Juan Gabriel Vasquez w każdej swojej powieści rozlicza się z chaotyczną i bolesną historią Kolumbii. Nie inaczej jest tutaj. Za pomocą swoich bohaterów, których emocje, namiętności i (płonne) nadzieje uczestniczą w przebudowywaniu świata, rozwija przed czytelnikiem opowieść o początkach powstawania Kanału Panamskiego łączącego dwa oceany oraz Panamy, a także o szaleństwach kolumbijskich polityków. Losy zwykłych ludzi zostają uwikłane w krwawe historyczne wydarzenia, czy tego chcą czy nie, a wraz z nimi czytelnik, który na szczęście obserwuje to wszystko z bezpiecznego miejsca.

Jest coś takiego, że jak się czyta literaturę latynoamerykańską to ma się poczucie dryfowania na falach szaleństwa. Nie wiem, czy to ten tropikalny klimat, czy krew hiszpańska, czy bóle i cierpienia formowania się tamtejszych narodów, ale nie czytałam jeszcze książki z tego rejonu, która by nie była natchniona pewną dozą szaleństwa. Nie inaczej jest i tutaj. Autor tak operuje zdaniami i taki nadaje rytm całej historii, że mamy wrażenie, iż nikt nie jest do końca przy zdrowych zmysłach, a Historia szaleje i wciąga wszystkich w swoje nurty.

Pomimo ciężkiej tematyki i wielu faktów powieść czyta się dobrze, ponieważ jest w niej jakieś straceńcze poczucie humoru pozwalające zachować dystans wobec życia i historii.

Juan Gabriel Vasquez w każdej swojej powieści rozlicza się z chaotyczną i bolesną historią Kolumbii. Nie inaczej jest tutaj. Za pomocą swoich bohaterów, których emocje, namiętności i (płonne) nadzieje uczestniczą w przebudowywaniu świata, rozwija przed czytelnikiem opowieść o początkach powstawania Kanału Panamskiego łączącego dwa oceany oraz Panamy, a także o szaleństwach...

Tytuł bardzo dychotomiczny. Rzecz z jednej strony jest beletrystyką, z drugiej próbuje odnieść się do historii, miksuje postacie rzeczywiście istniejące z wymyślonymi, wydarzenia prawdziwe i wydumane, historia Costaguany jest paralelą historii Kolumbii. Z jednej strony niby to ma być hołd Conradowi, z drugiej wydaje się, że Vásquez ma pretensje o nieprecyzyjną prezentację historii Kolumbii/Panamy. Momentami autor puszcza do czytelnika figlarne oczko, kiedy indziej jest zaś śmiertelnie poważny. I trzeba przyznać, że wszystko to bardzo zgrabne jest jako całość.

Pomijając kwestie porównawcze, historia Jose Altamirano jest sama w sobie dość zajmująca a obraz rzeczywistości krwisty, temperamentny, wyrazisty.

Sekretna Historia Costaguany to niezła, acz niespecjalnie wyjątkowa pozycja, w dużej mierze powtarzająca wzorzec Nostromo. Można przeczytać ale jakoś wyjątkowo mocno bym nie polecał.
7/10

Tytuł bardzo dychotomiczny. Rzecz z jednej strony jest beletrystyką, z drugiej próbuje odnieść się do historii, miksuje postacie rzeczywiście istniejące z wymyślonymi, wydarzenia prawdziwe i wydumane, historia Costaguany jest paralelą historii Kolumbii. Z jednej strony niby to ma być hołd Conradowi, z drugiej wydaje się, że Vásquez ma pretensje o nieprecyzyjną prezentację...

Autor- skądinąd świetny, erudycyjny pisarz o wspaniałym , bogatym gawędziarskim stylu -chyba nie słyszał o mądrości ludowej, która mówi, kota można zagłaskać na śmierć albo, że najlepsze potrawy w dużej ilości mogą być niestrawne. Bo tak miałam z jego książką. Nawet znajomość Nostromo Conrada niewiele mi pomogła. Za dużo postaci, zdarzeń , nawiązań, opowieści i informacji. Ale cierpliwe i tęgie umysły czytelnicze mogą mieć dużo przyjemności

Autor- skądinąd świetny, erudycyjny pisarz o wspaniałym , bogatym gawędziarskim stylu -chyba nie słyszał o mądrości ludowej, która mówi, kota można zagłaskać na śmierć albo, że najlepsze potrawy w dużej ilości mogą być niestrawne. Bo tak miałam z jego książką. Nawet znajomość Nostromo Conrada niewiele mi pomogła. Za dużo postaci, zdarzeń , nawiązań, opowieści i...

Po Sekretną historię sięgnęłam pod wpływem zauroczenia Kształtem ruin. W obu powieściach Vásquez odcina się od realistyczno-magicznych tradycji literatury południowoamerykańskiej, które z perspektywy europejskiej powiązaliśmy z nią pod wpływem Marqueza. Vásquez wspaniale pokazuje, że latynoamerykańskich autorów stać na coś nowego.
W Sekretnej historii Costaguany nie ma Macondo ani Márqueza. Jest za to wyśmienity sarkazm, mnóstwo ironii i przepiękny język, jakiego trudno szukać we współczesnych skrótowych formach komunikacji podporządkowanych tempu zmian godnemu kinu klasy B. Tutaj czas płynie powoli, można smakować każde zdanie - czasem wielokrotnie złożone i ciągnące się przez pół strony. Narrator żartuje sam z siebie i ze swoich bohaterów, pokpiwa sobie z tradycji literackich, a zarazem flirtuje z literatura światową. Powieść jest niezwykle intertekstualna: Nostromo Conrada, Gracz Dostojewskiego, Czarodziejska góra Manna to tylko część inspiracji, jakie wykorzystał autor. Podobnie jak postaci Victora Hugo, Ferdynanda de Lessepsa czy Paula Gauguina.
Pojawiające się w tej powieści opisy - kwieciste i zabawne zarazem przypominają czasem teatralne didaskalia, w innych zaś miejscach przywodzą na myśl styl brukowców lub policyjne kartoteki. Autor smakuje w detalach i ich tak różnorodnym przedstawieniu.

