Slapstick, albo nigdy więcej samotności!

HEJ HO

Chce mi się śmiać, kiedy czytam/słyszę opinie ludzi na temat twórczości Vonneguta, w których traktują każde jego książkowe słowo na poważnie, zarzucając mu jednocześnie chore życiowe poglądy i usposobienie. Chce mi się śmiać również z tych opinii, w których psioczą okrutnie, że Vonnegut pisze niedającym się zrozumieć bełkotem oderwanym od rzeczywistości (hmm, może dlatego, że tak wygląda jego styl?) i dziwią się, że nie mogą tego zrozumieć, zatem oceniają jego powieści na 1.

„Bracie lub Siostro, lub Kuzynie, może byś tak, k****, wziął i w*********ł latający pączek? Może byś tak, k****, w*********ł Księżyc?!”

Sam Kurt chyba w jakimś stopniu to przewidział i poza bardzo charakterystyczną formą jego wszystkich powieści, oparł większość (o ile nie wszystkie) historii na kanwie nieśmiertelnej ludzkiej głupoty, zostawiając tysiąc furtek do interpretacji. Wystarczy ruszyć klamką i zwojami mózgowymi, żeby przez którąś przejść.

Trzeba mieć ten odłamek kruszcu talentu w sercu, żeby w granicach obranego zawodowo gatunku literackiego przemycić w powieści jakąś cząstkę siebie, nie obnażając tego wprost, ale w subtelny, tajemniczy sposób prowokując czytelnika, aby sam się domyślił co jest faktem z życia, co alegorią rzeczywistości, a co nie miało miejsca w ogóle. „Slapstick” to groteskowa poezja sytuacyjna, w której autor przemycił ułamek autobiografii o dość wysokiej wadze psychicznej i znaczącym ładunku emocjonalnym. W tym prawie 300-stronicowym absurdzie ciągle słychać echo śmiechu. Jest to jednak śmiech przez łzy.

W powieści, jak to u Vonneguta, nie brakuje tragikomicznej wizji przyszłości. Stany Zjednoczone Ameryki wygląda na to, że przestały być stanami dawno temu i chaos podzielił je na odrębne królestwa. Ostatni prezydent USA i aktualny król Manhattanu w jednej osobie – Wilbur Żonkil-11 Swain z piętra Empire State Building, które zamieszkuje z brzemienną wnuczką Melody snuje opowieść o tym jak się tu znalazł i co sprawiło, że świat wygląda jak wygląda. Historię małego Wilbura i jego siostry Elizy, Vonnegut oparł po części na własnych doświadczeniach. Dzieci ze względu na swoją brzydotę, głupotę i teoretycznie całkowity brak szans na przeżycie więcej niż kilkunastu lat zostają odizolowane od społeczeństwa. Dorastają w społecznej i emocjonalnej niewiedzy, a tę na temat świata czerpią z nieskończenie wielkich książkowych zbiorów w miejscu, w którym przebywają. Czują się znakomicie w swoim towarzystwie, bo tylko takie znają. Ilekroć widują się z kim innym, udają abderytów. Choć rodzice zapewniają im na bieżąco wydawałoby się wszystko, zapominają o miłości. Bańka pozorów pęka wraz z chwilą słabości matki (lub Matki – jak w książce jest pisana). Pod wpływem impulsu wywołanego pewnym wydarzeniem, młodzi postanawiają przestać na moment udawać ułomnych. O tym, że przez taki wybryk zapoczątkowali chaos w ich sterylnie pięknym zamkniętym świecie przekonują się już niebawem. I nie są bynajmniej z siebie dumni…

Mam pewną trudność z mówieniem o konkretnej lekturze Vonneguta, nie odnosząc się do całości jego dorobku. "Slapstick" rozśmieszył mnie zdecydowanie bardziej niż jego poprzedniczki, choć w zasadzie nie powinien. Tendencja do wyśmiewania w cudownym stylu tego, nad czym niestety powinniśmy płakać jest zauważalna we wszystkich przeczytanych przeze mnie pozycjach jego autorstwa. Zawsze kończy się tak samo. Chaos tańczący na zgliszczach ludzkiej głupoty. W "Slapsticku" jest nie inaczej. Tylko tu apokalipsę wywołał nagły niepotrzebny (a może potrzebny?) kaprys zdradzenia innym swojego skrywanego od dawna geniuszu.

Ogół twórczości Vonneguta polecam czytać wielokrotnie, robiąc kilkuletnie przerwy. Za każdym podejściem wykopiemy z tych złóż inspiracji nowe wartościowe minerały, za każdym bowiem razem będziemy na treść lektury patrzeć nieco starszymi oczami.

HEJ HO

Chce mi się śmiać, kiedy czytam/słyszę opinie ludzi na temat twórczości Vonneguta, w których traktują każde jego książkowe słowo na poważnie, zarzucając mu jednocześnie chore życiowe poglądy i usposobienie. Chce mi się śmiać również z tych opinii, w których psioczą okrutnie, że Vonnegut pisze niedającym się zrozumieć bełkotem oderwanym od rzeczywistości (hmm, może...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

„Slapstick” to ta książka, którą możecie bez dokładnego przyjrzenia się jej nazwać dziwną, absurdalną i niepotrzebną. Bo absurdu znajdziecie w niej całe mnóstwo, tak jak i również wszelkiego nieprawdopodobieństwa i bizarności. Wszystko to jednak skrywa opowieść o samotności, niezdolności do kochania i jest piękną refleksją o naszym świecie, gdy tylko damy tej książce szansę i przyjrzymy jej się nieco dokładniej, zatrzymamy się nad nią na chwilę, by pomyśleć. Znajdziemy tutaj też motywy śmierci, odchodzenia i szukania akceptacji.

