Smok Griaule
- Kategoria:
- fantasy, science fiction
- Cykl:
- Smok Griaule (tom 1-6)
- Seria:
- Uczta Wyobraźni
- Tytuł oryginału:
- The Dragon Griaule
- Wydawnictwo:
- Mag
- Data wydania:
- 2012-01-27
- Data 1. wyd. pol.:
- 2012-01-27
- Liczba stron:
- 432
- Czas czytania
- 7 godz. 12 min.
- Język:
- polski
- ISBN:
- 9788374802345
- Tłumacz:
- Wojciech Szypuła
Minęło z górą ćwierć wieku, odkąd Lucius Shepard wprowadził nas w niezwykły fikcyjny świat, oddzielony od naszego tylko „najcieńszym z możliwych marginesem możliwości”. W tym właśnie świecie, w mitycznej dolinie Carbonales, umieścił akcję Człowieka, który pomalował smoka Griaule’a, opowieści o Mericu Cattanayu, artyście, który podjął trwającą wiele dziesięcioleci próbę pomalowania – i przy okazji zabicia – uśpionego, lecz nie całkiem martwego smoka, mierzącego sześć tysięcy stóp długości i władającego umysłami ludzi. Opowiadanie zostało nominowane do licznych nagród i jest dziś uważane za jedno klasycznych dzieł autora.
Na przestrzeni lat Shepard wracał do swojego zmyślonego świata w kolejnych błyskotliwych opowiadaniach naświetlających historię Graiule’a z różnej perspektywy. Zaskakująca Łuska Taborina stanowiła dramatyczne i widowiskowe ukoronowanie cyklu luźno powiązanych nowelek, które – trudne dziś do odszukania – zostały zebrane w niniejszym tomie. Zwieńczeniem ich zbiorowego wydania (i prawdziwą gratką dla wielbicieli talentu Sheparda) jest Czaszka, zupełnie nowe opowiadanie stanowiące nieoczekiwaną kontynuację znanych wątków, w którym Shepard wplata sagę o prastarym baśniowym potworze w polityczne realia współczesnej Ameryki Środkowej. Smok Griaule to książka absolutnie wyjątkowa, dzieło znakomitego stylisty, obdarzonego ogromną – i zawsze nieprzewidywalną – wyobraźnią.
Porównaj ceny
W naszej porównywarce znajdziesz książki, audiobooki i e-booki, ze wszystkich najpopularniejszych księgarni internetowych i stacjonarnych, zawsze w najlepszej cenie. Wszystkie pozycje zawierają aktualne ceny sprzedaży. Nasze księgarnie partnerskie oferują wygodne formy dostawy takie jak: dostawę do paczkomatu, przesyłkę kurierską lub odebranie przesyłki w wybranym punkcie odbioru. Darmowa dostawa jest możliwa po przekroczeniu odpowiedniej kwoty za zamówienie lub dla stałych klientów i beneficjentów usług premium zgodnie z regulaminem wybranej księgarni.
Za zamówienie u naszych partnerów zapłacisz w najwygodniejszej dla Ciebie formie:
• online
• przelewem
• kartą płatniczą
• Blikiem
• podczas odbioru
W zależności od wybranej księgarni możliwa jest także wysyłka za granicę. Ceny widoczne na liście uwzględniają rabaty i promocje dotyczące danego tytułu, dzięki czemu zawsze możesz szybko porównać najkorzystniejszą ofertę.
Mogą Cię zainteresować
Oficjalne recenzje
Groza tysiącleci
Unieruchomiony zaklęciem czarownika, z sercem uderzającym raz na milenium, długi na sześć tysięcy stóp smok Griaule sprawuje władzę nad doliną Carbonales. Większość ciała tej pradawnej istoty pokrywa ziemia, na której wyrosły trawa i drzewa. W jego trzewiach lęgną się najróżniejsze formy życia, zaś mieszkańcy okolicznej wioski podlegają wpływom dotykającym samego rdzenia umysłu. Nie brzmi to jak typowa opowieść o latających gadach i w istocie nią nie jest. Lucius Shepard zdaje się wykpiwać klasyczne wyobrażenia o smokach, podążając przy tym drogą wytyczoną przez H.P. Lovecrafta. Analogii do Wielkich Przedwiecznych znajdzie się w książce kilka, tym jednak, co wyróżnia prozę Sheparda jest strona językowa, jak również niezwykła drobiazgowość świata przedstawionego.
