Prawie siedemdziesięcioletni kapitan Woodrow Call, jeden z najsłynniejszych strażników Teksasu, nie zajmuje się już spędem bydła, ale pracuje jako łowca nagród ścigający bandytów. Na zlecenie kolei podejmuje się schwytania młodego Joey’a Garzy, Meksykanina napadającego na pociągi. Jednak Call nie postrzega go jako złodzieja, ale jako mordercę, który w wieku dziewiętnastu lat zabił już trzydzieści osób. Dlatego kapitan Call wyrusza na bezdroża pogranicza, aby ścigać chłopca, który mógłby być jego wnukiem – i który w każdej chwili może zabić go strzałem z odległości pięciuset kroków. Stawką są nie tylko pieniądze za zlecenie, ale również życie wszystkich tych, którzy udają się z Callem na tę wyprawę, a nawet ich bliskich. Tym bardziej że Joey Garza nie jest jedynym psychopatycznym mordercą w okolicy, który chętnie poszczyciłby się zabiciem legendarnego strażnika Teksasu.

„Ulice Laredo” to western, czy może raczej antywestern, Larry’ego McMurtry’ego, stanowiący kontynuację nagrodzonego Pulitzerem „Na południe od Brazos”. Ale „Ulice Laredo” dzieli od poprzedniej powieści tyle czasu, że z powodzeniem można ją czytać jako autonomiczną historię. Z wielu względów nie jest to typowy western. Po pierwsze ukazuje bohatera w podeszłym wieku, przynajmniej jak na tamte czasy, bo kiedy myślimy o Dzikim Zachodzie, to raczej nie kojarzy nam się on ze strażnikiem Teksasu z artretyzmem. W dodatku jego pomocnikiem jest księgowy, który boi się, że porwie go wiatr. McMurtry wychodzi poza schematy i pokazuje sceny z życia rodzinnego i Dziki Zachód widziany z perspektywy kobiet, dzieci, starców, szaleńców i osób niepełnosprawnych. Dziki Zachód nie tylko spalony słońcem, ale też taki, gdzie nocą można zamarznąć na śmierć.

W ramach tego łamania schematów i kanonów McMurtry śmiało łączy brutalne opisy morderstw i nadużyć z lekkim humorem. Jest tu palenie i tratowanie ludzi, bulwersujące nadużycia władzy, porywane i wykorzystywane dzieci, ale jest też tropiciel, który nie potrafi wytropić własnego konia i Indianin wędrujący na koniec świata za kluczami dzikich gęsi. Poza tym McMurtry dużo miejsca poświęca kobietom, zwłaszcza Lorenie, byłej prostytutce i żonie Ślepkiego oraz Marii, matce Joey’a Garzy. A przede wszystkim jest w „Ulicach Laredo” rzadki dar snucia opowieści, która angażuje i nie nudzi, nawet kiedy opowiada o małżeńskich sprzeczkach.

„Ulice Laredo” nie jest może powieścią tak wybitną, jak „Na południe od Brazos”, ale też niewiele jej ustępuje. Jest po prostu inna, co ma swoje zalety. Akcja rozwija się powoli, dając nam czas na poznanie kolejnych znakomicie wykreowanych bohaterów, może tylko z wyjątkiem samego Joey’a Garzy, którego pobudki trudno jest zrozumieć.

Ale czy da się zrozumieć psychopatycznego mordercę, którego nie rozumie nawet własna matka? To starcie może okazać się dla Calla o wiele trudniejsze niż walki z Indianami, ale nie jest to wyzwanie, które mógłby odrzucić. Podobnie jak lektura „Ulic Laredo” nie jest czymś, z czego mógłby zrezygnować fan McMurtry’ego i jego „Na południe od Brazos”.

Agnieszka Kruk