Kiedy książka odniesie sukces, łatwo jest zacząć porównywać do niej powieści o podobnym temacie czy formie opowiadania. Pocztą pantoflową polecamy w ten sposób książki swoim znajomym, rodzinie czy internautom. Taki dobry pijar zrobiono książce Marian Izaguirre „Tamte cudowne lata”. Porównuje się ją do bestsellerowego „Cienia wiatru” Carlosa Ruiza Zafóna, gdyż podobnie jak w tamtej powieści sprzed kilku lat, także i tutaj ogromną rolę w fabule odgrywa literatura. Patrzenie na książkę przez pryzmat innej powieści nie ma jednak sensu. „Tamte cudowne lata” to zupełnie niepowtarzalna historia, całkiem inna od powieści Zafóna. Czy lepsza?

Pisanie o „Tamtych cudownych latach” należy zacząć od dostrzeżenia wyjątkowo ciekawej kompozycji, która jest głównym wyróżnikiem tej powieści. Mamy tu trzy wątki, z których jeden jest treścią książki, którą wspólnie czytają główne bohaterki: Hiszpanka Lola i Angielka Alice. Lola i jej mąż-niemąż, Matias, prowadzą w Madrycie niewielki antykwariat. Jest rok 1951, a w Hiszpanii brzmią jeszcze echa wojny domowej zakończonej 12 lat wcześniej. Antykwariat nie przynosi dochodów, ale miłość małżeństwa do książek jest na tyle silna, że nie wyobrażają sobie, by robić coś innego. Pewnego dnia w ich ręce trafia „Dziewczyna o włosach jak len”, będąca autobiografią nieślubnej córki księcia Ashford. Zafascynowany powieścią Matias wystawia ją w witrynie, by przyciągnąć klientów. Książką zainteresuje się Angielka w średnim wieku, która odtąd zacznie odwiedzać antykwariat tylko po to, by Lola przeczytała jej kolejne strony. Pochylone nad jedną książką, Alice i Lola, wraz ze swoimi dramatami, sekretami i marzeniami, stają się głównymi bohaterkami Izaguirre, tuż obok Rose Tomlin – autorki i narratorki książki, którą czytają. Życiorysy wszystkich trzech kobiet poznajemy naprzemiennie. Głos zostaje oddany także Matiasowi, dzięki czemu czytelnik może poznać przemyślenia każdego z bohaterów. Zróżnicowana narracja i dynamicznie zmieniająca się fabuła sprawiają, że książkę czyta się jednym tchem. Fabuła jest co prawda mało rozbudowana (w przeciwieństwie na przykład do takiego „Cienia wiatru”), ale to tylko pomaga czytelnikowi zatracić się w wykreowanym przez Hiszpankę świecie i dać się mu pochłonąć.

„Tamte cudowne lata” to powieść przede wszystkim o sile miłości, o tym, na jakie poświęcenia jesteśmy dla niej gotowi i o tym, jak proste wydaje się życie, gdy ma się przy sobie ukochaną osobę, nawet gdy wiatr wieje w oczy. Pobrzmiewa w niej także tęsknota za przeszłością, dawnym życiem, beztroską, która zniknęła bezpowrotnie. Bohaterowie stawiają sobie pytania, jak mogłoby wyglądać ich życie, gdyby nie podjęte przez nich decyzje. W tej całej zadumie, której atmosfera spowija powieść Izaguirre od początku do końca, jest miejsce na hołd oddany literaturze. Ta jest niezwykle ważna w życiu bohaterów, jest drogowskazem, nadzieją, pocieszeniem. Moc książek tkwi w zbliżaniu do siebie ludzi, o czym bohaterowie przekonują się na własnej skórze.

Również przeczytane przez autorkę lektury znalazły swoje odbicie na kartach jej powieści – co jakiś czas pojawia się a to wspomnienie o „Wichrowych wzgórzach”, a to cytat z Katherine Mansfield czy Emily Dickinson. Widać też fascynację latami 20. XX wieku. Izaguirre pozwala nam poczuć duszny klimat klubów, w których bawi się paryska bohema, z pobrzmiewającym w tle jazzem i kobietami w sukienkach z wirującymi frędzlami. Przez paryskie salony przewijają się takie postaci jak Eric Satie, Gertrude Stein, Coco Chanel czy Scott i Zelda Fitzgeraldowie. Pełen emocji język pozwala doskonale oddać atmosferę tamtych lat.

Intrygująca i fascynująca powieść Izaguirre jest przez pewien czas zagadką dla czytelnika, choć łatwą do rozwikłania. Przewidywalne zakończenie nie psuje jednak radości z czytania. Radości, która idzie ramię w ramię ze wzruszeniem i refleksją. Miłośnicy książek powinni się w „Tamtych cudownych latach” zakochać. Hiszpanofilom polecać chyba nie muszę.

Malwina Sławińska