„Smok Griaule” to zbiór sześciu opowiadań skoncentrowanych na tytułowej bestii, lecz nie w formie smoka jako głównego bohatera, a raczej jako czynnika sprawczego i nieuchronności spadających na ludzi, którym przyszło w jakiś sposób z Griaul'em obcować. Utwory ułożone zostały w logicznej kolejności, poczynając od zobrazowania makabry wynikającej z bliskiego z Griaul'em kontaktu, poprzez historie, w których pojawia się on w tle, a na realnej konfrontacji z półbogiem skończywszy. Nieznanym sposobem wydanie nie mieści w sobie spisu treści, w ogólnym rozrachunku jednak niedopatrzenie tylko w minimalnym stopniu umniejszenia przyjemność płynącą z lektury. Dobrze jest bowiem zapoznać się ze wszystkimi tekstami po kolei; czytanie wybiórcze nie niesie ze sobą korzyści związanych ze spojrzeniem na opowiadania jako na integralną całość.
Punktem centralnym utworów jest wolna wola człowieka – czy też jej brak – w zetknięciu z potęgą pradawnego stworzenia. Griaule to zupełnie obca forma życia, niedająca się zgłębić rozumem, niemożliwa do analizy. Różni ludzie inaczej postrzegają smoka, darzą go uwielbieniem, dewaluują jego moc albo też drżą ze strachu na samo wspomnienie. Błahe z pozoru wybory, jakich dokonują, w efekcie przynoszą zastanowienie, czy pobudki jakimi się kierowali rzeczywiście wypłynęły od nich samych. Mówi się, że plany Griaule’a obejmują nie lata, a całe dziesięciolecia. Ponadto żywi się on czasem, trwa niezmiennie od samych początków świata, co tym wyraziściej podkreśla rozdźwięk pomiędzy nieśmiertelnym olbrzymem a marnością człowieka. Jak można ufać sobie i swoim decyzjom wobec takiej wielkości?
Wizja człowieka u Sheparda zawiera w sobie wszystko to, co najgorsze. Czy to za sprawą Griaule’a, czy nie, ludzie demonstrują wszelkie oblicza zwyrodnienia. W przeważającej ilości ukazani są oni jako ułomne, egoistyczne jednostki, kierujące się atawistycznymi popędami i zdolne do najgorszych okrucieństw. W opowiadaniach co rusz przewijają się wątki gwałtów, wykorzystywania dzieci, zgubnej ufności, intryg, kazirodztwa oraz morderstw. Shepard szczególnie lubi epatować seksem i wiele elementów ludzkiej natury sprowadzone zostało do jednego. Jednocześnie kreślone przez niego postaci to ludzie z krwi i kości, obdarzeni psychiką i częstokroć namyślający się nad swoim postępowaniem. Nigdy nie nieskazitelni, z uwypuklonymi słabościami, wywołują skrajne emocje i każą wierzyć w swoją prawdziwość. To zastanawiająca, a niekiedy też wywołująca obrzydzenie mieszanka.
Fabuły opowiadań bynajmniej nie rwą do przodu. Czy to historia wioskowej dziewczyny uwięzionej we wnętrznościach smoka, czy sprawa prowadzącego śledztwo adwokata, historie snute są wolnym tempem i z uwzględnieniem ogromnej ilości szczegółów. Shepard wyjątkowo sprawnie posługuje się językiem, jego opisy przemawiają wyrazistością. Każde użyte słowo jest przemyślane i wyważone, brak tu taniego efekciarstwa właściwego wielu współczesnym powieściom fantasy. Pierwiastki takie jak „zło” czy „cierpienie” są obecne, lecz ukrywają się pod pierwszą warstwą tekstu. Podobne sprawa ma się z zagadnieniami takimi jak społeczne nierówności czy determinizm.
Na szczególną uwagę zasługuje ostatnie, najdłuższe opowiadanie ze zbioru, wyróżniające się nie tylko umiejscowieniem we współczesności, ale również zupełnie inną atmosferą. Mniej w nim brudu, pesymizmu i przemijalności – Shepard nie zrezygnował z unaoczniania tych cech, jednak postawił dla nich większą niż dotychczas przeciwwagę w postaci pozytywnych aspektów człowieka. Utwór nawiązuje do wydarzeń mających miejsce w Jonestown, a postać Griaule’a zyskuje w nim iście omenowski wydźwięk. Sceneria przeskakuje ze slumsów Ameryki Środkowej do dżungli, pod koniec zaś w czeluści niezwykłej budowli. Dynamizm fantazyjnej scenografii, a także trzymająca w napięciu fabuła sprawiają, że „Czaszka” aż prosi się o ekranizację.
„Smok Griaule”, tak jak pozostałe książki wydane w Uczcie Wyobraźni, jest pozycją nieszablonową i wartą poznania. Shepard znakomicie udowadnia w niej, że tematyka smoków, zdawałoby się wyeksploatowana, nie powiedziała jeszcze wszystkiego. Ważne jest również, że wydawnictwo postarało się o nienaganne i podkreślające styl autora tłumaczenie. Choć można narzekać na pominięcie spisu treści czy też przypisów informujących o czasie powstawania tekstów, zbiór przygotowany został naprawdę starannie.
