Anne Edwards, amerykańska autorka biografii największych ikon światowego kina, na bohaterkę swojej kolejnej książki wybrała niezapomnianą odtwórczynię roli Scarlett O’Hary, czyli Vivien Leigh. Ta brytyjska aktorka, dwukrotna laureatka Oscara, stworzyła niesamowitą kreację jednej z najciekawszych postaci kobiecych w literaturze – nie zdarzyło mi się usłyszeć od innych czytelników „Przeminęło z wiatrem” słów krytyki na temat filmowej interpretacji charakteru oraz zachowania słynnej piękności z Tary. Głównym celem biografii „Vivien Leigh” było nakreślenie szczegółowego portretu tytułowej postaci – pięknej i utalentowanej aktorki, wieloletniej towarzyszki życia Laurence’a Oliviera (będącym jej mentorem oraz wzorem do naśladowania) oraz kobiety, dla której uroda okazała się atutem i jednocześnie ciężarem, jaki musiała dźwigać przez całe swoje życie.

Jak już wspomniałam wcześniej, największym przekleństwem dla tej jednej z ikon kina jest ocenianie jej wyłącznie na podstawie oryginalnej urody kobiety. Dzisiaj Vivien Leigh wielokrotnie pojawia się w rankingach najpiękniejszych aktorek wszech czasów, a bardzo często zapomina się o jej ambicji, pracowitości i przede wszystkim o umiejętności wcielenia się w różnorodne postaci – zaczynając od upartej i bezwzględnej Scarlett, trudnej (dla mnie osobiście) do określenia Blanche, napiętnowanej tragizmem Annie Kareninie, kończąc na bohaterkach dramatów antycznych (Antygona) i szekspirowskich (Julia, Lady Makbet i Ofelia). Anne Edwards w swojej książce chciała zmienić taki stan rzeczy poprzez przybliżenie czytelnikom różnorodnych doświadczeń życiowych Vivien, które miały ogromny wpływ na jej dalszy los.

Dzieciństwo spędzone w Indiach, pobieranie nauki w żeńskich internatach prowadzonych przez zakonnice, małżeństwo z adwokatem Herbertem Holmanem (pseudonim Vivien, czyli Leigh, pochodzi od drugiego imienia jej pierwszego męża), trudne początki kariery aktorskiej, spektakularny sukces ekranizacji „Przeminęło z wiatrem”, liczne role teatralne i filmowe, miłość do sir Oliviera oraz długoletnia walka z psychozą maniakalno-depresyjną – te elementy biografii Vivien Leigh mogą być dla wielu czytelników znane, ale są istotnym kluczem do zrozumienia poszczególnych decyzji podejmowanych przez Brytyjkę. W książce znalazły się też liczne anegdoty z planu filmowego „Przeminęło z wiatrem” (w tym jedna, dość niekorzystna, dotycząca Clarka Gable’a), fragmenty prywatnych listów i ówczesnych recenzji oraz zdjęcia z wybranych sztuk teatralnych oraz produkcji filmowych, w których brała udział Vivien.

Ogromnym minusem w pozycji autorstwa Anne Edwards jest brak płynnego przejścia między poszczególnymi etapami w życiu aktorki. Czytelnik ma wrażenie, że wszystko dzieje się zbyt szybko, a brak odpowiedniego wprowadzenia do poszczególnych wydarzeń o dużym znaczeniu dla całości sprawia, że na przykład z rozdziału poświęconemu małżeństwu z Leigh Holmanem nagle znajdujemy się we fragmencie opisującym czas trwania zdjęć do ekranizacji powieści Margaret Mitchell. Oprócz tego czasami bardzo irytujące bywało powtarzanie przez Anne Edwards tych samych zdań, jak choćby odnoszących się do miłości państwa Olivierów czy choroby Vivien. Przez ten zabieg można odnieść wrażenie, że czyta się wyświechtane frazesy, a nie opis życia znanej aktorki.

Vivien Leigh, podziwiana przez wielu fanów przede wszystkim za rolę Scarlett O’Hary, była nie tylko jedną z ikon ówczesnego piękna, ale przede wszystkim kobietą, której życie nie przypominało filmu ze szczęśliwym zakończeniem. Ceną, jaką musiała zapłacić za swój sukces i możliwości zaistnienia w branży filmowej, było jej zdrowie fizyczne i psychiczne. Mimo to dla wielu osób Vivien na zawsze pozostanie dziewczyną, która o wszystkim pomyśli jutro. Niestety…

Anna Wolak