Jesteśmy społecznością, która kocha książki

„Pamiętam Polskę – tę sprzed września, bogatą w przepych i nędzę największą, kraj panów i sług”.

Jest to jedna z tych pozycji, które powinny być lekturą obowiązkową dla ludzi wierzących w obraz idyllicznej przedwojennej Polski, wyjętej wprost z publikacji państwa Łozińskich. Krainy mlekiem i miodem płynącej, w której życie codzienne składało się głównie z rautów, balów, gry w brydża, polowań i raczenia się wyszukanym jadłem. Tej wspaniałej utopii, w której żaden człowiek nie doświadczał potwornej nędzy, głodu, brudu oraz pracy ponad fizyczną i psychiczną wytrzymałość.

Czytając tę książkę, uświadomiłam sobie, że przez pewien czas taką właśnie służącą do wszystkiego była moja ciocia. W czasie II wojny światowej jej rodzina została wysiedlona. Chcąc odciążyć rodziców i uciec przed fatalnymi warunkami zastanymi w ich nowym domu, ciocia udała się na służbę. Wierzyła, że uczciwa praca wystarczy, by zapewnić sobie godne życie.
Przez następne siedemdziesiąt lat nie pogodziła się tym, jak traktowana była przez swoich pracodawców. Po kilku miesiącach ciocia spakowała się i wróciła z powrotem do rodziny.
Ona miała wybór... Ile dziewcząt go nie miało?

Opisywana przez autorkę codzienność kobiet z nizin społecznych przeraża z jeszcze innego powodu. Skoro harówka ponad siły i złe warunki bytowe oznaczały dla bohaterek książki poprawę losu; skoro służące robiły wszystko, byleby tylko nie wrócić na wieś, to jak ich życie musiało wyglądać wcześniej?

Sytuacja sług pokazuje, jak łatwo przychodzi ludziom wykorzystywanie ich nadrzędnej pozycji i do czego zdolni są w swym poczuciu bezkarności. A wszystko to pod przykrywką troski o dobro „mniej inteligentnych, mniej światłych i mniej rozwiniętych moralnie” jednostek.

Książka pełna jest też przykładów tego, do jak absurdalnych żądań potrafili dojść pracodawcy, jeśli tylko zasady zatrudnienia nie były odpowiednio regulowane przez prawo. I choć w tej kwestii poczyniono w Polsce niesamowity postęp, to wciąż jeszcze mamy wiele do poprawienia.

Warto przeczytać. Dla ciekawej lektury, dla wiedzy, a także ku przestrodze.

„Pamiętam Polskę – tę sprzed września, bogatą w przepych i nędzę największą, kraj panów i sług”.

Jest to jedna z tych pozycji, które powinny być lekturą obowiązkową dla ludzi wierzących w obraz idyllicznej przedwojennej Polski, wyjętej wprost z publikacji państwa Łozińskich. Krainy mlekiem i miodem płynącej, w której życie codzienne składało się głównie z rautów, balów,...