O książce Abrahama Heschela zatytułowanej "Prorocy" pierwszy raz usłyszałam podczas rorat akademickich w 2022 roku. To na jej podstawie prowadzące je ksiądz opracowywał kazania, podczas którym przybliżał ich uczestnikom sylwetki niektórych starotestamentalnych proroków. Chociaż była godzina 6:30 rano, to słuchałam ich z zaciekawieniem. Jednak sam tytuł książki gdzieś mi uciekł w bieganinie codzienności. Powrócił jednak do mnie w dość ciekawy sposób - podczas rekolekcji wielkopostnych. Uznałam to za znak, że powinnam po nią w końcu sięgnąć i ją przeczytać. Kiedy zobaczyłam objętość książki, trochę się przestraszyłam, że nie dam rady jej przeczytać. Moje obawy okazały się jednak bezpodstawne, ponieważ poszczególne strony czytało mi się bardzo sprawnie, a co za tym idzie - w miarę szybko.
Pozycja, będąca pracą doktorską autora, została podzielona na dwie części, które zostały wyraźnie od siebie oddzielone. Pierwsza z nich wychodzi od odpowiedzenia sobie na pytanie jakim w ogóle człowiekiem jest prorok i czym tak właściwie różni się od przeciętnego człowieka. Następnie opisano w niej wybranych proroków pojawiających się na kartach Starego Testamentu, takich jak Amos, Ozeasz, Izajasz, Micheasz, Jeremiasz, Habakuk oraz drugi Izajasz. W poszczególnych podrozdziałach przedstawioni nie tylko ich sylwetki, ale i sposób, w jaki przybliżono, w jaki sposób objawiali oni im współczesnym prawdę o Bogu, wraz z jej teologiczną interpretacją. W tej części przedstawiono też genezę bożej kary i sprawiedliwości.
Druga część książki skupia się na porównaniu Boga pojmowanego przez Naród Wybrany, a tym samym przedstawianym przez proroków i bogów w rozumieniu starożytnych Greków oraz Rzymian. Bez problemu można wyłapać nie tyle marginalne podobieństwa (bo takie są, wbrew pozorom),ale przede wszystkim - zasadnicze różnice. Poruszono w nim zagadnienie m.in. boskiego gniewu, religii współodczuwania, ekstazy, a nawet poetyckiego natchnienia czy też psychozy.
Chociaż na pierwszy rzut oka "Prorocy" mogłyby odstraszać swoją objętością oraz tematyką, to tak naprawdę są to tylko pozory. Książka została napisana niesamowicie przejrzystym i zrozumiałym językiem, co oznacza, że czytelnik nie potrzebuje teologicznej wiedzy, aby zrozumieć jej treść. Co ważne, trudniejsze zagadnienia zostały wytłumaczone w równie logiczny sposób w przypisach. Nie wiem, czy to oryginalny pomysł Abrahama Heschela, czy też inicjatywa tłumacza, ale dzięki temu lepiej można zrozumieć treść książki. Książka pokazuje też spojrzenie na kwestię starotestamentalnych proroków od strony żydowskiej, która wbrew pozorom tak bardzo nie różni się od pojmowania ich przez katolików. Pozycję polecam całym sercem - chociaż nie jest cienka, to jednak zawiera niezwykle wartościowe treści.

O książce Abrahama Heschela zatytułowanej "Prorocy" pierwszy raz usłyszałam podczas rorat akademickich w 2022 roku. To na jej podstawie prowadzące je ksiądz opracowywał kazania, podczas którym przybliżał ich uczestnikom sylwetki niektórych starotestamentalnych proroków. Chociaż była godzina 6:30 rano, to słuchałam ich z zaciekawieniem. Jednak sam tytuł książki gdzieś mi...

