„Czasem człowiek sprawia przykrość drugiemu człowiekowi, choć tego nie chce” (s. 192)

Dzieje się tak z reguły z bezmyślności albo niewiedzy i dotyczy to zazwyczaj dwóch typów ludzi: osób, które szybciej działają, niż myślą, oraz dzieci. Te drugie z racji wieku i związanych z nim braków w wychowaniu potrafią ranić, kompletnie nie zdając sobie z tego sprawy. Nieświadomie mówią coś, czego dorosły, kulturalny człowiek z pewnością by nie powiedział, i nie widzą w tym nic złego. Bo trzeba pamiętać, że dzieci z natury są prawdomówne, co znaczy, że zamiast opowiadać przemyślane kłamstwa, nie owijając w bawełnę, mówią to, co czują. Po prostu. A żeby tego było mało, ludzie mają paskudny zwyczaj oceniania innych po wyglądzie. Trudno jednak z tym walczyć, skoro jesteśmy wzrokowcami, zwracającymi uwagę najpierw na to, co widzą, a dopiero potem – przy bliższym poznaniu – na to, co w pierwszej chwili niewidoczne dla oka. I chociaż dobro i zło, piękno i brzydota są pojęciami względnymi, to tak się już utarło, że to, co ładne, musi być dobre, a to, co brzydkie – złe. Szaleńcza pogoń za popularnością, ciągła rywalizacja o to, kto jest najładniejszy, najmądrzejszy, najbogatszy i najlepszy doprowadzają do sytuacji, w której ci „gorsi” z góry są skazani na klęskę. Byłoby dobrze, gdyby byli skazani tylko na zapomnienie, częściej jednak swoją innością narażają się na szykany, drwiny i przemoc fizyczną. Oczywiście niezasłużone.

August Pullman, dziesięcioletni bohater powieści R.J. Palacio, jest inteligentnym i szalenie dowcipnym chłopcem, który ma jednak poważny problem. Auggie nie jest bowiem taki jak inni. I chociaż lubi grać na PlayStation, oglądać Gwiezdne wojny i jeść słodycze, to nie może znaleźć przyjaciół. Przyczyną jego wyobcowania jest zmutowany gen, z powodu którego ma zdeformowaną twarz i, zanim skończył dziesięć lat, musiał przejść 27 operacji. Pewnego dnia chłopiec dowiaduje się, że rodzice planują wysłać go do szkoły i to od razu do piątej klasy! Dziesięciolatek wzbrania się, jak może, przekonując rodziców, że nauka w domu jest znacznie lepszym pomysłem. Ci jednak wiedzą, jak wiele frajdy daje chodzenie do szkoły, i zrobią wszystko, by przekonać syna do tego pomysłu. W końcu August się zgadza i 1 września idzie na uroczyste rozpoczęcie roku szkolnego. Nienawykłemu do środowiska szkolnego Auggiemu mimo najszczerszych chęci trudno jest się przystosować do nowej sytuacji. Tętniące życiem korytarze podstawówki im. Beechera przypominają mu dżunglę, w której jednostki słabe nie mają najmniejszych szans na przetrwanie. Tu rządzą najsilniejsi, czyli ci, którzy potrafią podporządkować sobie tłum, czy to rozciągając przed nim kuszące wizje wspaniałej przyszłości, czy to zastraszając go groźbami. A wszyscy, którzy choć raz w życiu przeżyli odrzucenie przez grupę, wiedzą, jak trudno przetrwać w nieprzychylnym środowisku, gdy po swojej stronie nie ma się absolutnie nikogo.

Dyzostoza żuchwowo-twarzowa. Brzmi niegroźnie, a jednak potrafi zamienić życie Bogu ducha winnego dziecka w prawdziwy koszmar. To właśnie m.in. tę wadę genetyczną zdiagnozowano u Auggiego. O swoim wyglądzie chłopiec woli nie mówić, bo wie, że cokolwiek sobie wyobrażamy, w rzeczywistości jest pewnie gorzej. A jednak z łatwością udaje nam się polubić Augusta, który mimo widocznych niedoskonałości okazuje się naprawdę fajnym dzieciakiem.