Jeżeli spotkaliście się wcześniej z twórczością Vonneguta, to poczujecie się jak w domu. Przepiękne wydanie, wciągająca fabuła i typowy dla Vonneguta język – mogą was zauroczyć, jeśli dacie tej książce szansę, do czego serdecznie namawiam.
~lyl3th

„Slapstick” to ta książka, którą możecie bez dokładnego przyjrzenia się jej nazwać dziwną, absurdalną i niepotrzebną. Bo absurdu znajdziecie w niej całe mnóstwo, tak jak i również wszelkiego nieprawdopodobieństwa i bizarności. Wszystko to jednak skrywa opowieść o samotności, niezdolności do kochania i jest piękną refleksją o naszym świecie, gdy tylko damy tej książce szansę...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Kurt Vonnegut był pisarzem bardzo - kreatywnym. Jego styl jest jednocześnie miły i dziwny, zaś jego wyobraźnia wykracza poza granice, powiedzmy, wyobraźni standardowej. Moim pierwszym spotkaniem z tym autorem była "Kocia kołyska", której z całego serca nie polubiłam, dałam mu jednak kolejną szansę i przeczytałam "Sinobrodego", który dla odmiany podobał mi się bardzo (co mnie trochę zaskoczyło). Dzisiaj piszę o "SLAPSTICKU ablo nigdy więcej samotności!" i ta opowieść również przypadła mi do gustu.
"SLAPSTICK", to słowo określające rodzaj komedii w stylu "Flipa i Flapa", lecz "SLAPSTICK" Vonneguta, mimo że autor o "Flipie i Flapie" wspomina, w żadnym wypadku nie jest komedią... chyba że wyjątkowo gorzką komedią - z naciskiem na słowo "gorzka".
Nasi bohaterowie, to brat i siostra, którzy nie są "normalni" w sensie norm przyjętych przez ludzkość. To odmieńcy, potwory, stworzenia opóźnione umysłowo... a właśnie! Wcale nie opóźnione, bo razem tworzą GENIUSZA. Jednak to "razem" tworzy pewne problemy... chociażby problemy kazirodcze...
Lecz czy tak naprawdę jest ta książka? Vonnegut już przyzwyczaił mnie, że pod płaszczem wykrzywionych obrazów, dzikiej fantazji i fabuły absurdalnej, kryje się prawdziwe życie, człowiek nagi, obdarty z iluzji przyzwoitości i udawanej uprzejmości. Zaczęłam doceniać tego pisarza i sądzę, że jeszcze sięgnę po jego dzieła.
W "SLAPSTICKu" wspiął się na wyżyny absurdu i tym samym sprowadził czytelnika na samo dno, w którym to leżą lęki, utrapienia, choroby i... samotność. SAMOTNOŚĆ, jest słowem kluczem, jest rozwiązaniem, drzwiami, przez które przechodząc zaczynamy rozumieć, że to właśnie Ona - samotność, wpływa na wszystkie nasze decyzje. Nagle każde vonnegutowskie dziwactwo nabiera innego znaczenia, staje się odbiciem w lustrze i niestety okazuje się, że lustro nie pokazuje nam miłego widoku.
Współczesność - cóż to jest? Co nam daje? Te wszystkie nowości, wynalazki, kłamliwe wolności? Kim staje my się idąc za trendami? Czego oczekujemy od innych? I czy w chaosie, w tym tłumie patrzącym w ekrany telefonów jesteśmy szczęśliwi? Jesteśmy samotni - choć tacy podobni, identyczni.
Ostatnie o czym chcę wspomnieć w tej recenzji, to wydanie. Uwielbiam to, w jaki sposób Wydawnictwo Zysk i S-ka publikuje Vonneguta. Genialne ilustracje na obwolucie Jędrzeja Chełmińskiego! Elegancko pod obwolutą - klasa. Piękna, kolekcjonerska oprawa. POLECAM.

czym jest samotność... a czym nie jest
7/10
Wydawnictwo Zysk i S-ka

Kurt Vonnegut był pisarzem bardzo - kreatywnym. Jego styl jest jednocześnie miły i dziwny, zaś jego wyobraźnia wykracza poza granice, powiedzmy, wyobraźni standardowej. Moim pierwszym spotkaniem z tym autorem była "Kocia kołyska", której z całego serca nie polubiłam, dałam mu jednak kolejną szansę i przeczytałam "Sinobrodego", który dla odmiany podobał mi się bardzo (co...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Samotność przybiera bardzo różne formy. Zaczynając po prostu od samotności polegającej na byciu często samemu, idąc przez samotność, na którą skazała nas bliska osoba, kończąc na samotności wśród ludzi. I myślę, że to tylko przykłady wynurzające się z całego worka wrogich możliwości. Choć czy w tym momencie nie nadam samotności zbyt pejoratywnego znaczenia? W końcu wbrew wszelkim pozorom może nieść ze sobą ulgę, radość, dać wytchnienie lub spokój. Jednak dzisiaj oddam pałeczkę samotności destruktywnej, niosącej bezradność i cierpienie.

