Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Ta książka jest jak rzeka. I to nie tylko dlatego, że zawarta w niej historia ciągnie się przez osiemset drobno zadrukowanych stron, lecz dlatego, że raz wciąga w swoje wiry po uszy, nie dając czytelnikowi złapać tchu, a innym razem odpycha, jak lodowa kra, nie zachęcając ani trochę, by zanurzyć w niej choć koniuszek palca. Czytałem tę powieść przez kilkanaście tygodni, po jednym lub po kilka rozdziałów, robiąc w międzyczasie przerywniki w postaci wielu innych książek.

Bo z jednej strony jest to historia świetna, ciekawa, barwna, obfitująca w nieprzeciętne zdarzenia, pełna emocji i filozoficznych rozważań na temat człowieka i jego miejsca we wszechświecie. Uwagę przyciąga też kontrast wywołany zderzeniem europejskiej i wschodniej kultury, mentalność indyjskiej ludności i jej jakże odmienne od naszego spojrzenie na rzeczywistość. Ale z drugiej strony jest w tej książce coś, co w pewien bliżej nieokreślony sposób męczy i odpycha, a w moim osobistym przypadku zmusza do przerwy w lekturze i zastąpienia jej na parę dni czymś całkowicie innym. No i mija te parę dni, "Shantaram" leży na półce, czeka i... jakby wpatruje się we mnie, przyciąga, tak, przyciąga jak magnes. Więc znowu ją biorę, czytam kilka rozdziałów, chłonę jak gąbka nostalgiczną, refleksyjną, wcale nie nudną narrację, odwiedzam slumsy, pędzę przez Bombaj, stołuję się w najlepszych restauracjach tego miasta, czuję zaduch tamtejszego więzienia i chłód afgańskiej zimy... i nagle mam dosyć, książka ląduje na półce, znów czeka...

Tak skrajne uczucia towarzyszyły mi przez całe osiemset stron, by wraz z przewróceniem ostatniej kartki, wraz z ostatnim zdaniem uświadomić mi, że to już niestety koniec, i że jest to koniec wywołujący jakiś dziwny smutek i żal, że coś pięknego właśnie przeminęło. Czyli - ostatecznie jest to jednak książka bardzo dobra, nieprzekombinowana, prawdziwa, być może dlatego wywołująca we mnie tak skrajne odczucia, bo opowiada o ludzkim życiu, o naszym wnętrzu, gdzie to, co dobre (miłość, przyjaźń, oddanie i poświęcenie) nieustannie przeplata się z tym, co w nas złe (brutalnością, zdradą, gniewem, egoizmem, zazdrością). A że każdy z nas jest inny, książkę tę każdy musi przeżyć sam i sam ocenić, czy jest to grająca na emocjach skarbnica cytatów, czy też megalomańska gawęda prostackiego mafiosy. Ja bardziej skłaniam się ku tej pierwszej tezie, ale Wy moją oceną się nie sugerujcie, tylko sami zanurzcie się w odmęty "Shantaramu". Jak skończy się ta Wasza przygoda? Wielu z Was, zauroczonych, popłynie z prądem, i równie wielu, zniesmaczonych, osiądzie na mieliźnie tuż przy brzegu.

Ta książka jest jak rzeka. I to nie tylko dlatego, że zawarta w niej historia ciągnie się przez osiemset drobno zadrukowanych stron, lecz dlatego, że raz wciąga w swoje wiry po uszy, nie dając czytelnikowi złapać tchu, a innym razem odpycha, jak lodowa kra, nie zachęcając ani trochę, by zanurzyć w niej choć koniuszek palca. Czytałem tę powieść przez kilkanaście tygodni, po...