„Cud chłopak” R.J. Palacio to powieść, która sprawdzi się jako wciągająca lektura zarówno dla dzieci, jak i dorosłych. Ta książka to wzruszająca i niezwykle przejmująca historia Augusta Pullmana, zwykłego chłopca o niezwykłej twarzy. Sprzedana w liczbie przeszło 5 milionów egzemplarzy powieść weszła do klasyki współczesnej literatury, zdobywając serca kolejnych czytelników i pewnie wielu z Was zgodziłoby się ze mną, że powinna też wejść do kanonu lektur szkolnych. Dlaczego? Oczywiście dlatego, że w dzisiejszych, mocno nietolerancyjnych, czasach mogłaby wielu i dzieciom, i dorosłym wskazać, jak należy się zachowywać w stosunku do innych. Potwierdzeniem fenomenu „Cud chłopaka” prócz rankingów sprzedażowych jest także planowana na jesień 2017 roku ekranizacja, w której Augusta zagra Jacob Tremblay, a w postaci jego rodziców wcielą się Julia Roberts i Owen Wilson.

Zanim jednak obejrzycie film, warto przeczytać książkę, bo powieść R.J. Palacio składa się w zasadzie z samych zalet. Opowiedziana historia jest ciekawa, główny bohater wzbudza sympatię, a rozdziały są krótkie. Za bardzo udany zabieg uważam też narrację. Dzięki zastosowanej w powieści wielogłosowości możemy poznać punkt widzenia nie tylko Auggiego – głównego bohatera „Cud chłopaka” – ale i jego znajomych: kolegów, koleżanek, siostry. A jak wiadomo, punkt widzenia zależy od punktu siedzenia. Im więcej słyszymy głosów, tym łatwiej nam odtworzyć pełny obraz opisywanej sytuacji, z jej jasnymi i ciemnymi stronami. Już sam fakt, że Palacio zdecydowała się na narrację pierwszoosobową i to stylizowaną na mowę dziecka, zasługuje na uznanie. Dzięki temu opowiedziana historia zyskuje na wiarygodności, a my bez żadnych ograniczeń możemy poznawać uczucia oraz myśli Augusta i osób z jego najbliższego otoczenia. Ukazanie sytuacji Auggiego wyłącznie z jego perspektywy zmusiłoby nas do ferowania wyroków bez wysłuchania oskarżonych, co byłoby dokładnie tym samym, co ocenianie po wyglądzie. Ogromne znaczenie dla odbioru całej historii ma również to, że za inspirację do jej napisania posłużyło prawdziwe zdarzenie. Powiem tylko, że chodzi o scenę przed lodziarnią.

Książka Palacio cieszy się popularnością, ponieważ jest pouczająca, a jednak nie nudzi. Moralizatorski głos autorki nie jest w żaden sposób nachalny i narzucający się. Dostajemy poruszającą historię Augusta, ale tak naprawdę dotyczy ona nas wszystkich i to niezależnie od wieku. W końcu każdy z nas marzy o tym, by zostać zauważonym i by inni lubili nas za to, jacy jesteśmy. Tak było w czasach szkolnych, tak jest na co dzień – w pracy lub gronie znajomych. Nie chcemy udawać kogoś, kim nie jesteśmy. Nie chcemy się zmieniać tylko po to, by się komuś przypodobać. Chcemy być sobą. Po prostu. „Cud chłopak” z całym swym bagażem dydaktycznym urasta do rangi książki, która może stać się pretekstem do rozmowy rodziców z dziećmi o empatii i próbie zrozumienia ludzi, których w ciągu całego życia spotykamy na swojej drodze. I do pokazania, że inny nie zawsze znaczy gorszy, o czym niektórzy zdają się zapominać :) Polecam i dzieciom, i dorosłym!

http://z-literatura-za-pan-brat.piszecomysle.pl

„Czasem człowiek sprawia przykrość drugiemu człowiekowi, choć tego nie chce” (s. 192)

Dzieje się tak z reguły z bezmyślności albo niewiedzy i dotyczy to zazwyczaj dwóch typów ludzi: osób, które szybciej działają, niż myślą, oraz dzieci. Te drugie z racji wieku i związanych z nim braków w wychowaniu potrafią ranić, kompletnie nie zdając sobie z tego sprawy. Nieświadomie...