Wilbur urodził się jako bardzo nietypowe dziecko – określone przez własnych rodziców jako potwór. Jednak tutaj nie kończy się koszmar, bo jest on tylko jednym dzieckiem, tylko jednym bliźniakiem, więc jest i drugie. Równie rozczarowujące i równie niechciane. Na szczęście to, co okazało się tragedią rodziców, dla Wilbura okazało się zbawieniem. Nie jest sam, ma siostrę myślącą w podobny sposób, choć zarazem dopełniającą jego braki. Wydawałoby się, że ich los jest już przesądzony, lecz świat uwielbia bawić się swoimi małymi bohaterami i wieść opowieści niemożliwe, dodając szczyptę klimatu apokaliptycznego. Co zatem czeka Wilbura i Elizę?

W tym miejscu chciałabym napisać, że Kurta Vonneguta nie trzeba nikomu przedstawiać. Pisarz rozpoznawalny i ceniony na świecie. Mimo to nie napiszę tak i to z najprostszej przyczyny – dopiero niedawno po raz pierwszy o nim usłyszałam, a przecież moje dni są przepełnione książkami. Być może wśród czytelników są takie osoby jak ja, które niekoniecznie znają autora. "Slapstick", jak łatwo się domyślić, jest moją pierwszą przeczytaną książką pisarza. Moje oczekiwania co do niej przerosły skalę, więc wydawało się, że paradoksalnie nie ma szansy na moje uznanie. Czy tak jest?

Stanowczo nie, bo od pierwszych zdań Vonnegut oczarował mnie językiem, jakim pisze. Uderzyła mnie jego naturalność i bezpośredniość odnosząca się do czytelnika. Nie było żadnego miejsca na udawanie czegokolwiek, kłamstwa i oszczerstwa. Liczyła się wyłącznie swoboda posypana olbrzymimi pokładami czarnego humoru, który z łatwością prowadził czytelnika przez otchłań surrealistycznej opowieści, by obraz po obrazie ukazać wizję przyszłego świata zapomnienia. Przez karty książki dało się dostrzec to unikatowe spojrzenie na świat – tak różne, szokujące i dające akceptację. W tym momencie zrozumiałam, że jest to symbol pisarza, a jego literacki kult ma podłoże nie tylko w fabule, metaforze, ale również i w sferze warsztatu językowego.

Byłam mocno zszokowana, gdy zdałam sobie sprawę, że to nie jest opowieść fantasy, że to nie jest do końca tak ostatnimi czasy popularne science fiction, bo jest to surrealizm. Jeśli kogoś przerażę tym stwierdzeniem, to spokojnie, gdyż w moim odczuciu był on dobrze zrozumiały i w widoczny sposób prowadził czytelnika do celu. Teraz już po przeczytaniu nie mogę odnaleźć wśród swoich doświadczeń czegoś równie specyficznego, ale zarazem tak niesamowicie pięknego. Piękno – tak mocno abstrakcyjne słowa, ale też doskonale pasujące do "Slapstick", gdzie dominuje głęboka symbolika, gdzie świat postapokaliptyczny zmusza do elastyczności i otworzenia umysłu na rzeczy niespotykane.

W tym wszechświecie liczy się tylko i wyłącznie jeden bohater, który jest dogłębnie wykreowany. To on wskazuje palcem czytelnikowi, gdzie leży symbolika, kto odgrywa w tym wszystkim prawdziwą rolę i co za tym idzie. Polubiłam go całym sercem za niejednoznaczność zachowania, za brak udawania i umysł przewyższający moje możliwości. Mogłam go obserwować i patrzyć, jak w zależności od sytuacji i jej specyfiki zmienia się, pozwala swojej duszy na elastyczność, ale zarazem stoi w miejscu wśród swojej wiary i przekonań.

Z olbrzymią chęcią opisałabym Wam, o czym tak naprawdę jest ta powieść, lecz to wybitnie skomplikowana sprawa, gdyż wiele emocji odczuwałam, wiele przemyśleń pojawiało się w mojej głowie. Nie mam żadnej pewności, czy to nie była zwykła ułuda. "Slapstick" to ten typ powieści, gdzie tak naprawdę dostrzegasz to, co chcesz dostrzec i nigdy nie możesz mieć przekonania, że zmierzasz w dobrą stronę. Sam autor na początku w prologu opowiada czytelnikowi o sobie i wyznacza kierunek historii, przedstawiając część symboli. Byłam pod wielkim wrażeniem, jak subtelnie mnie oczarował, dając zwykły konkret. Dla mnie powieść opowiada właśnie o tytułowej samotności, która pojawia się pozornie znikąd, by zastanawiać się, jak do tego doszło, skąd wzięło się to uczucie i jak zapobiec temu palącemu cierpieniu charakteryzującemu się biernością.

Czuję się oczarowana tą książką i treściami, które ze sobą niosła. Od razu po przeczytaniu miałam ochotę sięgnąć po kolejną powieść Vonneguta, by nie wypaść z obiegu, by pozostać w tym skrajnym świecie i nadal żyć w iluzji, gdzie bez względu na okoliczności mogę być sobą, nie muszę nic udawać. Gorąco polecam Wam tę powieść, choć też ostrzegam, że nie jest taka jak inne i może zaskoczyć swoją unikatowością.

