Jak wyglądałaby powieść oparta na romansie w czasach PRL-u napisana przez znawcę i tłumacza Becketta, a ponadto dramatów Shakespeare’a, Racine’a i innych klasyków? Przypuszczając, że autor czerpałby materiał do powieści z własnego życia, na jakie elementy zwróciłby uwagę, jak wyglądała jego młodość? W końcu jak poradziłby sobie z ponurym okresem końca lat sześćdziesiątych, dysponując zmysłem tragedii, zbudowanym na pracy z największymi dramatami wszech czasów i głębokim czuciem rzeczywistości, przez obcowanie z utworami bezwzględnie postrzegającego życie Becketta? Wiedząc, że powstała powieść w zasadzie lekka należałoby się spodziewać książki bezkonkurencyjnej w swojej tematyce.

Powieść jest uczciwa i płynąca z silnej potrzeby. To subtelny, godny artysty rozrachunek z poprzednim ustrojem politycznym. Jednak tematem głównym wydaje się być spostrzeżenie z pozoru banalne – mitologizacja postaci. Nawykowo patrzymy na przeszłość jakby przez szkło, nie tylko powiększające, ale i zniekształcające. Dana historia idealizuje się w stopniu proporcjonalnym do lat, które nas od niej dzielą, a także upodabnia się do naszych roszczeń względem niej.
Narrator przedstawia swoją fascynację z lat młodości nauczycielką języka francuskiego, tytułową Madame. Do tej retrospekcji skłania go uczeń szkoły, w której główny bohater, będąc już studentem, powrócił by odbyć praktyki. O ile treść wspomnienia zapełnia większość stron, o tyle sens dzieła (odnoszący się do mitu) wręcz przeciwnie, na pozostałych - w relacji narratora z uczniem.

Forma książki zdumiewa pomysłowością i oryginalnością ujęcia tematu. Umyślnie pomijam fabułę, a przede wszystkim szczegóły dotyczące konstrukcji powieści, bo jest ona warta tego, aby każdy czytelnik z osobna sam się z nią zmierzył.

„Madame” zdecydowanie warto przeczytać. To powieść wyjątkowa w dorobku Antoniego Libery, napisana z prawdziwej potrzeby, jakby jeszcze przed swoim powstaniem miała zagwarantowane miejsce w literaturze, nie tylko polskiej.

Jak wyglądałaby powieść oparta na romansie w czasach PRL-u napisana przez znawcę i tłumacza Becketta, a ponadto dramatów Shakespeare’a, Racine’a i innych klasyków? Przypuszczając, że autor czerpałby materiał do powieści z własnego życia, na jakie elementy zwróciłby uwagę, jak wyglądała jego młodość? W końcu jak poradziłby sobie z ponurym okresem końca lat sześćdziesiątych,...