Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Kundera pisze w sposób specyficzny. Już przy okazji "Księgi śmiechu i zapomnienia" mogłem się przekonać o tym, że pewne fragmenty dzieł tego pisarza czyta się z zapartym tchem, będąc pod wrażeniem celnych spostrzeżeń, zaskakujących wniosków i oryginalnych tez głoszonych przez autora. Z kolei inne części "pokonuje się" przez długi czas, są one nużące, niekiedy wręcz zbędne.
Tak jest właśnie w przypadku " Nieznośnej lekkości bytu". Mam co do tej książki odczucia ambiwalentne. Z jednej strony książka fascynuje, z drugiej - rozległe opisy sytuacji, sam fakt, że książka jest ciężka, należy się do niej odpowiednio przygotować - zniechęca.
Kundera rozpoczynając od nawiązania do idei wiecznego powrotu Nietschego nakreśla temat dalszej części utworu. Wiąże się z tą koncepcją tytułowa lekkość bytu, która zestawiona z jego ciężarem tworzy interesującą antynomię. Autor przedstawia tezę, że właśnie hipotetyczne cykliczne "odradzanie" się bytu byłoby czymś nieznośnym. Radykalnemu ograniczeniu podlega kwestia woli człowieka: "Człowiek nigdy nie może wiedzieć, czego ma chcieć, ponieważ dane mu jest tylko jedno życie i nie może go w żaden sposób porównać ze swymi poprzednimi życiami ani skorygować następnych". W istocie kwestia banalna, ale przekazana przez autora jawi się jako przerażająca wizja życia, gdzie nic nie jest spowodowane suwerenną decyzją człowieka, ale czystym przypadkiem. To właśnie przypadek sprawił, że Tomasz poznał Teresę i to przypadek zdecydował o jakże specyficznym rodzaju miłości. "Es muss sein" - ten radykalny indeterminizm autora sprowadza życie do wyłącznie zbioru przypadkowych zdarzeń narzuconych z góry.
Kundera zestawia problemy jednostek (m. in. wątek Tomasza i Teresy) z kwestiami politycznymi. Zdaje się on usilnie narzucać pewną analogię pomiędzy życiem głównych bohaterów a np. inwazją na Czechosłowację. Ja osobiście bynajmniej takiej analogii nie dostrzegam. Powyższe wątki są od siebie odrębne, a jedynym powiązaniem jest znaczący wpływ wydarzeń politycznych na losy bohaterów.

Kundera pisze w sposób specyficzny. Już przy okazji "Księgi śmiechu i zapomnienia" mogłem się przekonać o tym, że pewne fragmenty dzieł tego pisarza czyta się z zapartym tchem, będąc pod wrażeniem celnych spostrzeżeń, zaskakujących wniosków i oryginalnych tez głoszonych przez autora. Z kolei inne części "pokonuje się" przez długi czas, są one nużące, niekiedy wręcz zbędne....