Samotność przybiera bardzo różne formy. Zaczynając po prostu od samotności polegającej na byciu często samemu, idąc przez samotność, na którą skazała nas bliska osoba, kończąc na samotności wśród ludzi. I myślę, że to tylko przykłady wynurzające się z całego worka wrogich możliwości. Choć czy w tym momencie nie nadam samotności zbyt pejoratywnego znaczenia? W końcu wbrew...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Tym razem, Kurt Vonnegut przenosi nas do mrocznego świata, gdzie rząd Stanów Zjednoczonych niemalże nie istnieje, a nasz główny bohater, czyli prezydent, wszystko nam, czytelnikom, to wyjaśnia - począwszy od tego jak właściwie doszło do obecnej sytuacji. Brzmi ciekawie? No ja myślę!
.
Jejku, co to była za świetna książka! Dosłownie podobało mi się w niej wszystko. Poprzez genialną fabułą, nietuzinkowych bohaterów, a na cudownym języku kończąc. Świat, jaki zaoferował nam tutaj autor, jest tak absurdalny i dziwaczny, że z pewnością zapamiętam go sobie na długo. I to mi się właśnie podoba! Lubię czytać rzeczy, które są świeże i oryginalne a "Slapstick" właśnie taki był! Ponadto, styl Vonneguta bardzo mnie tutaj urzekł i zachwycił, bo jest taki prosty i surowy. Rzadko kiedy, spotykam się z takim warsztatem, gdzie skomplikowane sprawy, pisarz objaśnia i nakreśla to z taką niezwykłą prostotą. Nie każdy autor to potrafi. Co do humoru jaki nam tutaj zafundował Kurt, to po prostu bomba. Bardzo lubię tego typy poczucie humoru, więc z pewnością sięgnę, po kolejne książki tego autora. Nie mam zielonego pojęcia, czemu "Rzeźnia numer pięć" mi się nie spodobała. Może po prostu, to nie był odpowiedni czas na tę książkę i tyle.
Na uwagę zasługuje również sam prolog, ponieważ jest niezwykły! Jest bardzo szczery, ujmujący, smutny ale zarazem zabawny, także do mnie trafił i to bardzo.
.
Kończąc już, ja ze swojej strony książkę polecam z całego serducha! Jeśli szukacie czegoś nowego a zarazem dziwacznego, to ten tytuł jest zdecydowanie dla Was! Poważnie, nie zawiedziecie się na "Slapatick"!

Tym razem, Kurt Vonnegut przenosi nas do mrocznego świata, gdzie rząd Stanów Zjednoczonych niemalże nie istnieje, a nasz główny bohater, czyli prezydent, wszystko nam, czytelnikom, to wyjaśnia - począwszy od tego jak właściwie doszło do obecnej sytuacji. Brzmi ciekawie? No ja myślę!
.
Jejku, co to była za świetna książka! Dosłownie podobało mi się w niej wszystko. Poprzez...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Opowieść o samotności. O niezdolności do kochania, inności i świecie obracającym się w ruinę.

Wilbur i Eliza urodzili się brzydcy. Mieli po sześć palców a ich twarze przypominały twarze dorosłych. Lekarze nie dawali im więcej niż kilkanaście lat życia, a w ich inteligencję nie wierzyli wcale, choć ich ciała były w pełni sprawne. Rodzice zadbali, by nie brakowało im zabawek, nie brakowało im ładnych ubrań i nie brakowało im opieki opłaconych ludzi, ale nigdy nie dostali miłości. Odizolowani od społeczeństwa nie znali też zazdrości ani nienawiści. Nie wiedzieli, czym są uprzedzenia i nie zdawali sobie sprawy ze swojej brzydoty. Nie jestem pewna, czy wiedzieli nawet czym jest szczęście. Spędzali całe dnie jedynie w swoim towarzystwie. Sami się uczyli, sami poznawali świat za pośrednictwem książek, sami, sami, sami. A przed innymi odgrywali „głupich", bo w końcu tak chcieli ich widzieć ludzie. Poznawali świat liter, nie mając dostępu do pełnego świata emocji.

Historię jednak poznajemy od końca.

W zrujnowanym Empire State Building mieszka starzec — Wilbur Żonkil-11 Swain. Ostatni prezydent Stanów Zjednoczonych, aktualny król Manhattanu i stary człowiek, który na własne oczy widział, jak ludzie giną przez epidemie, a świat popada w ruinę. Postanawił on stworzyć autobiografię, by przedstawiać swoje losy. Losy człowieka, który pragnął, by nikt już nie był samotny.


„Miłość kryje się tam, gdzie ją znajdujemy. Moim zdaniem szukanie jej to głupota; myślę, że miłość często zatruwa życie."


Na początkowych stronach powieści czułam się zagubiona. Nie wiedziałam, dlaczego między imieniem a nazwiskiem bohatera znajduje się „Żonkil-11" i dlaczego wszyscy posiadają w tym miejscu coś równie dziwnego. Nie wiedziałam, dlaczego Manhattan stał się miejscem wyludnionym. Nie wiedziałam, dlaczego ktoś miał być OSTATNIM prezydentem. Nie wiedziałam nic, a Autor wrzucił czytelnika w apokaliptyczny świat, który leniwie toczył się do przodu i nie spieszył się z wyjaśnieniami. Ale czytałam dalej i z rozdziału na rozdział przepadałam coraz bardziej. Na koniec byłam najedzona opowieścią i w pełni usatysfakcjonowana jej przebiegiem.

