Byłoby więcej gwiazdek, bo to strasznie ważna pozycja, niosąca masę informacji, których poszukiwałem od dawna - ale ocenę obniża chaotyczność narracji oraz styl, któremu po prostu brakuje odważniejszej edycji, sporadycznie też grzęźnie w szczegółach. W mniejszym stopniu na liczbę gwiazdek wpływają też dość ostre, a będące trochę jednak dygresją, mocne i negatywne oceny np. włoskiego renesansu. Paradoksalnie, przekazowi bardzo pomagają powtórzenie - kilka razy lepiej trafił do mnie dany wątek w kolejnym jego ujęciu.
Co jednak jest tu najważniejsze? Historia rozejścia się kościoła wschodniego i zachodniego, szczególnie w kontekście krucjat i tego, ja bardzo i jak wcześnie Zachód zaczął źle, brutalnie, barbarzyńsko traktować wschodnich chrześcijan; kwestie teologiczne - filioque, hezychazm, Boża natura i Boże energie, itd.; znaczenie Bizancjum w recepcji i w ogóle - zachowaniu dziedzictwa greckiego antyku.
Co najbardziej zaskakujące? że pierwszy raz terminu "papież" użył w IV w. patriarcha Aleksandrii; że filioque wprowadzono w Hiszpanii w VI w., aby łatwiej nawrócić ariańskich Wizygotów; wreszcie - że to w Bizancjum - a przede wszystkim w Cesarstwie Nicejskim po zdemolowaniu Konstnatynopola przez krzyżowców - gromadzono dzieła greckiego antyku. A całe życie słyszałem, że spuściznę Arystotelesa przechowali dla nas Arabowie...

Byłoby więcej gwiazdek, bo to strasznie ważna pozycja, niosąca masę informacji, których poszukiwałem od dawna - ale ocenę obniża chaotyczność narracji oraz styl, któremu po prostu brakuje odważniejszej edycji, sporadycznie też grzęźnie w szczegółach. W mniejszym stopniu na liczbę gwiazdek wpływają też dość ostre, a będące trochę jednak dygresją, mocne i negatywne oceny np....