Sylwia Kluczewska
Oceny
Książka na półkach
- 550
- 268
- 176
- 47
- 36
- 17
- 15
- 13
- 13
- 11
Opinia
Lucius Shepard należy do autorów o pokaźnym i wielokrotnie nagradzanym dorobku. Amerykański pisarz odnajduje się bez trudu zarówno w konwencji fantasy, science fiction, jak i w realizmie magicznym. W Polsce ukazały się zaledwie dwa zbiory jego opowiadań – „Zielony kocur diabła” z 2000 roku, dziś dość zapomniany, oraz „Smok Griaule”, dzięki któremu proza Sheparda ma szansę na nieco szerszą niż dotychczas skalę trafić pod strzechy. Warto, by tak się stało.
Średniej grubości tom mieści sześć opowiadań, a wszystkie koncentrują się wokół tytułowego smoka Griaule’a. Długa na sześć tysięcy stóp bestia, której pochodzenia nikt nie jest do końca pewien, została niegdyś unieruchomiona zaklęciem potężnego czarownika. Z czasem ciało gadziny przeistoczyło się w naturalny element krajobrazu i ekosystemu; w cieniu ogromnego cielska wyrosły drzewa, zbudowano wioski, a o zamieszkujących ciało smoka pasożytach i porastających je niezwykłych roślinach opowiada się z trwogą i niepokojem. Griaule budzi wśród mieszkańców podziw, szacunek i lęk, a na życie niektórych z nich ma wpływ dużo większy, niż można by się spodziewać po uśpionej od wieków poczwarze.
Bohaterowie opowiadań są ludźmi, których los w szczególny sposób powiązany jest ze smokiem. Działają na jego chwałę, chronią się w jego wnętrzu lub wręcz przeciwnie – marzą o jego unicestwieniu. Na ile wszystkie te działania są wynikiem ich wyborów, na ile zaś większego planu, którego nie przeniknie umysł ludzki – trudno ocenić. Kim tak właściwie jest Griaule? Smokiem przybyłym z kosmosu, który ze względu na swą inność nurtuje szarych obywateli? A może demiurgiem, wpływającym siłą swego umysłu na nieświadome niczego marionetki? Czy wreszcie – Bogiem, zsyłającym wskazówki, ale pozostawiającym ludziom wolną wolę? Na te pytania każdy czytelnik będzie musiał odpowiedzieć sam.
Pięć pierwszych utworów wpisuje się w konwencję fantasy. Podejście Sheparda dalekie jest jednakże od takiego, jakie znamy z kart innych powieści czy opowiadań. W „Smoku Griaule’u” baśniowy nastrój i oniryczny klimat marzeń sennych wywoływanych przez tytułową bestię przeplatają się z prozą życia; życia odartego z optymizmu, wiecznej miłości i szczęśliwych zakończeń. Świat, który kreuje autor, jest boleśnie prawdziwy, wypełniają go czyny moralnie naganne, ludzkie okrucieństwo i pierwotna seksualność. W wykonaniu amerykańskiego pisarza taka mieszanka okazuje się nie tylko strawna, lecz wręcz pełna dobrego smaku.
Ostatni utwór, „Czaszka”, będący zarazem powrotem Sheparda do świata Griaule’a po latach przerwy, znacząco różni się od swoich poprzedników. To już nie fantasy, a realizm magiczny w czystej postaci, z akcją osadzoną w slumsach współczesnej Ameryki Środkowej, która zmaga się z problemami natury politycznej. Opowiadanie to jako jedyne budzi dość mieszane odczucia: z jednej strony jest brutalne, przenikliwe i zajmujące na równi z poprzednimi; z drugiej – ze względu na swą konwencję i ujęcie tematu wydaje się nie pasować do pozostałych, przez co jako zwieńczenie mitologii Griaule’a nieco rozczarowuje.
Po prozę Sheparda zdecydowanie opłaca się sięgnąć. Zbiór „Smok Griaule” to jedna z tych pozycji, które w przystępnej formie skrywają utwory o niejednoznacznej wymowie i stylistycznym uroku. Gdy dodać do tego wspaniały pomysł leżący u podstawy wszystkich opowiadań oraz wymieszanie konwencji baśni z okrutną rzeczywistością, z powodzeniem stosowane przez autora, otrzymujemy kolejną pozycję z serii Uczta Wyobraźni, z którą błędem byłoby się nie zapoznać.
---
Zarówno tę recenzję, jak i wiele innych tekstów znajdziecie na moim blogu: http://oceansoul.waw.pl/ Serdecznie zapraszam!
Lucius Shepard należy do autorów o pokaźnym i wielokrotnie nagradzanym dorobku. Amerykański pisarz odnajduje się bez trudu zarówno w konwencji fantasy, science fiction, jak i w realizmie magicznym. W Polsce ukazały się zaledwie dwa zbiory jego opowiadań – „Zielony kocur diabła” z 2000 roku, dziś dość zapomniany, oraz „Smok Griaule”, dzięki któremu proza Sheparda ma szansę...
więcej Pokaż mimo to