„Teraz widzimy jakby w zwierciadle, niejasno” – 1 Kor 13,12

„Kosmiczne marionetki” to krótka powieść Philipa K. Dicka, w której odszedł on nieco od gatunku science fiction – jest za to groza, taka w stylu „Strefy Mroku” oraz magiczna fantastyka osadzona we współczesności. Historia pewnego ontologicznego śledztwa, prowadzonego w „typowym, małym, amerykańskim miasteczku” jest metafizycznym kryminałem bez zbrodniarza – jego miejsce zajmuje cała rzeczywistość oraz nasza pamięć, która okazuje się całkowicie niewiarygodnym źródłem informacji.

Powieść ta ukazała się pierwotnie w grudniu 1956 roku w magazynie „Satellite Science Fiction” jako długie opowiadanie zatytułowane „A Glass of Darkness”. Tytuł ten i jego symbolika (która powróci jak bumerang dwadzieścia lat później jako „A Scanner Darkly” czyli „Przez ciemne zwierciadło”), nawiązuje do cytowanych w tytule artykułu słów Świętego Pawła z Pierwszego Listu do Koryntian. Dziesięć miesięcy później powieść wychodzi już jako „The Cosmic Puppets” w serii „Ace Double” – zbiorczo, w jednym wydaniu z „Sargasso of Space” autorstwa Andre Norton. Musiało minąć aż dwadzieścia sześć lat, aby „Kosmiczne marionetki” zostały wydane po raz drugi. Nastąpiło to w 1983 roku, na fali popularności „Łowcy androidów” Ridleya Scotta, już po śmierci Phillipa K. Dicka. To właśnie to wydanie ma na okładce potężną, gromowładną istotę oraz tekst, który dość dobrze oddaje fabułę powieści: „Ostateczna walka o Wszechświat rozpoczyna się w domu”.

Dokładnie tak się dzieje. Ted Barton podróżuje przez Stany Zjednoczone wraz ze swoją żoną. Postanawia odwiedzić swoje rodzinne miasteczko Millgate, które opuścił, gdy miał dziewięć lat. Gdy dociera na miejsce okazuje się, że trafił do zupełnie obcego i nieznanego miasta – inne ulice, inne budynki, wszystko dotknięte dziwną erozją. Niejaki Ted Barton faktycznie żył kiedyś w Millgate, ale umarł w dzieciństwie na szkarlatynę, dokładnie osiemnaście lat temu. Barton zaczyna podejrzewać, że nie jest tym za kogo się uważa, że zaczyna wariować. Prawda, którą przynosi rozpoczęte przez niego śledztwo, jest o wiele gorsza – Ted nie może w żaden sposób wydostać się z miasteczka, a dookoła niego zaczyna dochodzić do niewytłumaczalnych zjawisk. Pojawia się chłopiec tworzący golemy z gliny i wydający polecenia wężom i pająkom; dziewczynka wraz z zastępami posłusznych jej woli pszczół; eteryczne postaci duchów przenikających ściany, nazywane Wędrowcami i jedna z najbardziej imponujących wizji – dwie gigantyczne istoty, których zarysy możemy zauważyć patrząc na niebo, lasy, góry, jeziora wokół Millgate. Czy Barton trafił do jakiejś magicznej, równoległej rzeczywistości? Do Strefy Mroku?

Pierwszym odruchem człowieka postawionego w takiej sytuacji, jest zwątpienie we własną poczytalność. Albo przekonanie, że ulega złudzeniu, ktoś nim manipuluje albo hipnotyzuje. Znaczy „twarda rzeczywistość” to pewnik, to ze mną jest coś nie tak. Nic z tego, nic co dzieje się w powieści nie jest fantasmagorią. Według Lawrence’a Sutina, autora słynnych „Bożych inwazji”, Dick twierdził, że „należy przekroczyć fałszywą teorię, że halucynacja jest sprawą osobistą. Moim tematem jest nie halucynacja, ale halucynacja zbiorowa, z fałszywą pamięcią włącznie”. To stwierdzenie każe przewartościować pojęcie „halucynacji” i praktycznie je unieważnia. „Halucynacja” nie jest już prywatnym zakłamywaniem świata, lecz narzuconym z zewnątrz filtrem uniemożliwiającym dostrzeżenie prawdy. I to z takimi „halucynacjami” mamy do czynienia w powieści.

Ciąg dalszy na:
http://plejbekpisze.blogspot.com/2018/12/kosmiczne-marionetki.html

„Teraz widzimy jakby w zwierciadle, niejasno” – 1 Kor 13,12

„Kosmiczne marionetki” to krótka powieść Philipa K. Dicka, w której odszedł on nieco od gatunku science fiction – jest za to groza, taka w stylu „Strefy Mroku” oraz magiczna fantastyka osadzona we współczesności. Historia pewnego ontologicznego śledztwa, prowadzonego w „typowym, małym, amerykańskim miasteczku”...