Porządne SF. Słowo wstępne w moim egzemplarzu mówi o filmie, na podstawie scenariusza którego powstała ta powieść - więc moje pierwsze skojarzenie to oczywiście “Interkosmos” (1987), ale dokładniejsze poszukiwania na Filmwebie dały inny wynik: “Fantastyczna podróż” ("Fantastic Voyage", 1966). Mimo że film zdobył dwa Oscary, to do tej pory o nim nie słyszałam - może kiedyś zobaczę jakąś powtórkę w TV, ale tak naprawdę nie jestem jej bardzo ciekawa - książka jest dobra, więc nie mam potrzeby poszukiwania lepszej wersji, a stare filmy SF to często tylko popis prehistorycznych efektów specjalnych - jak się trafi to zobaczę, ale szukać nie będę.
W ogólnych zarysach powieść opowiada o podróży zminiaturyzowaną łodzią podwodną w głąb ludzkiego ciała. W "Interkosmosie" było to przez przypadek i wynikła z tego bardziej komedia niż poważny film SF, tu jest celowo, ale i tak technika jest pionierska, a akcja nieprzewidziana i podejmowana w sytuacji krytycznej.
Celem misji jest przeprowadzenie ratującej życie operacji w mózgu posiadającego kluczowe dane naukowca uratowanego / porwanego zza żelaznej kurtyny. Załogę okrętu stanowi pięcioro ludzi: genialny acz powszechnie nielubiany chirurg, jego piękna asystentka (postać kobieca wprowadza dodatkowe, nieczęste w hard SF napięcie), kolejny MD specjalizujący się w mapowaniu ludzkiego krwiobiegu (nie znamy jego dokładnej specjalizacji, ale to właśnie robi przez większą część dostępnego mu czasu), konstruktor okrętu, który jednocześnie zajmuje się problemami miniaturyzacji i również posiada pewną wiedzę medyczną oraz agent służb specjalnych, który wydostał profesora z “tamtej strony” i mimo że jego odpowiedzialność za akcję już się skończyła, został przez dowództwo zmuszony do udziału w jej dodatkowym i zupełnie nieprzewidzianym etapie - czyżby w celu zapobieżenia możliwej albo nawet spodziewanej dywersji?
Powieść nie robi dziś wielkiego wrażenia (albo nie zrobiła go na mnie - w końcu niejedno się w życiu czytało, o oglądaniu nawet nie wspominając), ale może dlatego, że główne wykorzystane w niej pomysły są już znane - "Interkosmos" leciał w telewizji tyle razy, że ciężko dziś znaleźć widza, który nigdy o nim nie słyszał, a i w poważnych czasopismach naukowych i medycznych coraz więcej pisze się o miniaturowym sprzęcie do przeprowadzania leczenia (nie tylko operacji chirurgcznych) od wewnątrz. Tylko sama miniaturyzacja polegająca zamiast na zbudowaniu mniejszej wersji, to na zmniejszeniu istniejącego obiektu, w tym żywego a nawet ludzkiego organizmu pozostaje wciąż wyłącznie w gestii fantastyki - cała reszta jest prawie możliwa albo przynajmniej rozważana w kontekście przyszłych zastosowań. Tak więc wielkich ciekawostek spodziewać się nie należy, ale za to warto zwrócić uwagę na szczegóły. Asimov jest jednym z najbardziej cenionych pisarzy SF, sama stawiam go tuż obok naszego rodzimego mistrza - Stanisława Lema, i wobec tego nie pozwala sobie na tak powszechne w kinematografii (i mniej ambitnej literaturze SF) niedopowiedzenia czy wręcz bzdury - wszystko cokolwiek mogłoby budzić u inteligentnego czytelnika jakiekolwiek wątpliwości jest dość dokładnie wyjaśnione, nie ma niekonsekwencji ani widocznych niezgodności ze znaną nauką, jedyne czego brakuje, to dokładna zasada działania miniaturyzatora, ale gdybyśmy ją mieli, to na podstawie zwyczajnej książki beletrystycznej dałoby się zbudować urządzenie o możliwościach nie tylko dotąd nieznanych, ale nawet nie przewidywanych przez dotychczasową naukową teorię, a tego nawet od najtwardszej SF nikt chyba nie oczekuje. Cała reszta mieści się w granicach znanej lub możliwej fizyki i biologii, wobec czego powieść nie zawiedzie oczekiwań najbardziej nawet ortodoksyjnych fanów hard SF, a dzięki nieoczywistemu wątkowi kryminalnemu i odrobince relacji damsko-męskich także niezainteresowani szczegółami technicznymi czytelnicy nie powinni się nudzić.

Porządne SF. Słowo wstępne w moim egzemplarzu mówi o filmie, na podstawie scenariusza którego powstała ta powieść - więc moje pierwsze skojarzenie to oczywiście “Interkosmos” (1987), ale dokładniejsze poszukiwania na Filmwebie dały inny wynik: “Fantastyczna podróż” ("Fantastic Voyage", 1966). Mimo że film zdobył dwa Oscary, to do tej pory o nim nie słyszałam - może kiedyś...