Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Gdy Rebis wznowił "Czarną chmurę" Hoyle'a postanowiłem sięgnąć na półkę i z tylnego rzędu książek wyciągnąć jej 1-sze polskie wydanie z 1981 roku (ukazało się w zacnej serii Fantastyka i Groza firmowanej przez Wyd. Literackie). Nie pamiętałem już zbyt wiele z tej powieści, przeczytanej wiele lat temu, poza tym że historia dotyczyła kontaktu z obcą cywilizacją, która znajdowała się w obłoku wędrującym przez otchłanie Kosmosu. No i, że tytuł ten zrobił na mnie wtedy bardzo dobre wrażenie.

Powtórna lektura utwierdza mnie w przekonaniu, że książka należy do tych ponadczasowych i wpisuje się w absolutny kanon SF. Jedyne co trochę razi naiwnością, to nierealne tempo rozwiązywania problemów przez naukowców i przekuwania idei w gotowy produkt.

Książka, niezbyt gruba, jest istną kopalnią pomysłów eksploatowanych przez pokolenia pisarzy SF. Mamy więc nieśmiertelne dylematy: czy istnieje życie w Kosmosie (poza tym na Ziemi oczywiście); czy może ono wykształcić się tylko na planetach; czy musi być oparte na białku; czy możliwy jest kontakt z pozaziemską cywilizacją, jaka będzie jej relacja w stosunku do nas (wroga, przyjazna, obojętna); czy możemy dowiedzieć się czegoś od takiej cywilizacji, co przyśpieszy z kolei nasz rozwój, itd. Przewija się dodatkowo wątek teologiczny, pytanie o cywilizacje nadrzędne (umykające naszej zdolności poznania i zrozumienia). Jest też konfrontacja świata naukowców (trochę idealistycznie przedstawionego jako ten bezinteresowny, mający na celu tylko rozwój ku chwale ludzkości) i świata polityków (w większości buce, przekonani o własne wielkości, a każdy innych to potencjalny wróg, któremu trzeba przyłożyć). Dzieje się zatem dużo, ale nie ma jakiś rażących niespójności logicznych, poza wspomnianą już trochę naiwną wiarą w sprawczość i ideowość naukowców. Sporo jest prób wyjaśnienia zachodzących procesów poprzez odwołanie się do fizyki i astronomii, ale nie przekracza to progu bólu.

Podsumowując: warto, a nawet trzeba przeczytać, bo książka jest napisana sprawnie, bawi, uczy i pobudza do myślenia.

Gdy Rebis wznowił "Czarną chmurę" Hoyle'a postanowiłem sięgnąć na półkę i z tylnego rzędu książek wyciągnąć jej 1-sze polskie wydanie z 1981 roku (ukazało się w zacnej serii Fantastyka i Groza firmowanej przez Wyd. Literackie). Nie pamiętałem już zbyt wiele z tej powieści, przeczytanej wiele lat temu, poza tym że historia dotyczyła kontaktu z obcą cywilizacją, która...

"Słowa te ryję na glinianych tabliczkach przed moją jaskinią".

Czyż to zdanie z opowiadania Lema "Profesor A. Dońda" nie powinno trafić do zbioru najsłynniejszych pierwszych zdań otwierających utwory literackie? Przecież to genialny początek opowiadania SF.

Literatura science fiction, szczególnie w swojej krótkiej formie, to przede wszystkim zaskakujący pomysł, poruszająca idea, niepokojąca wizja. Opowiadania zawarte w tej antologii idealnie do tego pasują. Oczywiście jedne są rewelacyjne a inny tylko po prostu dobre, każde zaś na pewno jest wart przeczytania.

Do tych najlepszych (subiektywnie) należą "Hart ducha" Vonneguta - jeszcze jedna zwariowana i niepokojąca wariacja na temat szalonego naukowca (jeden z głównych bohaterów nazywa się zresztą Frankenstein); "Gambit von Gooma" Contoskiego - opowiadanie w duchu Monty Phytona (odpowiednik skeczu "Najśmieszniejszy kawał na świecie" przeniesiony do środowiska szachistów); "Szczęśliwy dzień w roku 2381" Silverberga - wizja społeczeństwa, którego głównym celem jest rozmnażanie (trochę przerażająca antyutopia); "Ognie wewnątrz" Clarke'a - a co jeśli wewnątrz Ziemi istnieje jakaś cywilizacja?; "Raport z piwnicy" Zajdla - konsekwencje eksperymentu, nad którym traci się kontrolę; "Dzieci Selcheya" Yepa - znowu o eksperymentach naukowych i ich cenie (smutne, gorzkie, ale jednak z nutką optymizmu na koniec); "Strzała czasu" Clarke'a - o podróżach w czasie (bez jakiegoś przesłania, ale z fajną, zaskakującą końcówką); "Schizochronia" Malinowskiego - wzruszające (kto pamięta jeszcze tego autora?); "Ostatnie pytanie" Asimova - ciekawy głos na temat sztucznej inteligencji i przyczynek do odpowiedzi na pytanie o powstanie wszechświata (przewrotne); "Tylko we wtorek" Farmera - czasem do czegoś usilnie dążymy i jak już to osiągniemy to... spotyka nas rozczarowanie.

