Od dawna jestem fanem Autora, a ta książka należy do jego najlepszych rzeczy.

Zbyt słabo w Polsce jest znany ludobójczy charakter tzw. Niezależnego Państwa Chorwackiego, satelity III Rzeszy, tworu chorwackich katolickich faszystów - podczas II wojny. Swym bestialstwem wobec Żydów, Serbów czy komunistów zadziwiali oni nawet hitlerowców, którzy wymyślili i wcielili w życie "przemysłowy" sposób mordowania w komorach gazowych.

Ich chorwaccy kompani woleli zabijać ”rzemieślniczo”, osobiście podrzynając gardła wrogom lub przecinając ich piłą. Jako wyjątkowi sadyści, preferowali osobisty kontakt z ofiarą w ostatnich chwilach jej życia – Niemcy „tylko” patrzyli przez wizjery w komorach….

Wartość tej książki, oprócz wszystkiego innego, mierzy się m.in. tym, że Jergovic w zasadzie oszczędza nam takich scen. może poza jedną. Za to atmosfera powieści aż kipi od grozy czającej się za rogiem, która zaraz się zmaterializuje. Dlatego niewiele tu dosłowności przy opisywaniu zbrodni ustaszy.

Na mnie osobiście olbrzymie wrażenie zrobił opis wywiadu w propagandowej „gadzinówce” z umundurowanym zabójcą niewinnej osoby. Upozowany on został na bohatera, który „uniemożliwił ucieczkę groźnemu wrogowi Państwa”. Zakłamanie rzeczywistości i odwrócenie znaków dobra i zła to immanentna cecha każdego reżymu, czy to zabijającego ludzi, czy „tylko” prawdę….

Wybitne książki Jergovicia to głos ostrzegający przed powrotem nienawiści - niestety, chyba jednak tylko „wołający na puszczy”.

Kilka cytatów:

„Ich nieszczęście jak zawsze polegało na tym, że czuli się przez kogoś obcego wystrychnięci na dudka, i nie przychodziło im do głowy, że może dzięki własnym zasługom, bez pomocy nikogo z zewnątrz, okazali się dudkami”

„…było za późno na ostatnich wieczornych pijaków, a za wcześnie na pierwszych porannych…”

"…kłamstwo nie było mniej przekonujące od prawdy...”

"….bo nie można powiedzieć Żyd i nie splunąć przy tym na ziemie, a wobec słów, przed których wymówieniem trzeba splunąć, najlepiej spuścić wzrok, bo inaczej ktoś plunie w oczy tobie….”

„…było to bardzo dawno, jeszcze w czasach, kiedy Żydzi nie wierzyli, że pocieszenie, to też jakaś pomoc…”

"I na zawsze minęły czasy witania Nowego Roku z przekonaniem, że będzie lepszy"

„Nawet najlepsi ludzie w tym mieście, ci, co nigdy na nikogo krzywo nie spojrzeli, od zawsze wierzyli, że Żydzi zdradzili i ukrzyżowali Jezusa”

„We wszystko się wątpi, w Boga i Jego istnienie, ale w to, że Żydzi popełnili zbrodnię na Jego Synu, w to tutaj nikt nie wątpi”.

„…zawsze sprawiał wrażenie człowieka, który stale się waha między przerażeniem i totalną rozpaczą...”

„Był okrutny jak małe i słabe zwierzątko, jak mysz z młyna. I był zrozpaczony, bo nie znajdował słabszego od siebie..."

”….- My drogi panie jesteśmy tak biedni, że Hitlera zupełnie nie obchodzimy. Jak się zacznie, nam będzie łatwo z naszymi sąsiadami, bo nie mają powodu nas wydać, tacy, drogi panie, jesteśmy biedni…”

Od dawna jestem fanem Autora, a ta książka należy do jego najlepszych rzeczy.

Zbyt słabo w Polsce jest znany ludobójczy charakter tzw. Niezależnego Państwa Chorwackiego, satelity III Rzeszy, tworu chorwackich katolickich faszystów - podczas II wojny. Swym bestialstwem wobec Żydów, Serbów czy komunistów zadziwiali oni nawet hitlerowców, którzy wymyślili i wcielili w życie...

