„Mój ojciec zawsze powtarzał, że prawda daje nam szansę, a kłamstwo nie zostawia nam wyboru. Przez całe życie wierzyłam w te słowa. Do dnia, w którym okazało się, że mnie oszukał”.

Jak już kiedyś wspomniałem, na polskim rynku kryminałów panuje prawdziwy tłok. Mnogość tytułów może przyprawić o zawrót głowy. Nawet ktoś, kto czyta bardzo dużo, nie jest w stanie przeczytać wszystkiego. Jednak są powieści, po które naprawdę warto sięgnąć. Historie, po których lekturze mamy ochotę zakrzyknąć: ależ to było dobre. I takie, podczas których czytania sprawdzamy, czy aby na pewno mamy zamknięte drzwi do mieszkania.

Właśnie taką książką jest najnowszy kryminał Izabeli Janiszewskiej pod tytułem „Niewybaczalne”. Ukazał się on nakładem wydawnictwa Czwarta Strona. Autorka nie jest debiutantką. Wręcz przeciwnie, rozgłos przyniosła jej trylogia kryminalna – „Wrzask”, „Histeria” i „Amok”. Jednak ja po raz pierwszy miałem okazję sięgnąć po pozycję jej autorstwa. Po raz pierwszy i nie ostatni, napiszę od razu. Rzadko kiedy zdradzam ocenę przeczytanej książki już na początku recenzji, ale w tym wypadku po prostu nie może być inaczej.

„Niewybaczalne” to po prostu świetny kryminał. Świetna historia świetnie napisana. Nie pozostaje mi nic innego, jak przyznać dziesięć gwiazdek. Czynię to z prawdziwą przyjemnością i przyznam, że zupełnie nie rozumiem słabszych ocen tej książki. Nie zasługuje na nie. Moim zdaniem Izabela Janiszewska napisała kryminał kompletny. Taki, który broni się pod każdym względem. To była prawdziwa literacka uczta. Styl i język autorki są naprawdę na najwyższym poziomie. Fabuła jest mroczna, pełna zagadek i niespodziewanych zwrotów akcji. Janiszewska co rusz podrzuca czytelnikowi nowe tropy, a kiedy już myślimy, że znamy rozwiązanie całej sprawy, to końcówka książki mocno weryfikuje nasze domysły.

Akcja powieści rozgrywa się równolegle w roku 1990 i 2015. To już swoista klasyka – niemal w każdym kryminale wydarzenia biegną dwutorowo. Tym samym czytelnik od początku wie, że klucz do rozwiązania sprawy z teraźniejszości leży w przeszłości.
W 1990 roku trzyletni chłopczyk zaginął w domu towarowym. Wystarczyła chwila nieuwagi matki i już go nie było. Kobieta niezwłocznie powiadamia ochronę i policję, jednak nic z tego. Dziecka nie udaje się odnaleźć. Dopiero po pewnym czasie – w trakcie akcji poszukiwawczej – na łąkach zostają odnalezione ciała trzy ciała. Jedno z nich należy do zaginionego chłopca. Dlaczego ktoś go zabił? Kto mógł zrobić coś tak strasznego. Policja od początku śledztwa jest pod wielką presją. Wszyscy mieszkańcy chcą, aby sprawca tej okrutnej zbrodni poniósł karę. Jednak czy aby na pewno wszyscy? Czy każdy zrobi co w jego mocy, aby dotrzeć do prawdy? Prawdy, która może okazać się bardzo niewygodna. Wreszcie – przynajmniej oficjalnie – dochodzenie zamknięto. Jednak wielu ludzi nie odzyskało spokoju, chociaż ujęto sprawcę.

Ćwierć wieku po tamtych wydarzeniach Zuzanna zostaje przez policję poinformowana o śmierci ojca w wypadku samochodowym. Dziewczyna jest zdruzgotana. Jedzie do jego mieszkania, aby odnaleźć ich wspólne zdjęcia. Jakież jej jest zdumienie, gdy przypadkiem odkrywa listy od matki. Nie byłoby może w tym nic dziwnego, gdyby nie to, że zdaniem ojca matka Zuzanny umarła dwadzieścia lat temu. Dlaczego mężczyzna kłamał? Jaki miał w tym cel? Czy prawda zawsze wyzwala? Jakie demony obudzi Zuzanna, chcąc ją poznać? Wreszcie, co łączy ze sobą te dwie sprawy? Jakim elementem tej układanki jest sama Zuzanna?

Dziennikarka – bo taki zawód wykonuje bohaterka – udaje się do miejsca, gdzie wszystko się zaczęło. Do miejsca, o którym jego mieszkańcy mówią, iż ciąży na nim klątwa. Duszna atmosfera miasteczka, liczne sekrety i kłamstwa ludzi budzą w kobiecie strach. Czuje się osaczana. Nie wie, komu może zaufać. Nie wie, kto jest wrogiem a kto przyjacielem. Co przyniesie jej dziennikarskie dochodzenie? Czy prawda – cała prawda – ujrzy w końcu światło dzienne? Czy Zuzanna przerwie zmowę milczenia?

Jeśli macie ochotę na mroczny, trzymający w napięciu kryminał, koniecznie sięgnijcie po najnowszą powieść Izabeli Janiszewskiej. „Niewybaczalne” to świetna książka. Podczas jej lektury sam czułem irracjonalny niepokój. Gorąco wszystkim polecam ten tytuł i z przyjemnością dołączam do #teamjaniszewska.

Wojciech Sobański