Bożena Stelmachowska jako pierwsza wśród polskich etnografów prowadziła w latach powojennych badania terenowe na ziemiach zamieszkałych przez Słowińców. Była jedną z nielicznych osób, które miały które miały okazję prowadzić badania we wsiach zamieszkałych jeszcze przez ludność autochtoniczną. Stelmachowska nie zdążyła jednak opublikować swoich badań - pierwsza książka "Słowińska wieś Kluki" ukazała się w 1958r., dwa lata po jej śmierci. Kilka lat później Tadeusz Wróblewski z Katedry Etnografii UAM opracował i przygotował do druku dwie następne pozycje: "Budownictwo Słowińców (1960 r.) oraz "Słowińcy i ich kultura" (1964 r.). Powyższe trzy publikacje ukazały się w serii Biblioteki Słupskiej.
W 1998r. zbierając materiały do wystawy dotyczącej historii Słowińców prowadziłem kwarandę w W Archiwum Polskiej Akademii Nauk w Poznaniu. W trakcie przeglądania archiwaliów- spuścizny po Pani Profesor- trafiłem na nieopublikowany maszynopis "Kultura Społeczna Słowińców ". Wówczas pomyślałem o opracowaniu tego maszynopisu i wydaniu go w formie maszynopisu i wydaniu go w formie publikacji. Zamysł ten z biegiem czasu przerodził się w projekt zebrania w jednej książce wszystkich prac dotyczących Słowińców, a tym samym zrealizowaniu planów Bożeny Stelmachowskiej wydania monografii poświęconej tej grupie (...)
Zadania tego podjęła się dr hab. prof. UG Anna Kwaśniewska.

"Słowińcy ich dzieje i kultura" - niniejszy tom zawiera cały dorobek naukowy Bożeny Stelmachowskiej dotyczący Słowińców. Sporo uwagi poświęca kwestii nazwy (nazw) grupy, terytorium oraz procesowi zanikania mowy rodzimej, kwestia stroju słowińskiego, etnogenezie Słowińców, przywołuje legendy i dokonuje dekonstrukcji ich wątków, próbuje wyjaśnić niektóre z nich, posiłkując się wiedzą archeologiczną i danymi ze źródeł pisanych.