Akcja książki dzieje się na dwóch płaszczyznach czasowych, które zgrabnie ustępują sobie miejsca. Głównie poznajemy wydarzenia od chwili przyjścia Wilbura na świat, ale nie brak momentów, gdy wyłaniamy się ze wspomnień, by powrócić do zrujnowanego Nowego Jorku. Stopniowo dowiadujemy się jak obecnie wygląda życie na Manhattanie, co zmusza nas do refleksji chociażby odnośnie szczęścia czy moralności. Zresztą na kartach powieści poruszonych zostaje naprawdę wiele problemów. Niektóre są jej istotą, a niektóre znajdują się w jej cieniu. Był moment, gdy uznałam nawet, że jest tego dla mnie za dużo. Że po zaledwie jednej lekturze nie jestem w stanie wyłapać wszystkiego. Że zbyt wiele mi ucieka. Sprawiło to, że „Slapstick. Albo nigdy więcej samotności!" stanowi dla mnie książkę, do której wręcz trzeba wracać, a każdy powrót może zmienić nasze spojrzenie na temat jej zawartości. W to, że to historia o zaburzonym spojrzeniu na miłość i o samotności — nie mam wątpliwości. Cała reszta (a reszty tej jest sporo) jednak dopiero zasiała we mnie swoje nasionko i czekać muszę na jego wykiełkowanie. Czuję, że dużo we mnie zostało, ale mało jest w tym konkretnych myśli, a wiele ciężkich uczuć.

Może więc skupię się na sprawach pewnych.

Kurt Vonnegut bohaterów tworzy dokładnie i nie zapomina o tych mniej ważnych, choć dla opowieści wciąż istotnych. Zdania pisze zgrabnie, a jego fabuła nigdzie się nie spieszy. Zdaje się tempem akcji trafiać idealnie w złoty środek między naładowaniem emocjonalnym a sprawnym posuwaniem akcji stale do przodu. Całość ma w sobie sporo z groteski i pełna jest czarnego humoru, który może bawić, ale może również powodować ból. Od momentu wzięcia książki do rąk aż do zakończenia lektury nie odłożyłam jej ani razu. A gdy doszłam do ostatniej kropki — powoli wypuściłam powietrze z moich płuc, gdy wzrok utkwiłam w suficie. Moje myśli przeskakiwały z wątku na wątek, a jednocześnie być spokojne i leniwe. To wrażenie, jakie pozostawiają po sobie jedynie bardzo dobre książki. Takie, które choć po części są „moje".

Pierwsze spotkanie z Autorem, a już tak udane! Nie wiem, ile ponowna lektura zmieni w moim odbiorze powieści (bo że kiedyś do niej wrócę, nie mam wątpliwości), ale na dzień dzisiejszy ofiarowałam jej ważne miejsce w moim sercu. Kurt Vonnegut to świetny pisarz, który wywarł na mnie duże wrażenie. Na tyle duże, że mam ochotę przeczytać wszystkie jego książki. A ochota ta jest jeszcze większa, gdy widzę jak ładnie wydaje je Zysk i S-ka. Estetyczne ilustracje Jędrzeja Chełmińskiego na obwolucie, które stanowią idealne odbicie treści oraz wysokiej jakości oprawa — coś takiego zawsze woła mnie do siebie!



Psst, Książkę rozpoczyna Prolog, w którym to Autor przytacza elementy swojego życia, będące inspiracją dla tej historii. Mówi o swoim bracie, o siostrzeńcach i o dziejach rodziny przed jego narodzinami, a wszystko to zdaje się wywierać wpływ na powieść. Opowiada o swojej zmarłej siostrze, którą początkowo chciał widzieć w Elizie, ale odkrył, że zarówno Eliza jak i Wilbur są jedynie wersjami jego samego. Przybliża nam swoją osobę i sprawia, że „Slapstick. Albo nigdy więcej samotności!" wydaje się być utworem bardzo osobistym. Podczas lektury patrzyłam na niego więc bardziej jak na krzywe odbicie życia Autora, nie powieść scifi. W Apokaliptycznej wizji świata widziałam zniszczenie, jakie z czasem postępuje w naszych sercach, gdy żyjemy bez miłości. Gdy doskwiera nam samotność i gdy nasze decyzje niekoniecznie wychodzą nam czy innym na dobre. To jednak nie tak, że właśnie to podejście jest właściwe. Do powieści Kurta Vonneguta można podejść równie osobiście, co ja, a można też jej treść odciąć od życia Autora. Nie czuję, by któraś droga była lepsza lub gorsza. Nie uważam, by któraś była właściwa, a druga błędna. W moich oczach dowolność ta stanowi duży atut. 


Książkę otrzymałam z Klubu Recenzenta serwisu nakanapie.pl.

Opowieść o samotności. O niezdolności do kochania, inności i świecie obracającym się w ruinę.

Wilbur i Eliza urodzili się brzydcy. Mieli po sześć palców a ich twarze przypominały twarze dorosłych. Lekarze nie dawali im więcej niż kilkanaście lat życia, a w ich inteligencję nie wierzyli wcale, choć ich ciała były w pełni sprawne. Rodzice zadbali, by nie brakowało im...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Slapstick to specyficzny rodzaj komedii, stworzony pierwotnie przez Macka Sennnetta. Konia z rzędem temu, kto bez zajrzenia do zasobów internetu wymieni jakieś filmy tego artysty. A jest w czym wybierać, bo urodzony w Eastern Township ‘król komedii’, w momencie swojej śmierci 5 listopada 1960 roku miał na swoim koncie 1118 filmów w roli producenta, 361 jako aktor, 309 jako reżyser, a do 98 napisał scenariusz. Oscara dostał za „Wrestling Swordfish”, ale tymi najpopularniejszymi są takie dzieła jak „Charlie kokietuje”, „Charlie dentystą” czy „Charlie i Józef z rywalami”. To właśnie Sennett odkrył dla świata Charlesa Chaplina czy ‘Grubaska’ Arbuckle. Wróćmy jednak do samego slapsticku. Ów gatunek charakteryzuje się przede wszystkim charakterystycznym przerysowaniem postaci, które przeżywają groteskowo wyostrzone przygody. Nawet jeśli nie pamiętamy popisów Bustera Keatona na pewnym pociągu, z pewnością znamy „Kevina samego w domu”, który poza tym, że jest symbolem każdych świąt Bożego Narodzenia, wpisuje się też w poetykę slapsticku. Na tym przykładzie można łatwo dostrzec typowe dla tego gatunku sceny przemocy fizycznej (bicie, przypalanie, kopanie, uderzanie, upadanie i tak dalej) i odrealnienia codzienności. W slapsticku nic nie jest takim, jak w rzeczywistości. Może poza uczuciami, które koniec końców, schowane gdzieś głęboko pod nawałnicą akcji, są w stu procentach szczere.