Nie wiem, kto pierwszy przyrównał historię do teatru (nie do mnie należy dbałość o podobne szczegóły),ale jedno jest pewne: temu światłemu umysłowi obcy był tragikomiczny charakter naszej kolumbijskiej fabuły, kreacji przeciętnych dramatopisarzy, dzieła scenografów partaczy, produkcji pozbawionych skrupułów impresariów. Kolumbia jest sztuką w pięciu aktach, którą ktoś próbował zamknąć w metrum klasycznego wiersza, rezultat okazał się jednak wulgarną prozą, odgrywaną przez aktorów o egzaltowanych gestach i fatalnej dykcji…

Dwaj główni bohaterowie powieści to Joseph Conrad i José Altamirano. Historia rozgrywa się bowiem dwutorowo – z jednej strony obserwujemy losy Altamirana na tle rodzącej się Republiki Panamy, z drugiej – życie i twórczość Conrada:

Wielkiego Powieściopisarza języka angielskiego, Polaka z pochodzenia, bardziej marynarza niż literata, który z niedoszłego samobójcy stał się żywą legendą, z pospolitego przemytnika broni – Perłą Brytyjskiej Korony.

Trudno uznać Sekretną historię Costaguany za biografię Conrada, ale opowieść faktycznie obejmuje okres od narodzin pisarza, przez jego burzliwe życie i intensywną pracę nad pierwszymi powieściami, po śmierć pisarza. Najdokładniej pokazany jest wątek marynistyczny tej biografii – morskie podróże po Ameryce Łacińskiej i Karaibach, które stanowią punkt styczny w biografiach Polaka i (fikcyjnego) Kolumbijczyka. Przede wszystkim jednak ten okres w życiu Conrada zaowocował powieścią Nostromo, która sto lat później zainspirowała Vásqueza, a uznawana za jedną z najlepszych powieści politycznych. Nostromo opowiada o losach Giambattisty Nostromo i burzliwych dziejach karaibskiego, fikcyjnego państwa (Costaguana) – o walce o polityczną kontrolę nad regionem Sulaco i kierujących tą walką niedostrzegalnych mechanizmach historii.
Na kartach Sekretnej historii Costaguany, Nostromo okazuje się być tylko przetworzeniem historii życia Joségo Altamirana – zapisem jego opowieści o jego przeszłości, jego zdradzie wobec Kolumbii i przepełniającym go poczuciu winy. Nostromo staje się w Sekretnej historii Costaguany świadectwem człowieka, który powierzywszy swoje życie Conradowi, został z niego zupełnie ograbiony. Usunięty w niebyt, wykluczony ze swojej własnej historii, został zastąpiony dziwnym Włochem, a jego piękna, wybijająca się na niepodległość Panama i targana nieustającymi wojnami domowymi Kolumbia – zepsutą, politycznie i moralnie zbutwiałą republiką.
Vásquez udziela głosu Altamiranie, który może teraz podzielić się własnymi obserwacjami: historia conradowskiej Costaguany jest bliźniacza do dziejów Stanów Zjednoczonych Kolumbii (wcześniej i później występujących pod innymi nazwami),a zwłaszcza jednej z jej licznych prowincji - Panajest przekonany, że to on sam stanowi inspirację dla Conrada, którego poznaje gdy ten cierpi na twórczą niemoc. Altamirano czuje się zatem współautorem Nostromo.
Sam Altamirano - nieślubny syn rozczarowanego rewolucjonisty, stojący z boku obserwator i cynik - jest postacią nietuzinkową. Trzeźwy osąd rzeczywistości miesza z poczuciem wyższości, kpinę z patosem, wykształcenie z zaślepieniem.
Dlaczego w ogóle powstała ta książka. Jak pisze autor:

"Wydało mi się nieprawdopodobne, że nikt nie napisał tej powieści wcześniej..."

Po Sekretną historię sięgnęłam pod wpływem zauroczenia Kształtem ruin. W obu powieściach Vásquez odcina się od realistyczno-magicznych tradycji literatury południowoamerykańskiej, które z perspektywy europejskiej powiązaliśmy z nią pod wpływem Marqueza. Vásquez wspaniale pokazuje, że latynoamerykańskich autorów stać na coś nowego.
W Sekretnej historii Costaguany nie ma...

Lektura dla wtajemniczonych, czyli znających "Nostromo" Josepha Conrada. Bez tego, może być problem ze zrozumieniem wszystkich niuansów powieści. Żadna to lektura obowiązkowa, ale ciekawe.

Lektura dla wtajemniczonych, czyli znających "Nostromo" Josepha Conrada. Bez tego, może być problem ze zrozumieniem wszystkich niuansów powieści. Żadna to lektura obowiązkowa, ale ciekawe.