Opalanie własnego lokum drewnem, nie należy w Polsce do standardu – w naszym gęsto zaludnionym i mocno „miejskim” kraju funkcjonuje bowiem system ogrzewania komunalnego, czasem wspieranego przez gazowe junkersy lub piece typu „na wszystko”. Oczywiście są też kominki, które powoli przestają pełnić funkcję wyłącznie szpanerskiego must have w domach jednorodzinnych, zmieniając się w alternatywne (a czasem jedyne) źródło zapewnienia ciepła. I właśnie do tej ostatniej grupy – posiadaczy kominków i piecy stricte na drewno – skierowana jest ta książka. Miejscy drwale mogą sobie czytanie odpuścić.

Norwegowie z przygotowywania opału na zimę zrobili prawdziwy rytuał, czasem sięgający wyżyn sztuki. Wydawać by się mogło, że porąbanie kilkudziesięciu szczapek to nic wielkiego – ot siekierą pomachać trzeba, stosik ułożyć jakiś i tyle. Otóż nie – bo i jedno i drugie wymaga praktyki oraz teorii. Tę druga znajdziecie w książce Myttinga; pierwsza dla wielu z was pozostanie pewnie tylko abstrakcją. Porąb i spal to książka, która jest pewnego rodzaju przewodnikiem po świecie opału – jego pochodzenia, właściwości, przygotowywania i przechowywania. To także książka o filozofii życia z drewnem opałowym, będącym nie tylko źródłem ogrzewania, ale często także gwarantem przetrwania w skrajnie trudnych warunkach. To także opowieść o tym, jak opał dyktuje rytm codziennego życia, jest jego motorem i sensem. Wydaje się to nieco naciągane? Wierzcie mi – nie jest.

Lars Mytting pokazuje świat, który jest dla nas już, a zarazem jeszcze obcy, w którym drewno traktowane jest jako surowiec odnawialny, a nie świętość, do której można się w jej obronie przykuć. Opowiada także o tym, że sadzenie drzew a następnie ich ścinanie (co u nas w dalszym ciągu jest tematem tabu) to normalne koleje losu. Mytting w końcu tłumaczy, że nic piękniejszego, niż praca fizyczna z opałem, nie istnieje. Ta ostatnia konkluzja zapewne nie wszystkim przypadnie do gustu, ale trudno nie przyznać mu racji.

Czytelnik w Porąb i spal znajdzie nie tylko opowieść drewnie, ale także porady (bardzo praktyczne) odnośnie przygotowania opału, narzędzi temu służących, przechowywaniu szczap, jego spalaniu (wartości opałowe – czyli czarna magia dla przeciętnego człowieka) a także garść informacji dotyczących piecy, w których można całość bezpiecznie i sensownie „puścić z dymem”. Oczywiście nie zabraknie także odrobiny historii Norwegi. No bo jak?

Dla kogo? Dla tych, którzy wiedzą, jakie uczucie towarzyszy siedzeniu przy kominku/piecu/ognisku. Dla tych, którzy w garażu lub składziku mają siekierę z wygrawerowanym własnym imieniem. I w końcu dla tych, którzy chcą się dowiedzieć czegoś ciekawego, by błysnąć w towarzystwie. A więc do lektury a potem – do ulubionego pniaka z siekiera w garści!

Bartek `barneej` Szpojda