Bóg jest Święty, Święty, Święty, człowiek zaś ma nieczyste wargi i nie może się przyłączyć do chóru serafinów. Jego wargi muszą zostać oczyszczone ogniem.
Najważniejszym celem proroka - pojednanie człowieka z Bogiem. W obliczu Boga staje po stronie ludzi. W obliczu ludu staje po stronie Boga.
Aby przywieść świat do Boga ...
Prorocy ogłaszali jedność wszystkich ludzi !
Prorok - nie jest wrogiem cywilizacji, lecz jej nadużyć.
Kompromis napawa proroka odrazą, jest bowiem przekonany, że to właśnie kompromisy zdeprawowały rodzaj ludzki.
Bóg troszczy się o nie-Boski byt.
Prorocy więksi -
Izajasz - jest
Jeremiasz i jego sekretarz Baruch - są
też Drugi Izajasz
Ezechiel i Daniel - nie
Prorocy mniejsi -
Ozeasz - jest ale słabo
Amos, Micheasz, Habakuk - są
Joel, Abdiasz, Jonasz, Nahum, Sofoniasz, Aggeusz, Zachariasz. Malachiasz - nie ma.
Znaczna część książki to jakby ogólne omówienie tematu. Proroctw i filozofii.
Syn chasydzkiego rebe. Można się oburzać na jego podejście do Wietnamu, które de facto wspierało komunistów.
Religia prezentowana przez proroków rodzajem protestantyzmu ? Na pewno nie !
Izrael był winnicą zasadzoną przez Pana, oczekującego, że przyniesie ona dobry owoc, lecz ta wydała dzikie grono. Pan spodziewał się, że Izrael wyda plon sprawiedliwości, lecz ten przyniósł jej wypaczenie ...

Bóg jest Święty, Święty, Święty, człowiek zaś ma nieczyste wargi i nie może się przyłączyć do chóru serafinów. Jego wargi muszą zostać oczyszczone ogniem.
Najważniejszym celem proroka - pojednanie człowieka z Bogiem. W obliczu Boga staje po stronie ludzi. W obliczu ludu staje po stronie Boga.
Aby przywieść świat do Boga ...
Prorocy ogłaszali jedność wszystkich ludzi...

Niesamowita książka, zresztą jak każda tego autora. Prowdopodobnie najbardziej kompleksowo wyłożona heschelowska filozofia, choć jeszcze nie przeczytałem jego wszystkich książek. Mimo, że to 800 stron tekstu, dla mnie był to tekst żywy - każdy rozdział czytałem z zapartym tchem. Z całą pewnością poleciłbym ją każdemu, kogo interesuje filozofia religii, ale też trzeźwe, skromne i normatywne podejście do rzeczywistości. 10/10. Jeszcze jedno - doskonałe tłumaczenie.

Niesamowita książka, zresztą jak każda tego autora. Prowdopodobnie najbardziej kompleksowo wyłożona heschelowska filozofia, choć jeszcze nie przeczytałem jego wszystkich książek. Mimo, że to 800 stron tekstu, dla mnie był to tekst żywy - każdy rozdział czytałem z zapartym tchem. Z całą pewnością poleciłbym ją każdemu, kogo interesuje filozofia religii, ale też trzeźwe,...

Książka jest długa, ale na pewno warto po nią sięgnąć. Lepsze zrozumienie tajemniczych wypowiedzi i postaw biblijnych proroków to nie jedyna korzyść, jaką można odnieść. Dla mnie był to przede wszystkim początek odnowy mojej relacji z Bogiem. Każdy chrześcijanin uczestniczy w prorockiej misji Chrystusa - jest to przywilej i obowiązek. Żeby temu obowiązkowi sprostać, trzeba spojrzeć na rzeczywistość z perspektywy prorockiej, która w swej istocie jest perspektywą samego Boga.

Książka jest długa, ale na pewno warto po nią sięgnąć. Lepsze zrozumienie tajemniczych wypowiedzi i postaw biblijnych proroków to nie jedyna korzyść, jaką można odnieść. Dla mnie był to przede wszystkim początek odnowy mojej relacji z Bogiem. Każdy chrześcijanin uczestniczy w prorockiej misji Chrystusa - jest to przywilej i obowiązek. Żeby temu obowiązkowi sprostać, trzeba...