Każdy kto czytał jakąś książkę Kurta Vonneguta, z łatwością dostrzeże korelację jego stylu z charakterystyką slapsticku. Dużo tu groteski, dynamiki i odejścia od realności. Już sama postać alter ego autora – Kilgore Trouta, powracająca w kilkunastu powieściach i opowiadaniach, mogłaby uchodzić za współczesnego nam Charliego. Jest monterem aluminiowych witryn i krat, niespełnionym pisarzem science-fiction, a także laureatem Nagrody Nobla w dziedzinie medycyny za szerzenie idei i poglądów na zdrowie psychiczne. Komediowy wymiar jego życiorysu dobrze podkreśla także śmierć. Trout zabił się sam przez wypicie środka do udrażniania rur po tym, jak decyzją Sądu Najwyższego Stanów Zjednoczonych George W. Bush został wybrany prezydentem USA na kolejną kadencję.

„Slapstick” – ósma w dorobku amerykańskiego pisarza powieść, nie odwołuje się do postaci Trouta. W tym wypadku komizm przybiera nieco inne barwy. Rozpoczyna się tragicznie. Stany Zjednoczone rozpadły się w drobny mak. Centra miejskie w gruzy zamieniły silne wstrząsy, zaś ludność została zdziesiątkowana przez tajemniczą Zieloną Śmierć i Albańską Grypę. Bohaterem tego postapokaliptycznego uniwersum jest ostatni prezydent USA, doktor Willbur Żonkil - 11 Swain. Zamiast katastroficznych scen i poszukiwania ocalałych, była głowa państwa snuje refleksje na temat swojej przeszłości. Pamięta czasy, gdy on i jego bliźniaczka Eliza zostali odrzuceni przez rodziców jako potwory. Wspomina chwile dzieciństwa, studiów medycznych, kariery politycznej. Wszystko przez pryzmat relacji rodzinnych. Chociaż sam autor wspomina na początku dzieła, że jest to powieść o opuszczonych miastach, duchowym kanibalizmie, kazirodztwie, samotności, braku miłości, śmierci i tak dalej, jak to zwykle u niego bywa, jest też drugie, osobiste dno. Powieściowa Eliza, to odpowiednik siostry pisarza – Alice Vonnegut Adams. Jej piękne życie przedwcześnie zakończył nowotwór. Chwilę później, zmarł też jej mąż, osieracając trójkę dzieci. Poruszony tymi wydarzeniami Kurt Vonnegut zdecydował się na adopcję.

Napisanie wartościowej książki o osobistych, bolesnych przeżyciach jest bez wątpienia formą terapii. Niewielu pisarzom udaje się wyjść ponad osobistą perspektywę i nakreślić dzieło w szerszej perspektywie. Tylko wybitni artyści, są w stanie połączyć intymne zwierzenia z prozą gatunkową i to tak, żeby nawet po 50 latach od premiery, w zupełnie innym zakątku świata, czytało się to z zainteresowaniem i fascynacją. Kimś takim był Kurt Vonnegut i dlatego po „Slapstick” można sięgać w ciemno. W jego książce jest wiele cierpienia – tego ogólnoludzkiego, związanego z apokalipsą, jak i tego małego, skoncentrowanego na utracie siostry. Nie oznacza to wcale, że powieść jest lekturą przerażająco smutną. Wystarczy jeden ustęp, w którym autor opisuje masowe wzwody penisów spowodowane zmianami grawitacji, by wytrącić czytelnika ze strefy komfortu. A takiej groteski jest w tej powieści dużo więcej. Jak to u Vonnegut. Za to go przecież kochamy.

Recenzja ukazała się pod adresem http://melancholiacodziennosci.blogspot.com/2021/03/recenzja-slapstick-albo-nigdy-wiecej.html

Slapstick to specyficzny rodzaj komedii, stworzony pierwotnie przez Macka Sennnetta. Konia z rzędem temu, kto bez zajrzenia do zasobów internetu wymieni jakieś filmy tego artysty. A jest w czym wybierać, bo urodzony w Eastern Township ‘król komedii’, w momencie swojej śmierci 5 listopada 1960 roku miał na swoim koncie 1118 filmów w roli producenta, 361 jako aktor, 309 jako...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Vonneguta obraz przyszłości

"Nie troszcz się o jutro, bo jutro samo się o siebie zatroszczy. Wystarczy zło dnia dzisiejszego".

"Slapstick. Albo nigdy więcej samotności" to moje pierwsze spotkanie z prozą Kurta Vonneguta. Wcześniej słyszałam o jego powieściach wiele dobrego, dlatego gdy pojawiła się szansa na lekturę jego książki z przyjemnością z niej skorzystałam.

