„Kuzynki” to trylogia, którą Andrzej Pilipiuk poczynił ukłon w stronę płci pięknej. Nie znaczy to, że była to „babska” literatura, ale bohaterki i konstrukcja książek odbiegały nieco od typowo męskiego punktu widzenia, jaki autor zwykł przyjmować w innych swoich historiach. W latach 2003-2005 ukazała się trylogia, która stanowiła rozwinięcie opowiadania „Kuzynki”, za które Pilipiuk w 2002 r. otrzymał Nagrodę im. Zajdla, najbardziej prestiżowe wyróżnienie polskiej fantastyki.

Potem na długie lata zapadła cisza, a autora pochłonęły inne projekty. Dopiero w tym roku wrócił do postaci kuzynek Kruszewskich.

Dla czytelników nieznających trylogii krótkie przypomnienie o czym rzecz. Bohaterkami cyklu są trzy kobiety. Stanisława Kruszewska to polska szlachcianka urodzona na początku XVII wieku na wschodnich kresach Rzeczpospolitej. Jako uczennica alchemika Michała Sędziwoja miała dostęp do Kamienia Filozoficznego, dzięki czemu wciąż żyje i podróżuje po świecie. Katarzyna Kruszewska, jej „kuzynka” to jej daleka krewna urodzona w XX wieku. Geniusz komputerowy, zrezygnowała ze służby w ABW po odnalezieniu Stanisławy. Trio dopełnia Monika, urodzona w średniowieczu bałkańska księżniczka, która od nastoletnich czasów żyje jako wampirzyca. Bohaterki szukają Michała Sędziwoja, walczą z tajnymi bractwami, łowcami wampirów, a także próbują odtworzyć rodowe włości Kruszewskich.

„Zaginiona” to powrót Andrzeja Pilipiuka do świata kuzynek. Powrót niestety bez udziału Moniki, która, jak dowiadujemy się z kart książki, podróżuje z Arminiusem i Laszlo, dwoma węgierskimi łowcami wampirów. W życiu kuzynek sporo się zmieniło. Straciły pracę w prywatnej szkole, która splajtowała w czasie kryzysu, pomysł odbudowy rodzinnego folwarku okazał się klapą, a długie życie Stanisławy wpędza ją w melancholię.

Z monotonii wyrywa je przypadkowe spotkanie z Anią. Pozornie jest ona zwykłą polską studentką, ale kuzynki szybko orientują się, że to w rzeczywistości potomek rodu książęcego z tajemniczej wyspy na Atlantyku, ukrytej przed wzrokiem zwykłych ludzi. Stanisława i Katarzyna postanawiają pomóc dziewczynie powrócić do rodzinnego kraju, choć będzie wymagało to sporo wysiłku, bo nie wszyscy szukający Anny mają czyste intencje.

„Zaginiona” wypełnia większość książki, ale nie całą. Dodatkiem jest opowiadanie „Czarne Skrzypce”, w którym pewien człowiek odnajduje Stanisławę, by prosić alchemiczkę o pomoc. Jego córka zapadła w dziwną katatonie, a kluczem do rozwiązania zagadki mogą być tajemniczy czarny instrument.

Kontynuacja „Kuzynek” nie jest niczym szczególnie spektakularnym, najprawdopodobniej nie otworzy też nowego cyklu. Pilipiuk wraca do znanych i lubianych bohaterek w stylu przypominającym historie wypełniające jego zbiory opowiadań. Zresztą w pewnym momencie Kruszewskie korzystają z usług Roberta Storma, który ostatnio często bywa głównym bohaterem historii Pilipiuka. Tak naprawdę gdyby nie długość „Zaginionej”, historie te spokojnie można by dołączyć do kolejnego zbioru.

Nie chcę przez to mówić, że najnowsza książka Pilipiuka jest słaba. Jej pewne oddalenie od reszty cyklu może być nawet zaletą, bo nie wymaga od czytelnika znajomości wcześniejszych tomów, choć niewątpliwie pomoże to wyłapać smaczki, których nie brakuje. Fabuła może jednak trochę rozczarować osoby, które z twórczości Pilipiuka znają tylko „Kuzynki”, bo styl i sposób narracji zbliżony jest raczej do wspomnianych opowiadań o Robercie Stormie czy Pawle Skórzewskim.

Pilipiuk to jedna z najbardziej rozpoznawanych marek w polskiej fantastyce i nie schodzi poniżej pewnego wysokiego poziomu. Tak jest i tym razem. Książkę łyknąłem gładko w dwa wieczory. Lektura jest bardzo płynna i przyjemna. Autor sprawnie i szybko prowadzi akcję, a jednocześnie przemyca różne smaczki z dziedziny historii czy rzemiosła. Może trochę szkoda, że Kruszewskie nie walczą o przetrwanie świata oraz że nie pojawia się wampirzyca Monika, ale mimo to „Zagubiona” to pozycja, po którą warto sięgnąć, a fani pisarza na pewno nie poczują się zawiedzeni.

Krzysztof Krzemień