Pierwsza przeczytana powieść Milenko Jergovića i póki co najlepsza. Historia chorwackiej Shirley Temple, tyle że żydowskiego pochodzenia, która zabłysnęła niedługo przed wojną. Istniała podobna postać (Lea Deutsch),ale autor nie wzorował się ściśle na jej życiorysie, co podkreśla w posłowiu.
Oprócz małej, uzdolnionej aktorki obserwujemy losy członków jej rodziny oraz sąsiadów z Zagrzebia. Przed wojną Ruta wychowywała się w normalnym mieszczańskim domu, jej ojciec popierał Chorwatów w sporach z Serbami a ona osiągnęła lokalną sławę jako dziecięca aktorka. Wszystko, jak można się domyślić, zmieniło się po wybuchu konfliktu zbrojnego oraz przejęciu władzy przez ustaszy, chorwackich faszystów.
Dzięki temu, że jedna z postaci pracuje na stacji kolejowej Novska, pojawia się słynny obóz koncentracyjny w Jasenovacu, przeznaczony dla Żydów, Serbów, Cyganów i w ogóle wszystkich przeciwników chorwackiego faszyzmu, niezależnie od pochodzenia etc. Mamy też jedną drastyczną scenę mordów, dokonywanych przez ustaszy, ale przede wszystkim dramat zwykłych ludzi, którzy z przyczyn od nich niezależnych z dnia na dzień stali się podludźmi. Nie z powodu tego, co robili ani co wybrali, ale z uwagi na swoje pochodzenie. Byli skazani za to, co było od nich niezależne i z czym nic nie mogli zrobić.
Od innych książek o holokauście powieść odróżnia się tym, że widzimy nie tylko ofiary, ale i oprawców. I to nie cudzoziemskich żołnierzy-okupantów, lecz rodaków, tyle że innego pochodzenia i wyznania, owładniętych nacjonalizmem i klerykalizmem. A także zwykłych ludzi, którzy się po prostu bali.
Bardzo dobra powieść o tym, co czyni z ludzi wojna oraz ideologie bazujące na wykluczaniu całych grup z przyczyn od nich niezależnych – bo nikt nie może wybrać sobie narodowości ani religii rodziców ani dziadków.

Pierwsza przeczytana powieść Milenko Jergovića i póki co najlepsza. Historia chorwackiej Shirley Temple, tyle że żydowskiego pochodzenia, która zabłysnęła niedługo przed wojną. Istniała podobna postać (Lea Deutsch),ale autor nie wzorował się ściśle na jej życiorysie, co podkreśla w posłowiu.
Oprócz małej, uzdolnionej aktorki obserwujemy losy członków jej rodziny oraz...

Pierwsze spotkanie z literaturą chorwacką, jednocześnie spełnienie czytelniczego marzenia, jakim było przeczytanie "Ruty Tannenbaum". Na tę książkę polowałam kilka lat (na studiach, kiedy wolałam przeznaczać niewielkie zarobki na jedzenie, nie na książki),nie mogłam jej znaleźć w żadnej bibliotece. Z pomocą przyszła mi znajoma, studiująca kroatystykę - Joanno, dzięki Ci!
Mimo, iż powieść mnie rozczarowała.
Tytuł i opis z tyłu okładki wskazują na to, że główną bohaterką będzie Ruta Tannenbaum - młodziutka chorwacka aktorka żydowskiego pochodzenia, której życie zmienia się o 180 stopni po wybuchu drugiej wojny światowej. Nastawiłam się więc na to, że będzie to opowieść właśnie o Rucie.
Ekhm, nie była. Wątek, który powinien być głównym, miejscami był drugo-, a nawet trzecioplanowy. Autor dużą uwagę skupił na rodzinie i otoczeniu Ruty, nie umieszczając tytułowej postaci w centrum, robi to naprawdę bardzo rzadko. Poza tym, że Ruta była zdolnym dzieckiem, przejawiającym talent aktorski, a w późniejszym wieku arogancką dziewuchą, nie wiemy o niej właściwie nic, czego nie można powiedzieć o jej matce, ojcu (oooo, tutaj autor się popisał),dziadku czy sąsiadach.
Niby fabuła kręciła się wokół Ruty, a tak naprawdę nie bardzo. Zabrakło mi samej Ruty, zwłaszcza w wieku nastoletnim, kiedy to zmieniająca się sytuacja polityczna powinna mieć olbrzymi wpływ na dziewczynę. Eee, nie miała. Nie czułam tego.
Autor pozostałe wątki opisał w bardzo ciekawy sposób, ale styl w moim odczuciu jest nierówny, zdarzało mu się przynudzać (do tego stopnia, że już zniechęcona nieobecnością Ruty miałam ochotę rzucić lekturę w diabły). Debilizmów nie stwierdzam, ale mogę to powiedzieć jedynie o motywach żydowskich, na reszcie się nie znam (o historii i społeczeństwie chorwackim nie wspominam).
Czy warto? Jak człowiek się interesuje dziejami Chorwacji, wie coś na ten temat i chce przeczytać powieść bazującą na życiu Lei Deutsch (Lea była pierwowzorem Ruty, ale autor bardzo swobodnie podszedł do biografii dziewczyny),to niech po to sięgnie. Dla mnie osobiście była to tak naprawdę lektura zbędna.
Ale zakładam, że mogę się nie znać i mogę to źle ocenić (z racji zainteresowania innym okręgiem kulturowym).