"Slapstick" to powieść oparta na prywatnych doświadczeniach autora, a mianowicie śmierci jego siostry, której dwójkę dzieci pisarz zaadoptował i wychował. Jest to w ostatecznym rozrachunku bardzo smutna powieść, poruszająca temat śmierci, odchodzenia, samotności, szukania akceptacji i miłości, a także groteskowy obraz przyszłości nas, ludzi i świata.

Głównym bohaterem powieści jest ostatni prezydent Stanów Zjednoczonych, Wilbur Żonkil -11 Swain. Pisze on swoją autobiografię, będącą swoistym pożegnaniem i rozliczeniem z otaczającym go światem. Wilbur przedstawia tu wydarzenia ze swojej przeszłości, przeplatając je teraźniejszością, która nie jawi się w jasnych barwach.

Mieszka on wraz ze swoją wnuczką Melody Wilgą -2 von Peterswald i jej kochankiem Isadore Maliną-19 Cohenem na pierwszym piętrze Empire State Building. Oczami bohatera oglądamy apokaliptyczną wizje końca naszej cywilizacji. Powieść ta została napisana 45 lat temu, a jak bardzo jest aktualna nawet dziś. W wizji autora widzimy ludzkość przetrzebioną przez grypę i inne tajemnicze wirusy, widzimy rozłam i upadek świata, jaki jest nam znany, wyczerpane są źródła energii, surowców, pieniądz stracił jakąkolwiek wartość, grawitacja szaleje, a osiągnięcia ludzkości zdają się na nic w obliczu apokalipsy.

"Ci, którzy nie uczą się od historii, skazani są na jej powtarzanie"

Vonnegut przedstawia tu bardzo groteskową opowieść o próbach odnalezienia bliskich, nawet przyszywanych, wspólnoty, która mogłaby stać się rodziną, o ludziach, którzy mogliby pomóc skończyć z samotnością, jest więc też opowieścią o samotności właśnie, szczególnie w chwili śmierci, a także o nas, o ludziach, którzy zagubiliśmy umiejętność nawiązywania więzi, kontaktu z innymi ludźmi. Nasz styl życia skazuje nas na samotność. Bardzo smutny, śmieszno-gorzki, jak głosi opis na okładce powieści, obraz ludzi, świata.

"Zwierzył mi się, że na pewien czas stał się pijakiem, usiłując skumać się z ludźmi w barach. - Barman był kimś w rodzaju ojca. Po czym ni stąd, ni zowąd nadchodziła pora zamknięcia lokalu"

"Slapstick" rozpoczyna się słowem wstępu od samego autora, nakreśla on nam część swojego życia, tą związaną z dramtycznymi chwilami w jego życiu, śmierć siostry Alice, stryja. Wraca on do czasów dzieciństwa, wspomina. Tłumaczy też czytelnikowi, kim jest główny bohater tej opowieści i o czym ona traktuje.

"Miłość kryje się tam, gdzie ją znajdujemy. Moim zdaniem szukanie jej to głupota; myślę, że miłość często zatruwa życie."

"Slapstick" to bardzo specyficzna powieść, pełna świetnych myśli, kilka z nich prezentuję Wam tu w recenzji, które zmuszają czytelnika do zatrzymania i podumania trochę nad sobą i życiem. To przepełniona wyjątkowym humorem, czasem czarnym, powieść o ludziach. O tym jak potrafią ranić siebie nawzajem, jak odnoszą się do innych ludzi, którzy nie spełniają narzuconych przez społeczeństwo norm, o tym jak traktują Matkę Ziemię, i do czego może doprowadzić nasze dotychczasowe postępowanie, egoistyczne i bezmyślne.

"Historia jest tylko spisem niespodzianek. Może nas jedynie przygotować na kolejną niespodziankę."

To moje pierwsze spotkanie z prozą pana Vonneguta i jestem pod wielkim wrażeniem. Na początku byłam zaskoczona sposobem prowadzenia historii, zdawała mi się ona bardzo oryginalna, ale wchodząc głębiej we wspomnienia Wilbura, odkrywałam wiele bardzo istotnych rzeczy. Znalazłam wiele ciekawych cytatów, które staną się jednymi z moich ulubionych. Dodatkowo czarny humor, który uwielbiam, a którego jest tu pełno. Jestem zachwycona ! Jeśli jeszcze nie mieliście okazji czytać powieści pana Kurta Vonneguta, to sięgajcie, naprawdę warto ! Polecam Wam "Slapstick" bo to bardzo ciekawa, oryginalna i specyficzna opowieść, groteskowy obraz cywilizacji i ludzi w przyszłości. A ja chętnie przeczytam pozostałe dzieła autora.

Za egzemplarz do recenzji dziękuję wydawnictwu Zysk i S-ka.

Vonneguta obraz przyszłości

"Nie troszcz się o jutro, bo jutro samo się o siebie zatroszczy. Wystarczy zło dnia dzisiejszego".

"Slapstick. Albo nigdy więcej samotności" to moje pierwsze spotkanie z prozą Kurta Vonneguta. Wcześniej słyszałam o jego powieściach wiele dobrego, dlatego gdy pojawiła się szansa na lekturę jego książki z przyjemnością z niej skorzystałam....

więcej

mniej

Pokaż mimo to

„… Wpadliśmy w istny szał. Tylko litości Boga zawdzięczamy, że nie wytoczyliśmy się z domu na oczach tłumu zgromadzonego przy Beacon Street…”

Z samotnością bywa różnie. Momentami jest bardzo przydatna. Innym razem nie do zniesienia. Wtedy naprawdę słychać ciszę 😉 W mojej ulubionej „Księdze Aforyzmów” Artur Ziurkowski mawia, że „Samotność bywa pomnikiem osobowości, której nikt z reguły nie rozumie…”. Jestem ciekawa jak odniesiecie się do tekstu Kurta Vonneguta. Autor wprost mówi o samotności w obliczu śmierci i kondycji współczesnego człowieka, pozbawionego tradycyjnych więzi międzyludzkich.

