Przypadek sprawił, że dwa opasłe dzieła o życiu - "Czasomierze" i "Małe życie" czytałam jednocześnie. Nie chciałabym ich porównywać, wspomnę jedynie, że w centrum każdego z nich, choć są zupełnie różne, jest los człowieka, przedstawiony panoramicznie od lat jego młodości aż po ostatnie dni.

Do sięgnięcia po "Czasomierze" skłonił mnie najpierw tytuł, a później okładka. Przyznaję, uwielbiam literaturę, w której bohaterem jest czas, jego pomiar, zegary i zegarmistrze.

"Czasomierze" to wielostronicowa, rozbudowana, wielowątkowa powieść o człowieku i jego istnieniu. I o tym, co życie determinuje - odwiecznej walce dobra ze złem, walce o panowanie nad światem i ludźmi.

Pozornie zwyczajna historia dziewczyny z angielskiej prowincji, rozpoczynająca się w latach osiemdziesiątych XX wieku, sięgająca nie tak znów odległej przyszłości, bo lat czterdziestych XXI wieku. Powieść obyczajowa z nutką fantastyki, futurologii, metafizyki. Historia zamknięta w ramach jednego ludzkiego życia, zupełnie przypadkiem wmieszanego w wielką wojnę Dobra ze Złem. Historia bliższych i dalszych konsekwencji ludzkich wyborów, spotkań wywierających wpływ na całe dalsze życie, poszukiwania odpowiedzi na pytania, które zadaje sobie każdy z nas.

Bohaterka książki, nastoletnia Holly Sykes ucieka z domu. Jej ucieczka pociągnie za sobą konsekwencje dla całego przyszłego życia, nie tylko jej ale i wielu innych ludzi. Niektóre dotkną jej już za chwilę, inne dopiero po wielu latach. W kolejnych rozdziałach, oznaczanych datami rocznymi odległymi o kilka, kilkanaście lat, przyglądamy się Holly na różnych etapach życia. Nie zawsze jest ona główną bohaterką czy narratorką rozdziału, niekiedy opowieść dotyczy innych osób, a obecność Holly jest jedynie dyskretnie zaznaczona, niekiedy patrzymy na nią oczyma innych ale zawsze, w każdym z rozdziałów, Holly pojawia się choćby na chwilę, jak łącznik spinający różne czasy, miejsca i osoby. Holly po prostu żyje, dorasta, tworzy związki, kocha, ma problemy, zmienia się, starzeje, jak maleńki trybik w wielkiej machinie świata. I żyją ludzie wokół niej - przychodzą i odchodzą, rodzą się i umierają, nieświadomie powiązani niewidzialnymi nićmi. Dopiero z pewnego dystansu, ogarniając wzrokiem całość, możemy uświadomić sobie, że "wszystko jest jednym". Motyw to u Mitchella znany, choćby z "Atlasu chmur", tu jednak ujęty nieco inaczej.

Wątek fantastyczny powieści interesujący i nienachalny. Oto obok nas istnieje równoległy świat istot nieśmiertelnych, obdarzonych niedostępną nam mocą, których ścieżki niekiedy krzyżują się ze ścieżkami ludzkimi, także ścieżkami Holly. Jak zwykle - są istoty dobre, są i złe. Jedne i drugie toczą gdzieś obok nas wielką wojnę o człowieka.

Jest w końcu w powieści Davida Mitchella wielkie wołanie o szacunek do naszego świata, któremu przez ludzką butę i pychę grozi zagłada. Przygnębiająca i niestety, dość prawdopodobna jest wizja przyszłości nakreślona przez autora.

Książka dość nowatorska, napisana charakterystycznym dla autora stylem, dobrze i ciekawie skomponowana. Akcja niespieszna, raczej do delektowania się niż do pospiesznego połknięcia. Mocną jej stroną są bardzo wyraziści, autentyczni bohaterowie i bogaty język, choć polskie tłumaczenie nie do końca udane.

Wiele jest w książce mądrych zdań, gotowych cytatów, drogowskazów, myśli, prawd uniwersalnych, do których można i chce się wracać. I to także stanowi o ponadczasowej wartości powieści.

A czym są tytułowe czasomierze? Odpowiedź znajdziemy na kartach książki. Moim zdaniem, piękna koncepcja.

Przypadek sprawił, że dwa opasłe dzieła o życiu - "Czasomierze" i "Małe życie" czytałam jednocześnie. Nie chciałabym ich porównywać, wspomnę jedynie, że w centrum każdego z nich, choć są zupełnie różne, jest los człowieka, przedstawiony panoramicznie od lat jego młodości aż po ostatnie dni.

Do sięgnięcia po "Czasomierze" skłonił mnie najpierw tytuł, a później okładka....