Podczas tegorocznych wakacji zupełnie przypadkiem i nie planując zwiedziłem twierdzę w Srebrnej Górze – największą górską twierdzę w Europie zbudowaną w XVIII wieku na potrzeby wojska pruskiego. Militarną rolę spełniała podczas wojny Prus z Francją, zaś od początku XIX wieku służyła przede wszystkim jako więzienie. Podczas II wojny światowej do 1941 roku mieścił się w niej obóz jeniecki dla polskich oficerów. Jednym z więźniów był oficer marynarki Jędrzej Giertych. Przed wojną członek Stronnictwa Narodowego, dziadek Romana Giertycha. Przewodnik oprowadzający nas po twierdzy wspomniał o Giertychu i jego bezskutecznych próbach ucieczki z twierdzy. Brał udział w obronie wybrzeża i po dostaniu się do niewoli całą II wojnę światową Giertych spędził w kilku różnych oflagach (Colditz, Srebrna Góra czyli Spitzberg, Sandbostel, Lubeka) podejmując łącznie trzydzieści sześć prób ucieczek. Sześciokrotnie udało mu się wydostać z obozów. Za każdym razem był schwytany.

Różnie można to oceniać. Z jednej strony jako ogromną determinację, z drugiej jako wyraz wyjątkowo ogromnego pecha. Przewodnik ze Srebrnej Góry wspomniał o tym, że Giertych swoje wojenne przygody opisał w książce. Dodał przy tym, że jeśli ktoś uważa, że przygody Franka Dolasa są wyłącznie fikcją literacką lub filmową to powinien poznać historię Jędrzeja Giertycha. Nie trzeba było więcej dodawać. Kupiłem niemal natychmiast po powrocie. Ścigany Jędrzeja Giertycha to historia jego pobytu w kolejnych oflagach. Nie wiem na ile na mój odbiór “przygód” miała sugestia przewodnika. Faktem jest, że miałem w pewnym momencie wrażenie, że to skrzyżowanie Franka Dolasa, Egona Olsena i Papillon. Z tym, że dramatyzmu tego ostatniego jest tam wyjątkowo mało. W sumie to interesująca kwestia – na ile dobry autor lub reżyser mógłby z historii Giertycha zrobić przejmujący dramat. Bo samemu bohaterowi nie bardzo się to udało. Jego własna historia brzmi momentami groteskowo, choć organizacja i logistyka kolejnych ucieczek budzi szacunek. Przede wszystkim opis pierwszych lat w oflagach wygląda jak jakaś zupełnie inna wojna. Niemieccy oficerowie są ujmujący i honorowi. Przestrzegają (w pewnym stopniu) konwencję genewską, zaś uciekinierzy są karani co najwyżej tygodniowym aresztem. Jeńcy wrzeszczą na swoich nadzorców, jeśli tylko ci łamią jakieś zasady (w rodzaju nieodpowiedniego traktowania oficera) lub wzniecają awantury, protesty i zadymy. Gdy Giertych dostaje się do pierwszego z oflagów w zamku Colditz witany jest z uśmiechem przez niemieckiego oficera niemal jak syn marnotrawny – Giertych był więziony tam już wcześniej.

[...]
całość:
http://www.speculatio.pl/scigany/

Podczas tegorocznych wakacji zupełnie przypadkiem i nie planując zwiedziłem twierdzę w Srebrnej Górze – największą górską twierdzę w Europie zbudowaną w XVIII wieku na potrzeby wojska pruskiego. Militarną rolę spełniała podczas wojny Prus z Francją, zaś od początku XIX wieku służyła przede wszystkim jako więzienie. Podczas II wojny światowej do 1941 roku mieścił się w niej...