Deliryczny Nowy Jork. Retroaktywny manifest dla Manhattanu
- Kategoria:
- popularnonaukowa
- Tytuł oryginału:
- Delirious New York. A Retroactive Manifesto for Manhattan
- Wydawnictwo:
- Karakter
- Data wydania:
- 2013-10-16
- Data 1. wyd. pol.:
- 2013-10-16
- Data 1. wydania:
- 1994-01-01
- Liczba stron:
- 360
- Czas czytania
- 6 godz. 0 min.
- Język:
- polski
- ISBN:
- 9788362376391
- Tłumacz:
- Dariusz Żukowski
- Tagi:
- architektura Nowy Jork USA Dariusz Żukowski
- Inne
Fascynująca opowieść o tym, jak architektura ucieleśnia nasze sny, pragnienia, marzenia. Nowy Jork, laboratorium nowoczesności, gdzie wszystko jest możliwe: kulisty budynek o wysokości dwustu metrów, perony i bocznice kolejowe w podziemiach wieżowca, dżungla pełna lwów w środku metropolii.
Miasto, które oszołomiło Dalego i Gaudiego, pokonało Le Corbusiera („Wykopali mnie. Trzasnęli drzwiami. Ale ja w głębi ducha wiem, że mam rację. Mam rację. Mam rację”.) doczekało się własnej biografii autorstwa jednego z najwybitniejszych współczesnych architektów. Rem Koolhaas na kilkuset bogato ilustrowanych stronach śledzi rozwój Manhattanu od 1623 roku, kiedy założyli tam kolonię pierwsi flamandzcy osadnicy, przez wiek dziewiętnasty, w którym wytyczono obowiązującą do dziś siatkę ulic, po dwudzieste stulecie – okres gwałtownej rozbudowy i ścierania się konkurujących wizji rozwoju metropolii. Deliryczny Nowy Jork jest portretem najbardziej fascynującego miasta świata, w którego architekturze to, co fantastyczne i surrealne, współistnieje z wytworami chłodnej kalkulacji i matematycznej precyzji.
Porównaj ceny
W naszej porównywarce znajdziesz książki, audiobooki i e-booki, ze wszystkich najpopularniejszych księgarni internetowych i stacjonarnych, zawsze w najlepszej cenie. Wszystkie pozycje zawierają aktualne ceny sprzedaży. Nasze księgarnie partnerskie oferują wygodne formy dostawy takie jak: dostawę do paczkomatu, przesyłkę kurierską lub odebranie przesyłki w wybranym punkcie odbioru. Darmowa dostawa jest możliwa po przekroczeniu odpowiedniej kwoty za zamówienie lub dla stałych klientów i beneficjentów usług premium zgodnie z regulaminem wybranej księgarni.
Za zamówienie u naszych partnerów zapłacisz w najwygodniejszej dla Ciebie formie:
• online
• przelewem
• kartą płatniczą
• Blikiem
• podczas odbioru
W zależności od wybranej księgarni możliwa jest także wysyłka za granicę. Ceny widoczne na liście uwzględniają rabaty i promocje dotyczące danego tytułu, dzięki czemu zawsze możesz szybko porównać najkorzystniejszą ofertę.
Mogą Cię zainteresować
Oficjalne recenzje
2028 utopii
W porównaniu do historycznego uroku pokrętnych średniowiecznych alejek ściśniętych murami budynków, pokrojony prostopadłymi ulicami i przecznicami Manhattan może się nam, zepsutym Europejczykom, wydawać nieco ponury. Jednak właśnie w tej Siatce przyjętej w 1811 roku, która podzieliła wyspę na 2028 kwartałów determinując jej przyszłość, należy szukać istoty purytańskiej pożądliwości nowojorczyków. Wymyślona jeszcze w XIX wieku filozofia określiła charakter Manhattanu po dzień po dzień dzisiejszy i nie dała mu żadnych możliwości zmian. Manhattanizm jako program stał się występkiem przeciw naturze, przeciw rzeczywistości; pragnął życia w świecie stworzonym od początku do końca przez człowieka, a więc wewnątrz fantazji. Dla Nabokova byłby zatem powieścią idealną. Dla Rema Koolhaasa stał się idealnym tematem książki.