„Slapstick” to powieść o samotności, końcu życia i poszukiwaniu miłości oparta na prywatnych doświadczeniach autora – śmierci jego siostry, której dwójkę dzieci pisarz zaadoptował i wychował. Autor ma trzech adoptowanych synów. Siostra – Alice zmarła na raka w wieku 41 lat. Dała mu też radę: „Nie oglądajcie się za siebie …”. Alice była taką osobą, dla której Kurt zawsze pisał.

Zapytacie – ile może znieść człowiek w swojej niedoli? Dużo. Chwilami zbyt wiele. Najgorsze w tym wszystkim jest to bezduszne zachowanie otoczenia. To tak, jakby sęp patrzył na swoją ofiarę. Ucieknie czy polegnie? Smakowity kąsek, pomyśli oprawca. A może to ta walka z życiem nie jest warta świeczki? Miłość nie wydaje mu się ważna. Więc co? To targowanie się w dobrej wierze ze swym przeznaczeniem. Tytuł książki wiąże się z groteskową poezją sytuacyjną. Publikacja podkreśla elementy ograniczonej zręczności i inteligencji. I gdzie tu odnajdziemy zwykłą przyzwoitość?

Vonnegut był pisarzem prowokującym. Bezustannie bawił się formą, czasami prowokował czytelnika, wciągał go w literackie pułapki i jednocześnie kpił z niego. Nie ukrywam, że momentami podczas lektury jest to męczące. Swoje powieści ozdabiał czasem własnoręcznie wykonanymi, prymitywnymi rysunkami. Istotnym nurtem w twórczości Vonneguta był surrealizm. Powieści jego są pełne dziwacznych postaci, wręcz groteskowych, makabrycznych i onirycznych wydarzeń. Pisarz fascynował się science fiction, co najwyraźniej zaznaczył w powieści „Syreny z Tytana” i pisarskiej kreacji swojego alter ego.

Śmieszno-gorzka opowieść o samotności, na którą skazuje nas współczesny styl życia. Apokaliptyczna wizja oglądana oczami aktualnego króla Manhattanu (i ostatniego prezydenta Stanów Zjednoczonych), a zarazem złośliwie lekceważące spojrzenie na prawdopodobne rezultaty naszych szaleństw.

Nawet finał życia, jakie znamy, zmienia się pod piórem Vonneguta w zabawną farsę – finałowy slapstick, który może być żartem Wszechmogącego z nas wszystkich. Znajdziemy tu czarny humor i jego niezrównoważoną wyobraźnię.

Gorąco polecam
Katarzyna Żarska
http://zarska18.blogspot.com/

Wydawnictwo: ZYSK i S –KA
Premiera: 09.03.2021 r.
Przełożył: Marek Fedyszak
Wydanie I w tej edycji
Oprawa: twarda
Liczba stron: 272
(nowość wydawnicza)

„… Wpadliśmy w istny szał. Tylko litości Boga zawdzięczamy, że nie wytoczyliśmy się z domu na oczach tłumu zgromadzonego przy Beacon Street…”

Z samotnością bywa różnie. Momentami jest bardzo przydatna. Innym razem nie do zniesienia. Wtedy naprawdę słychać ciszę 😉 W mojej ulubionej „Księdze Aforyzmów” Artur Ziurkowski mawia, że „Samotność bywa pomnikiem osobowości, której...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Poznajemy króla Manhattanu, ostatniego prezydenta Stanów Zjednoczonych niejakiego Willbura Żonkila - 11. Starzec egzystuje w ruinach Manhattanu wraz z wnuczką Melody i jej partnerem. Jego zajęciem jest pisanie autobigrafii i wciągnięcie nas w przeszłość jego życia...

Kurt Vonnegut umiał pisać o trudnych tematach i robił to z wyjątkową łatwością przedstawiając tym razem smutną historię. Powagę zmieniał w sarkazm i farsę. ''Slapstick, albo nigdy więcej samotności'' to opowieść z 1967 roku w której wizją stała się samotność i wspomnienia po zmarłej siostrze. Autor utożsamia się z bohaterem opisując własne życie. Utrata najbliższej osoby oddziałuje mocno na nasze uczucia. Vonnegut po wszelkich obserwacjach ludzkiego zachowania, przelewał na papier tak swoje spostrzeżenia, że idealnie trafia w punkt ludzkiej psychiki na przestrzeni lat.

Lubie książki Vonneguta. Wprawdzie na nowo go odkrywam, ale jestem całkowicie pochłonięta jego analizą ludzkich zachowań. Dodatkowe skłanianie do własnych reflekcji z licznymi przemyśleniami daje w dalszym ciągu genialną propozycję z gatunku science fiction. To jak autor prowokuje czytelnika daje jeszcze lepszy wgląd w powieści.

Poznajemy króla Manhattanu, ostatniego prezydenta Stanów Zjednoczonych niejakiego Willbura Żonkila - 11. Starzec egzystuje w ruinach Manhattanu wraz z wnuczką Melody i jej partnerem. Jego zajęciem jest pisanie autobigrafii i wciągnięcie nas w przeszłość jego życia...

Kurt Vonnegut umiał pisać o trudnych tematach i robił to z wyjątkową łatwością przedstawiając tym razem...

więcej

mniej

Pokaż mimo to