodnieje a on sam świadomie wybiera...stabilizację?miłość?przeznaczenie?...u boku kobiety(cudownie naszkicowana postać matki Hentjen)
Trzecia opowieść...Huguneau czyli rzeczywistość....To najobszerniejsza i zdecydowanie najważniejsza część książki.To tutaj powieść bardzo dobra przenosi się na wyższy poziom...Znajdujemy się 1918 roku,wojna się kończy,widmo rewolucji krąży,wszędzie niepewność,strach i poczucie tymczasowości. Huguneau to dezerter,kupiec,cwaniak,karierowicz...czyli rzeczywistość.Spotyka tu romantyzm(Pasenow) i anarchię(Esch)....kto okaże się silniejszy?Tak....dzięki intrygom,oszustwom i bezwzględności Huguneau osiąga swój cel i jako jedyny wyszedł z tej wojenno-rewolucyjnej zawieruchy bez szwanku a nawet z wymiernymi korzyściami materialnymi....i nawet nie zauważył ,że stracił resztki człowieczeństwa.
Nieoczekiwany sojusz Pasenowa i Escha ,którego spoiwem okazała się wiara nie wytrzymał zderzenia z rzeczywistością. Pasenow szuka pociechy w Bogu bo tak jest wychowany i taka jest jego tradycja,Esch- bo tylko Bóg mu daje nadzieję na lepszy,sprawiedliwszy świat.
Równolegle poznajemy inne smakowite wątki(Jaretzyky,Maria z Armii Zbawienia,Hanna,lekarze z lazaretu).Potęguje to klimat końca wojny,nadchodzącej klęski i zmian.
To tyle...co jest przesłaniem tej książki?...Według mnie Broch sugeruje,że obecna cywilizacja ulega rozpadowi.Wszystkie instytucje państwowe,religijne,kulturalne ,a także relacje międzyludzkie są pustą formą,która dawno zgubiła treść,a trzyma się jeszcze tylko siłą przyzwyczajeń....a może to przesłanie jest całkowicie inne?
Warto i jeszcze raz warto poznać tę książkę mimo,że czasem wyda się Wam nudna lub niezrozumiała.Nie zawsze musi być ciekawie i przejrzyście..

Ta książka wgniotła mnie w fotel....choć pewnie nie umiałbym wytłumaczyć dlaczego...Ale po kolei...powieść składa się z trzech części.Pierwsza to historia Joachima von Pasenowa - młodego ziemianina,który siła rodzinnych tradycji wstępuje do wojska.Ponieważ ta część jest opatrzona podtytułem romantyzm Pasenow jest typowym romantykiem.Targają nim sprzeczne...