"Prorocy" to obszerne studium dotyczące klasycznych proroków (bez uwzględnienia ksiąg Ezechiela i Daniela). Autor używając fenomenologii, wielu pozabiblijnych źródeł i własnej terminologii, przede wszystkim autorskiej koncepcji Pathosu, broni oryginalności i niezwykłości zjawiska biblijnego profetyzmu. Nie jest to jednak najświeższe dzieło, gdyż zostało napisane w pierwszej połowie ubiegłego wieku a wydane w latach 60-tych. Brak w nim wspołczesnych odkryć (np. zwojów w Qumran) jak i chrześcijańskiego ujęcia zjawiska mesjanizmu. Podejrzewam, że autor próbuje zastąpić mesjanizm niejasnym konceptem Pathosu.

"Prorocy" to obszerne studium dotyczące klasycznych proroków (bez uwzględnienia ksiąg Ezechiela i Daniela). Autor używając fenomenologii, wielu pozabiblijnych źródeł i własnej terminologii, przede wszystkim autorskiej koncepcji Pathosu, broni oryginalności i niezwykłości zjawiska biblijnego profetyzmu. Nie jest to jednak najświeższe dzieło, gdyż zostało napisane w pierwszej...

„Dla nas pojedynczy akt niesprawiedliwości - oszukiwanie w interesach czy wyzyskiwanie biednych - to drobnostka; dla proroków - to zbrodnia”

Abraham Joshua Heschel (ur. 11 stycznia 1907 r. w Warszawie, zm. 23 grudnia 1972 r.) - jeden z największych teologów i filozofów żydowskich XX wieku. Potomek znamienitych rodów rabinackich. Studiował na Uniwersytecie w Berlinie. W 1935 toku opublikowała na Polskiej Akademii Umiejętności pracę doktorską pt.: „Die Prophetie - O istocie proroctwa”, której rozwinięciem jest właśnie książka „Prorocy”. W czasie wojny wyemigrował najpierw do Anglii, a następnie do Stanów Zjednoczonych. Wykładał na Żydowskim Seminarium Teologicznym w Ameryce (Jewish Theological Seminary in America),gdzie zajmował Katedrę Żydowskiej Etyki i Mistyki. Był mocno zaangażowany w ruch przemian społecznych w USA i działania na rzecz zapewnienia praw obywatelskich Afroamerykanom. Do jego największych dział należą: „Prorocy”, „Szabat”, „Człowiek nie jest sam” oraz „Bóg szukający człowieka”.

Zbierając się za książkę żydowskiego teologa na początku warto sobie zadać pytanie: „kim w ogóle jest prorok?”. Zaglądając do słownika języka polskiego wydawnictwa PWN możemy tam znaleźć dwie definicja. Pierwsza z nich brzmi: „osoba przepowiadająca przyszłość, zwłaszcza nadejście kataklizmów, kary bożej”. Natomiast według drugiej prorok to „charyzmatyczny przywódca lub reformator religijny, któremu przypisuje się szczególne posłannictwo boże i zdolności wizjonerskie”. A czy tak jest w rzeczywistości? Okazuje się, że niekoniecznie. W swoje książce A. J. Heschel obala standardowy obraz proroka i zachęca na spojrzenia na jego misję prorocką z zupełnie innej strony.

Według autora prorok to przede wszystkim człowiek niezwykle wrażliwy na zło i jego skutki, uważający dobro i prawdę za najwyższe wartości. Te wszystkie cechy w dużej mierze wynikają z daru, jaki otrzymał - umiejętności patrzenia na świat Bożymi oczami oraz współodczuwania z Nim wszystkich emocji. Bóg dla proroków nie jest tylko i wyłącznie jakąś odległą Istotą mieszkającą wysoko wśród chmur, nie interesującą się swoim ludem. Bóg to przede wszystkim miłosierny Ojciec, który chce być z człowiekiem w każdej sytuacji jego życia - osobiście wychodzi mu naprzeciw, angażuje się w jego historię. Być prorokiem to również solidaryzować się z Boskimi uczuciami, słyszeć głos Boga, być Jego współpracownikiem i spoglądać na świat z Jego perspektywy. Głównym zadaniem proroka jest uczynienie Boga słyszalnym, objawienie Jego woli w świecie.

