Historia pewnej pszczoły

Każde żywe stworzenie ma swe miejsce w ekosystemie. Naturalna sieć powiązań między gatunkami sprawia, że gdy jedno ogniwo cierpi lub jest blisko całkowitej eliminacji, wówczas cały łańcuch zaczyna drżeć. Co raz większą popularnością w mediach, ale nie tyko, cieszą się pszczoły, lecz bynajmniej nie wynika to z ich pożytecznej pracy, lecz tragicznego końca jaki może je czekać. Dodatkowo teoria głosząca, że gdy zginie ostatnia pszczoła, ludzkość za ileś lat czeka zagłada, swoją drogą jest błędna, lecz podsyca zainteresowanie. Człowiek sobie poradzi, lecz świat po wymarciu pszczół zmieni się niewyobrażalnie a sama egzystencja będzie utrudniona. Niewątpliwe szum wokół tych owadów jest jak najbardziej słuszny. Nie próżnują w tej kwestii także pisarze. Laline Paull wpadła na pomysł, aby akcję swej powieści umieścić w ulu, a główną bohaterką uczynić pszczołę. Porównywanie powieści „Rój” do słynnego „Folwarku zwierzęcego” jest moim zdaniem, drodzy współczytelnicy, dużym nieporozumieniem. Niniejszej powieści daleko do przypowiastki filozoficznej pełnej symboli oraz alegorii do ludzkości, bardziej trafniejszym określeniem byłoby nazwanie jej prostą powieścią sensacyjną, pełną intryg, osadzoną na fundamentach wiedzy biologicznej.

Flora 717 to twarda sztuka. Wywodząca się z rodu sprzątaczek, najniższej warstwy totalitarnej społeczności ula, dla Królowej gotowa jest na każde poświęcenie. Wychodzi cało z wewnętrznych pogromów, czystek religijnych i przerażających napaści drapieżnych os. Z każdym aktem odwagi zyskuje coraz mocniejszą pozycję, dzięki czemu poznaje ukrytych wrogów oraz mroczne tajemnice ula. Istnieje jednak coś silniejszego nad oddanie i posłuszeństwo, czyli naczelną zasadę rządzącą życiem wszystkich pszczelich sióstr. To własne dziecko …

„Podporządkowanie, Posłuszeństwo, Służba” – to często powtarzane hasło daje nam wgląd w umysły pszczół, które nie tylko nie mogą, ale także nie chcą myśleć samodzielnie. Każda z nich, przynależna do wyznaczonej z góry grupy społecznej, wykonuje jedynie zadania, do których została przeznaczona. Tak działa ul: bezrefleksyjnie, lecz perfekcyjnie. Aż do czasu, gdy pojawia się w nim realne zagrożenie – choroba czy atak z zewnątrz. Paull skupia się właśnie na tych najbardziej alarmujących wydarzeniach w życiu pszczół, by tchnąć w historię odrobinę akcji, ale także refleksji na temat opresyjnego społeczeństwa, wymagającego bezwzględnego posłuszeństwa.

W zasadzie od pierwszych stron książki czytelnik wyczuwa, do czego to wszystko zaprowadzi. Antyutopijne społeczeństwo, warstwy społeczne, wśród których jedne pszczoły są bardziej uprzywilejowane od innych, kontrola umysłów za pomocą feromonowych rytuałów i religijnych obrządków. Wszystkie zdarzenia musiały skończyć się brutalną walką o władzę w ulu. Powieść „Rój” bardziej przypomina baśń wykorzystującą motyw, wedle którego mało znacząca postać staje się niezwykłym bohaterem. Tak naprawdę balansuje na granicy powieści o wydźwięku społecznym a baśni o silnym wewnętrznym przekazie.

Skomplikowane zadanie w postaci klarownego opisania sposobu życia i struktur społecznych ula, a nawet jego budowy i tego wszystkiego, co determinuje życie pszczoły, zrealizowane zostało nieco chaotycznie. Informacje rozrzucone są po całej książce i dopiero po lekturze całej powieści można w pełni się w tym wszystkim rozeznać. Jednakże w ogólnym rozrachunku książkę czyta się dobrze, a Florę 717 nie sposób nie polubić, dodatkowo czytelnik ma szansę dowiedzieć się kilu ciekawostek z pszczelego świata.

„Rój” to taka trochę baśniowa opowieść o determinacji i odwadze przeciwstawionych strachowi, na którym opiera się cały mechanizm ula. Ul jest uporządkowany, ale ceną tego uporządkowania jest podleganie najsurowszym prawom i najbardziej dramatycznym selekcjom. Świat zewnętrzny – uosabiany przede wszystkim przez wrogów – to świat pełnej swobody, beztroski, indywidualnego buntu, zawiści i złośliwości. U Laline Paull liczą się służba i porządek. Ta barwna historia stawia przed nami jedno z najbardziej mrocznych i ponadczasowych pytań: jak wiele własnej wolności jesteśmy w stanie poświęcić dla porządku i bezpieczeństwa?

Podsumowując, powieść „Rój” pokazuje, że sama natura dostarcza scenariuszy równie mocno trzymających w napięciu. Owszem być może nie jest to arcydzieło, można doszukać kilku nieścisłości, a porównywane do „Folwarku zwierzęcego” może okazać się złudne, lecz nie zmienia to faktu, że nabywamy wiedzy o zwyczajach oraz życiu pszczół, od których zależy tak wiele. Natomiast sięgając po miód inaczej spojrzymy na produkt tysięcy, drobnych owadów.

Historia pewnej pszczoły

Każde żywe stworzenie ma swe miejsce w ekosystemie. Naturalna sieć powiązań między gatunkami sprawia, że gdy jedno ogniwo cierpi lub jest blisko całkowitej eliminacji, wówczas cały łańcuch zaczyna drżeć. Co raz większą popularnością w mediach, ale nie tyko, cieszą się pszczoły, lecz bynajmniej nie wynika to z ich pożytecznej pracy, lecz...