Tylko usiąść i czytać, bo stare jest piękne. Szczególnie w SF.

"Słowa te ryję na glinianych tabliczkach przed moją jaskinią".

Czyż to zdanie z opowiadania Lema "Profesor A. Dońda" nie powinno trafić do zbioru najsłynniejszych pierwszych zdań otwierających utwory literackie? Przecież to genialny początek opowiadania SF.

Literatura science fiction, szczególnie w swojej krótkiej formie, to przede wszystkim zaskakujący pomysł,...

"Śmierć trawy" przedstawia losy ludzkości po zaatakowaniu i zniszczeniu przez wirusa traw, a więc i zbóż. Państwa postawione przed problemem wszechogarniającego głodu ulegają rozkładowi. Zaczyna rządzić chaos. Prawo, solidarność, współczucie stają się wspomnieniem, a ci, którzy chcą kierować się tymi wartości skazują siebie i najbliższych na zagładę.
W książce śledzimy grupę osób, które przedzierają się z Londynu, do doliny znajdującej się na północy Anglii, w której liczą na przetrwanie. Żeby tam jednak dotrzeć muszą być bardziej bezwzględni niż inni. Powoduje to u czytelnika ciągłą walkę serca z rozumem. Ten emocjonalny rollercoaster zdziera kolejne warstwy złudzeń na temat ludzi i ciągle domaga się odpowiedzi na pytanie: a jak ty byś postąpił?
W tle przewija się wątek rodzącego się przywództwa, zrazu przypadkowego a potem coraz bardziej wciągającego i uzależniającego, chociaż cena jest niemała.
Książka warta przeczytania, warta przemyślenia. Dołuje. Czy daje trochę nadziei? - to zależy od indywidualnych priorytetów.

"Śmierć trawy" przedstawia losy ludzkości po zaatakowaniu i zniszczeniu przez wirusa traw, a więc i zbóż. Państwa postawione przed problemem wszechogarniającego głodu ulegają rozkładowi. Zaczyna rządzić chaos. Prawo, solidarność, współczucie stają się wspomnieniem, a ci, którzy chcą kierować się tymi wartości skazują siebie i najbliższych na zagładę.
W książce śledzimy...

Ostatnich kilka miesięcy życia żołnierza, którego celem jest naciśnięcie przycisków odpalających rakiety przenoszące ładunki nuklearne.

Ostatnich kilka miesięcy istnienia życia na Ziemi.

Ta książka, jak mawiał pewien bohater filmów, może człowieka rozmontować.

Tylko brak dostatecznej wyobraźni sprawia, że jeszcze istnieje broń nuklearna. Czy możemy jednak wyobrazić sobie absolutnie pustą Ziemię? Nie! Nie wystarczy wybrać się samotnie w góry, nie wystarczy zamknąć się w pustym mieszkaniu i zasłonić okien. Nie wystarczy nawet, co zdarzyło się kilku wybrańcom, stanąć na księżycu - globie martwym i absolutnie pustym. Zawsze możemy wrócić, a po globalnej wojnie atomowej, nie ma tej możliwości.

Po lekturze można albo machnąć ręką i sobie powiedzieć: "bajki, nam się to nie przydarzy", albo pozwolić by każde przeczytane zdanie ryło nam mózg, doprowadzało na przemian do gniewu, apatii, frustracji... Może lepiej nie czytać tej książki?

Ostatnich kilka miesięcy życia żołnierza, którego celem jest naciśnięcie przycisków odpalających rakiety przenoszące ładunki nuklearne.

Ostatnich kilka miesięcy istnienia życia na Ziemi.

Ta książka, jak mawiał pewien bohater filmów, może człowieka rozmontować.

Tylko brak dostatecznej wyobraźni sprawia, że jeszcze istnieje broń nuklearna. Czy możemy jednak wyobrazić sobie...

