„Chiny należą do odrębnej kategorii - są zbyt wielkie, by je ignorować, zbyt represyjne, by się z nimi zaprzyjaźnić, zbyt trudne, by na nie wpłynąć, i bardzo, bardzo dumne” - tak o Chinach powiedziała Madeleine Albright. Czy to prawda? By się dowiedzieć, warto tę książkę przeczytać.

Autor to jeden z najbardziej znanych dyplomatów współczesnego świata. Można powiedzieć, wraz z administracją prezydenta Nixona, ojciec-odnowiciel relacji amerykańsko-chińskich. Przedstawia nam swoją wizję Chin, ich pozycję w świecie. Książka ma dość skromny rys historyczny, ogromna większość tekstu skupia się na Chinach po roku 1949. A dokładniej - na relacjach amerykańsko-chińskich, z punktu widzenia dyplomaty. Kissinger prowadzi nas przez meandry polityki zagranicznej tamtych czasów, zaczynając od lat pięćdziesiątych i wojny koreańskiej, kończąc na Chinach współczesnych. Ogromny nacisk położony został na opis genezy i odrodzenie kontaktów na szczeblu USA-ChRL. Co ciekawe, spory udział miała w tym... Warszawa! Lat 70 opisane są drobiazgowo i nic dziwnego, w końcu to czas, gdy Kissinger brał czynny udział w grze. Nie brakuje głębokiego tła historyczno-politycznego, zwłaszcza dot. konfliktu radziecko-chińskiego i wpływu właśnie tych napięć na relacje Chin z Ameryką. Autor bogato cytuje prowadzone rozmowy, zakulisowe gry, gabinetowe plany. Przedstawia stanowisko Chin i USA, wyjaśniając konkretne kroki na politycznej mapie świata przez pryzmat bądź to chińskiej dumy narodowej, bądź to amerykańskich wartości wolnościowych.

Książka jest pozycją wymagającą. W gąszczu bardzo drobiazgowych informacji łatwo stracić wątek, niemniej, warto się skupić. Jest to wiedza z pierwszej ręki, nie można dostać lepszej i bardziej precyzyjnej informacji o tym, jak rodziły się współczesne Chiny.

Pojawiły się głosy, że autor wybiela Mao i jego zbrodnie. Istotnie, nie znajdziemy tu raczej informacji (poza wzmiankami) o wielomilionowych ofiarach reżimu czy oszalałych planach gospodarczych lat 50-60. Nie to jest jednak treścią tej pozycji -Henry Kissinger w przytłaczającej części skupia się na polityce i dyplomacji. Sądzę też, że wie, że książkę tę będą czytać w politbiurach w Chinach i nie tylko. A przecież jest dyplomatą, nie wszystko można napisać tak, by druga strona nie straciła twarzy (co w Chinach jest sprawą kluczową).

Jedno co mnie lekko zdziwiło, to, że tak ujmę, silny nacisk na sino-centryczność. Chiny są przedstawione jako centrum świata, ich waga, historia, wpływ na świat przytłaczają. A USA, ot, petent, okrążająco-proszącym tonem gdzieś próbując przepychać swoje wizje świata. Nieco dziwne, no ale to chyba tak dyplomatycznie miało być. A książka w końcu jest o Chinach, niech będzie.

Bardzo wartościowa, czasem lekko nużąca, ale naprawdę wartościowa pozycja. Obowiązkowa dla wszystkich dyplomatów, studentów politologii, historii, także szanujących się dziennikarzy czy polityków.

„Chiny należą do odrębnej kategorii - są zbyt wielkie, by je ignorować, zbyt represyjne, by się z nimi zaprzyjaźnić, zbyt trudne, by na nie wpłynąć, i bardzo, bardzo dumne” - tak o Chinach powiedziała Madeleine Albright. Czy to prawda? By się dowiedzieć, warto tę książkę przeczytać.

Autor to jeden z najbardziej znanych dyplomatów współczesnego świata. Można powiedzieć,...