Pierwsze spotkanie z literaturą chorwacką, jednocześnie spełnienie czytelniczego marzenia, jakim było przeczytanie "Ruty Tannenbaum". Na tę książkę polowałam kilka lat (na studiach, kiedy wolałam przeznaczać niewielkie zarobki na jedzenie, nie na książki),nie mogłam jej znaleźć w żadnej bibliotece. Z pomocą przyszła mi znajoma, studiująca kroatystykę - Joanno, dzięki...

Wirtuozersko podana historia Chorwacji i natura Chorwata. Oczywiście jako fikcja, ale jaka? Brać!

Wirtuozersko podana historia Chorwacji i natura Chorwata. Oczywiście jako fikcja, ale jaka? Brać!

W tej książce jest dużo niewinności, bo bohaterką jest dziecko o wspaniałych, głębokich oczach "mamy Ivki", które wszystko wiedzą, choć niewiele jeszcze widziały. Sporo także pokoleniowych opowieści, ciążących nad losem nieświadomych bohaterów niczym antyczne fatum - ta część mnie podoba się najbardziej, jest mieszaniną realizmu magicznego z twardą rzeczywistością życia w ciężkich dla Żydów czasach (to Oni, oprócz Ruty, są zbiorowymi bohaterami tej powieści). Wreszcie narracja - wierna psychologii postaci i przeżywanym przez nie rozterkom, ale nie całkowicie demaskująca, a nieraz kronikarsko obiektywna (gdy przywołane zostają historyczne wydarzenia).

W pamięci zostaje smutek Amalii po "podwójnej" stracie; zmienny, zależny od okoliczności, stosunek rodziców Ruty do sąsiadów; stary Abraham i jego sklep...i Moni, który "miał tyle rozumu, ile szafranu jest w kaszy biedaka".

To naprawdę dużo! A już z pewnością wystarczająco dużo, żeby po tę książkę sięgnąć!

W tej książce jest dużo niewinności, bo bohaterką jest dziecko o wspaniałych, głębokich oczach "mamy Ivki", które wszystko wiedzą, choć niewiele jeszcze widziały. Sporo także pokoleniowych opowieści, ciążących nad losem nieświadomych bohaterów niczym antyczne fatum - ta część mnie podoba się najbardziej, jest mieszaniną realizmu magicznego z twardą rzeczywistością życia w...

Barwna opowieść o polietnicznym Zagrzebiu z początków XX wieku. Pretekstem do opowiedzenia historii kulturowo, religijnie i etnicznie zróżnicowanego miasta staje się mała żydowska dziewczynka - gwiazda sceny Chorwackiego Teatru Narodowego, nazywana chorwacką Shirley Temple.
Książka godna polecenia!

Barwna opowieść o polietnicznym Zagrzebiu z początków XX wieku. Pretekstem do opowiedzenia historii kulturowo, religijnie i etnicznie zróżnicowanego miasta staje się mała żydowska dziewczynka - gwiazda sceny Chorwackiego Teatru Narodowego, nazywana chorwacką Shirley Temple.
Książka godna polecenia!

*między I. Andriciem a G. Grassem

*między I. Andriciem a G. Grassem

Książka bardzo ważna - dla Europy, dla świata! Chorwatom się nie spodoba.

Książka bardzo ważna - dla Europy, dla świata! Chorwatom się nie spodoba.