Rzeczywista ocena: 6,5.
Książkę czyta się szybko, przyjemnie i z zaciekawieniem, tylko bez większych emocji.
Jest stwór, mieszkający wewnątrz góry, zwany bogiem przez właścicieli (i ich krewnych) ziemi, na której znajduje się ta góra. Bóg ten kontaktuje się z ludźmi poprzez młode (nawet bardzo) kobiety w rytuale zwanym komunią. Po takim kontakcie, kobiety dochodzą do siebie przez kilka dni, a w tym czasie ich przeżycia są spisywane i interpretowane tworząc tzw. objawienia (stąd objawicielki). W pewnym momencie bóg ma się objawić bez pośredniczek, a jego wyznawcy otrzymają nagrodę. Oczywiście nie ma nic za darmo, ale co jest tu walutą zdradzić nie mogę. Skąd się wziął ten stwór, tu nazywany bogiem, ku czemu dąży i dlaczego jest w tym taki niemrawy i mało opresyjny trzeba sobie samemu dopowiedzieć. Podsumowując, motyw boga jest całkiem OK, tylko dramatyzmu mało.
Jak jest bóg, to oczywiście muszą być jego wyznawcy. Początkowo jest to najbliższa rodzina (? - znak zapytania uzasadniony) objawicielek. Później, spisujący objawienia postanawia poszerzyć ten krąg i stworzyć własny kościół. Założyciel kościoła i jego wierni, jak na neofitów przystało, powinni gryźć ziemię, żeby się przypodobać bogu, a generalnie to z nich trochę ciepłe kluchy.
Jest też konflikt - szczegóły i finał pominę - na linii jedna z objawicielek, bóg, założyciel kościoła. Tu już jest trochę bardziej dramatycznie, ale nadal, jak na horror, to poziom dobranocki.
Za co zatem wysoka ocena książki? Ano za: klimat (USA, lata 30-te i 40-te ubiegłego wieku), motyw gorzelniczy, relacje kobiety-mężczyźni, biali-czarni (urażonych za zwrot przepraszam, ale jest on zgodny z czasem akcji), klarownie poprowadzoną fabułę, kilka zagadek ładnie się rozplątujących i zakończenie dające duże pole do własnych interpretacji / będące punktem wyjścia do ulubionego ciągu dalszego.
Szkoda, że autor bardziej nie wykorzystał wątków do stworzenia horroru przez duże H. Do tego nie były potrzebne wiadra krwi, wystarczyło trochę więcej osaczenia, presji psychicznej, jakiegoś porządnego czarnego charakteru.
Na marginesie, książka jest niezłą podstawa do zrobienia z niej filmu. Bardzo dobrego filmu.

Rzeczywista ocena: 6,5.
Książkę czyta się szybko, przyjemnie i z zaciekawieniem, tylko bez większych emocji.
Jest stwór, mieszkający wewnątrz góry, zwany bogiem przez właścicieli (i ich krewnych) ziemi, na której znajduje się ta góra. Bóg ten kontaktuje się z ludźmi poprzez młode (nawet bardzo) kobiety w rytuale zwanym komunią. Po takim kontakcie, kobiety dochodzą do siebie...

Kolejny sentymentalny powrót do książki przeczytanej wiele lat temu.
Nadal czyta się ją płynnie i szybko, ale jednak rozczarowanie. Nazbyt naiwna, nazbyt powierzchowna, za mało trzyma w napięciu.

Kolejny sentymentalny powrót do książki przeczytanej wiele lat temu.
Nadal czyta się ją płynnie i szybko, ale jednak rozczarowanie. Nazbyt naiwna, nazbyt powierzchowna, za mało trzyma w napięciu.

Sentymentalny powrót po wielu, wielu latach do książek lubianego pisarza. Powrót udany - nadal wciąga i trzyma w napięciu. Jedna z najlepszych książek MacLeana (szkoda, że aktualnie autora raczej zapomnianego). Klasyka powieści sensacyjnej.

Sentymentalny powrót po wielu, wielu latach do książek lubianego pisarza. Powrót udany - nadal wciąga i trzyma w napięciu. Jedna z najlepszych książek MacLeana (szkoda, że aktualnie autora raczej zapomnianego). Klasyka powieści sensacyjnej.

Aż wstyd się przyznać, że to moja pierwsza przeczytania książka Simmonsa - na półce leży jeszcze 9, jak wyrzut sumienia.
Wydrążony człowiek - tragedia osoby mogącej czytać myśli i emocje innych. Dla mnie rewelacja. Warto przeczytać i skonfrontować z "Umierając, żyjemy" Silverberga.
Muza ognia - twórczość Szekspira, jako szansa na odzyskanie wolności i przetrwanie ludzkości zniewolonej przez Obcych. Szalony pomysł, lekko zakręcona realizacja, ale wciąga. Widać, że Simmonsa ciągnie (składa hołd?) do literackich klasyków ("Drood", "Piąty kier").

Aż wstyd się przyznać, że to moja pierwsza przeczytania książka Simmonsa - na półce leży jeszcze 9, jak wyrzut sumienia.
Wydrążony człowiek - tragedia osoby mogącej czytać myśli i emocje innych. Dla mnie rewelacja. Warto przeczytać i skonfrontować z "Umierając, żyjemy" Silverberga.
Muza ognia - twórczość Szekspira, jako szansa na odzyskanie wolności i przetrwanie ludzkości...