Literatura i zło
- Kategoria:
- publicystyka literacka, eseje
- Wydawnictwo:
- Aletheia
- Data wydania:
- 2021-08-01
- Data 1. wyd. pol.:
- 2021-08-01
- Liczba stron:
- 308
- Czas czytania
- 5 godz. 8 min.
- Język:
- polski
- ISBN:
- 9788367020039
- Tłumacz:
- Maria Wodzyńska-Walicka
Francuski pisarz i filozof, „metafizyk zła” Georges Bataille (1897–1962),w tym zbiorze portretującym ośmioro pisarzy i poetów, w większości francuskich (E. Brontë, Baudelaire, Michelet, Blake, Sade, Proust, Kafka, Genet),rozważa ich dzieło właśnie od strony związków literatury ze złem. Literatura zajmuje się złem, ale i sama, daleka od neutralnej „sztuki dla sztuki”, „nie jest niewinna”, ponieważ stanowi „odnalezione” dzieciństwo. A czyż „dzieciństwo może być nosicielem prawdy”? Diagnoza Bataille’a jest złożona, trudna, by nie rzec: niejasna, lecz fascynująca jak samo zło. Literatura opisuje zło, ociera się o zło, upaja się złem, stanowi „rodzaj zatracenia”. Cała rzecz w tym, że Zło zawiera się w wolności. Wolność jako rozkiełznanie, wybuch poezji nie pozwala się gładko sprowadzić do tradycyjnie pojmowanego dobra opartego na użyteczności i pożytku. Dopiero Dobro-i-Zło razem oświetlają sens istnienia. Jeśli bowiem Blake w interpretacji Bataille’a sprowadzał wszystko do poezji, a poezję do zła, czy Genet „pragnął Zła dla wartości duchowych”, to wszystko to działo się „poza dobrem i złem” w naszym zwykłym sensie. Te wysokie spekulacje w procesie wytoczonym literaturze nie prowadzą do łatwego orzeczenia jej winy. Wyrok wydaje czytelnik na podstawie swojej oceny stopnia współudziału literatury. A i samo dzieło Bataille’a, tak żywe do dzisiaj, w rzeczywistości nie jest przecież oskarżeniem, lecz próbą zrozumienia.
Porównaj ceny
W naszej porównywarce znajdziesz książki, audiobooki i e-booki, ze wszystkich najpopularniejszych księgarni internetowych i stacjonarnych, zawsze w najlepszej cenie. Wszystkie pozycje zawierają aktualne ceny sprzedaży. Nasze księgarnie partnerskie oferują wygodne formy dostawy takie jak: dostawę do paczkomatu, przesyłkę kurierską lub odebranie przesyłki w wybranym punkcie odbioru. Darmowa dostawa jest możliwa po przekroczeniu odpowiedniej kwoty za zamówienie lub dla stałych klientów i beneficjentów usług premium zgodnie z regulaminem wybranej księgarni.
Za zamówienie u naszych partnerów zapłacisz w najwygodniejszej dla Ciebie formie:
• online
• przelewem
• kartą płatniczą
• Blikiem
• podczas odbioru
W zależności od wybranej księgarni możliwa jest także wysyłka za granicę. Ceny widoczne na liście uwzględniają rabaty i promocje dotyczące danego tytułu, dzięki czemu zawsze możesz szybko porównać najkorzystniejszą ofertę.
Mogą Cię zainteresować
Książka na półkach
- 35
- 10
- 2
- 1
- 1
- 1
- 1
- 1
- 1
- 1
OPINIE i DYSKUSJE
Ciekawe, dobre, często nawet bardzo dobre. Bataille analizuje klasyków literatury pod względem ich związków ze złem, odkrywając często nieznane warstwy. Najciekawszy jest wtedy kiedy poprzez ich analizę pokazuje warstwy swojego własnego systemu filozoficznego. Jest o sąsiedztwie erotyzmu i śmierci, o transgresji, wolności, prawości... Ciekawa jest atmosfera tekstów Bataille'a, gdzie zdaje się on szukać sacrum. W tekstach zdarza mu się przywoływać Sartra. Zaciekawiło mnie jak Bataille nie poparł całkowicie Geneta w jego poszukiwaniu świętości zła. Rozdziały często otwierają interesujące motta-cytaty, jak ten mówiący o cieniu rzucanym przez Sade'a na całą epokę. Co jeszcze: ciekawy rozdział o Bronte, mówiący o tym jak chcąc dobra, patrzymy z fascynacją na zło i w drugą stronę, o związku pasji erotycznej ze złem. I jak ostatecznie, odrzucając racjonalność, wchodzimy w sferę zła i pasji erotycznej gdzie, odrzucając własne "ja", możliwa jest prawdziwa komunikacja. Bataille pisze też o ważności skupienia się na teraźniejszości w dzieciństwie i jak zmusza się nas do porzucenia jej na rzecz troski o przyszłość w dorosłości. W analizie Prousta z kolei dowiadujemy się że czasami musimy złamać zasady moralne, zasady dobra i oddać się złu i stale przekraczać granicę dokonując transgresji - zdaje się, zwłaszcza jeśli pragniemy prawości, sprawiedliwości. W przypadku Kafki filozof również mówi o dzieciństwie i wolności, przedstawiając jednocześnie jak komuniści widzieli twórczość Kafki (jako kontrrewolucję, defetyzm lub też refleksję nad kapitalistycznym biurokratyzmem) i polemizując z nimi. Doświadczenie literatury Kafki, twierdzi Bataille, to doświadczenie ogólnoludzkie, nie polityczne.
W przypadku Baudelaire'a Bataille rozważa istotę poezji i jej związek ze złem. U Sade'a pokazuje nam, że nie możemy czytać jego twórczości w sposób bezpośredni, prostolinijny, jednocześnie dając do zrozumienia że jego książki bardziej niż tradycyjną literaturą są literaturą nabożną, modlitewną. Fascynujący był rozdział o Michelecie analizujący sabaty czarownic i konstatujący że wartością jest nie tylko dobro, ale i zło, intensywność. Warto też intereagować z rzeczami co do których czujemy obrzydzenie. W rozdziale o Blake'u spodobała mi się hipoteza szaleństwa Blake'a i jego przebywanie w domu dla obłąkanych, niestety rozwiana przez Bataille'a. Zapamiętałem z niego to że Blake zachowywał się w sposób niezwykle dystyngowany.
I tak to mniej więcej biegnie. Z fascynacją czytałem refleksje Bataille'a wiedząc że rozprawia o czymś bardzo dla niego ważnym, o pewnego rodzaju sacrum. Udziela się to też stylowi w którym pisze, który podkreśla tę wagę. Bardzo się cieszę z tego wznowienia Bataille'a przez wydawnictwo Aletheia i czekam na więcej. :) Mam nadzieję wziąć się też za inne książki tego twórcy.
Ciekawe, dobre, często nawet bardzo dobre. Bataille analizuje klasyków literatury pod względem ich związków ze złem, odkrywając często nieznane warstwy. Najciekawszy jest wtedy kiedy poprzez ich analizę pokazuje warstwy swojego własnego systemu filozoficznego. Jest o sąsiedztwie erotyzmu i śmierci, o transgresji, wolności, prawości... Ciekawa jest atmosfera tekstów...
więcej Pokaż mimo to