Neil Gaiman zaserwował swoim fanom koleją niezwykłą powieść, przepełnioną magiczną rzeczywistością. Powieść kroczkami chłopca prowadzi czytelnika na cmentarz, który staje się głównym miejscem akcji.

Gaiman często umiejscawia swych bohaterów w miejscach, trudnych i zupełnie dla nich nieznanych. Puszcza ich w wir eksperymentu, patrzy, jak sobie radzą, taki gatunek powieści eksperymentalnej, który pojawił się w pozytywizmie, doskonale pasuje do gaimanowskich opowiastek.

Bohaterem cmentarnej historii jest Nik Owens, mały chłopczyk, który uciekł spod noża mordercy, wprost na tereny pobliskiego cmentarza. Na prośbę zmarłej matki postanowiły zaopiekować się nim duchy zamieszkujące to ponure miejsce, więc chłopak dorastał w niezwykłej atmosferze grobowców, gąszczu i popadającej w ruinę kaplicy. Obdarzony „swobodą cmentarza” był niewidoczny dla zwykłych śmiertelników i mógł wchodzić do każdego grobu, a dusze stały się dla niego rodziną.

To powieść o niezwykłym dojrzewaniu, grobowych tajemnicach i rodzinie, która wykracza poza społeczne standardy. Gaiman nie zawiódł pod względem tajemniczości i oryginalności połączonej
z lekkim słowem i czarnym humorem. Pisarz, podobnie jak w innych swych utworach, doskonale łączy świat feeryczny z rzeczywistym, sprawiając, że zarówno kreowane przezeń postacie, jak i same wydarzenia stają się niezwykle złożone i wieloznaczne.

Życie młodego Owensa wciąż jednak jest zagrożone, morderca czuwa, a Nik nie może mieszkać na cmentarzu całe życie. Cmentarz zatem staje się tylko początkiem, trampoliną, która wyrzuca bohatera na bruk prawdziwego świata i żywych ludzi, żeby po chwili spadł z powrotem do onirycznego środowiska duchów i zjaw.

Świat na zewnątrz nie jest do końca taki sam, jak za naszym oknem i to właśnie u Gaimana jest wyjątkowe - nawet zwykła z pozoru rzeczywistość kryje niezwykłe zdarzenia i nie do końca zrozumiałe reakcje, jak chociażby w przypadku wyzwalającego Danse macabre, który wprowadził do powieści jeszcze więcej znaków zapytania.

Polecam Gaimana, polecam jego cmentarz i Nika Owensa…

Grzegorz Śmiałek