Eksperyment Manhattan, według autora, jest jedynym takim triumfem irracjonalizmu w historii, projektem fantastycznym, w którym rolę boga pełni Wieżowiec. Idea ta, sprawdzona wpierw na Coney Island (opisana w fascynującym rozdziale o lunaparku), jeszcze w fazie embrionalnej została przeszczepiona na wyspę i tam zakiełkowała pnącymi się do nieba budynkami. Każdy z 2028 kwartałów miał stać się odrębnym rajem, każdy gmach oddzielnym, niezależnym od swoich sąsiadów światem. Po jakimś czasie budowle zmieniłyby się w swoje własne pomniki zastygające w czasie. Lecz aby pulsujące życie miasta nie rozsadziło ich od środka, postanowiono dokonać architektonicznego odpowiednika lobotomii: przecięto połączenie między powierzchownością wieżowców a ich wnętrzem. Fasady nie zmieniały się; oczom przechodniów ukazywał się cały czas ten sam widok: brązowe mury, setki okien, wbijające się w niebo prostopadłościany. To co najważniejsze miało miejsce w środku, jak choćby projekt „Rzymskich Ogrodów Murraya” Henry’ego Erskina remodelujący wnętrze istniejącego budynku: realistyczna rekonstrukcja rzymskiej rezydencji na podstawie odlewów i wiernych kopii [..] wyposażenia domostw pławiącego się w wielkich luksusach ludu starożytnego świata, jakim byli Rzymianie okresu cesarstwa.
Kiedy okazało się, że największym problemem wyspy stało się wzrastające zagęszczenie budynków, architekci zebrali się, aby temu zaradzić. Zdawszy sobie sprawę, iż racjonalne rozwiązanie równoznaczne byłoby z zagładą filozofii manhattanizmu, postanowili, że jedyną przyszłością miasta będzie ciągłe posuwanie się naprzód, niekończący się postęp. W tym celu należy jeszcze bardziej oderwać się od rzeczywistości, zbudować lepsze sztuczne raje, piętro po piętrze wypełnić je wspaniałymi światami dla nowego człowieka – człowieka dążącego do perfekcji: Rozkoszna morska bryza, imponujący widok i dwadzieścia pięter z mieszkaniami dla członków sprawiają, że Downtown Club to idealny dom dla mężczyzn wolnych od obowiązków rodzinnych i pragnących korzystać z najnowszych osiągnięć w dziedzinie zwiększania komfortu życia. W budynku Radio City Music Hall, gdzie radości nigdy dość, znany showman Roxy wpada na pomysł, aby podczas przedstawienia na scenie o szerokości miejskiego kwartału przy pomocy nowoczesnej techniki zaprezentować widzom najprawdziwszy zachód słońca, a właściwie jego ucieleśnienie bardziej realne od pierwowzoru. Jednak w dniu premiery widzowie oddaleni o sześćdziesiąt metrów od sceny nie widzą grymasów na twarzach komediantów, którzy grają tak samo jak przed laty, a spektakl wypadł przygnębiająco słabo – zupełnie zagubił się wśród wielkich triumfów architektury i mechaniki. Wydaje się, że manhattanizm może obejść się bez ludzi.
„Deliryczny Nowy Jork” jest trudną lekturą, ponieważ łączy w sobie cechy biografii i traktatu filozoficznego. Uzbrojeni w wyobraźnię przedzieramy się przez imitujące nowojorskie kwartały rozdziały, co chwilę przystając, żeby zadrzeć głowę – czasami wracamy po własnych śladach ćwicząc umiejętności twórczego czytania. Lecz prędzej czy później zmęczenie weźmie górę i książka wyląduje na półce; właśnie wtedy zdarzy się coś ciekawego: tekst zacznie żyć w naszych głowach. Po paru dniach porozrzucane myśli ukryte wcześniej za plątaniną zdań ułożą się w rozpoznawalny wzór, a naszym oczom ukaże się niesamowity widok.
Rafał Łukasik
Oceny
Książka na półkach
- 839
- 263
- 139
- 41
- 27
- 22
- 8
- 6
- 6
- 5
Cytaty
Bądź pierwszy
Dodaj cytat z książki Deliryczny Nowy Jork. Retroaktywny manifest dla Manhattanu
Dodaj cytat
Opinia
"Deliryczny Nowy Jork" to obowiązkowa pozycja dla fanów architektury u progu XX wieku. To hołd złożony nowatorskim wizjom tworzenia struktur miasta, gdzie tylko "niebo jest limitem". Mam wrażenie, że przysłowie "Do odważnych świat należy" narodziło się właśnie TAM, w NYC. Innowacyjne choć na pewno i kontrowersyjne rozwiązania (chociażby propozycja odciążenia ruchu według Corbetta, który z NY chciał zrobić nowoczesną Wenecję) to clue zarówno zamysłów architektonicznych jak i samej książki.
Lubię lekturę, która popycha mnie do dalszych poszukiwań, która ciekawi i każe rozszerzać horyzonty. "Deliryczny..." spełnia te kryteria, a plusem jest niezwykle estetyczna szata graficzna książki - prosta w formie, można rzec, że nawet oszczędna.
"Deliryczny Nowy Jork" to obowiązkowa pozycja dla fanów architektury u progu XX wieku. To hołd złożony nowatorskim wizjom tworzenia struktur miasta, gdzie tylko "niebo jest limitem". Mam wrażenie, że przysłowie "Do odważnych świat należy" narodziło się właśnie TAM, w NYC. Innowacyjne choć na pewno i kontrowersyjne rozwiązania (chociażby propozycja odciążenia ruchu według...
więcej Pokaż mimo to