W swojej publikacji żydowski teolog przybliża nam sylwetki siedmiu najbardziej znanych starotestamentalnych proroków: Amosa, Ozeasza, Izajasza, Micheasza, Jeremiasza, Habakuka oraz Drugiego Izajasza. Szczegółowo omawia sytuację historyczną, w której każdy z nich żył. Prezentuje także dotyczące ich poglądy filozofów i badaczy od starożytności aż do XX wieku. Jednak główne rozważania autora skupiają się przede wszystkim na tym, czym było prorocze natchnienie, na czym polega umiejętność proroków na współodczuwaniu emocji z Bogiem oraz na tym, jaką rolę odegrali poszczególnie prorocy wobec ludu i w jaki sposób lud odpowiadał na ich przesłania. Jak pisze sam autor: „Moim celem jest więc zrozumieć proroka poprzez analizę i opis jego świadomości; zrelacjonować, co przydarzyło się w jego życiu - kiedy stawał twarzą w twarz z ludźmi, po tym, jak spotkał się z nim Bóg - tak jak odbijało się to i utwierdzało w jego umyśle”.

„Prorocy” to specyficzna pozycja i zdaję sobie sprawę, iż nie każdemu może przypaść ona do gustu. Mnie osobiście bardzo się spodobała, a jej lektura okazała się absorbującym doświadczeniem. Dowiedziałam się dużo nowych, ciekawych informacji na temat starotestamentowych proroków, ich misji i znaczenia, o których wcześniej nie miałam pojęcia. Ośmielę się nawet napisać, iż zmieniła ona w dużej mierze moje postrzeganie Starego Testamentu i dzięki niej na pewno będzie mi go łatwiej interpretować, zwłaszcza księgi prorockie. Ponad to książka pozwala spojrzeć na Boga starotestamentalnego z zupełnie innej perspektywy - nie na jako groźnego czy mściwego Sędziego, ale na jako pragnącego obdarzać łaskami.

„Prorocy” to książka dla ambitnych i wytrwałych. Jej lektura nie jest łatwa, przede wszystkim przez objętość (816 stron),jak również przez ogrom informacji, jakie serwuje nam A. J. Heschel. Żaby je wszystkie na spokojnie przetrawić i w pełni pojąć, co autor chciał nam przekazać potrzeba wiele czasu. Niemniej jednak na pewno warto podjąć ten trud, ponieważ jest to bez wątpienia jedna z lepszych książek o Bogu, które do tej pory ukazały się na polskim rynku. Polecam ją wszystkim tym, którzy interesują się historią starotestamentalną.

"Prorokowanie jest głosem, którego Bóg użyczył milczącemu cierpieniu, głosem w obliczu ograbionego nędzarza i sprofanowanego bogactwa tego świata. To forma istnienia, punkt, w którym krzyżują się drogi Boga i człowieka. W słowach proroka słychać krzyk Boga"

[Opinia pochodzi z bloga: http://bierziczytaj.blogspot.com]

„Dla nas pojedynczy akt niesprawiedliwości - oszukiwanie w interesach czy wyzyskiwanie biednych - to drobnostka; dla proroków - to zbrodnia”

Abraham Joshua Heschel (ur. 11 stycznia 1907 r. w Warszawie, zm. 23 grudnia 1972 r.) - jeden z największych teologów i filozofów żydowskich XX wieku. Potomek znamienitych rodów rabinackich. Studiował na Uniwersytecie w Berlinie. W...