O ile się nie mylę, europejski autor tej powieści żyjący na początku zeszłego stulecia, kiedy Japonia była nieco bardziej egzotyczna niż dziś, pozbierał przekazy dotyczące ducha z Yotsuyi, dokonał pewnej syntezy i w takiej postaci zaprezentował ją europejskim czytelnikom. Czy to wszystko - osoba pisarza z zewnątrz, czas, adresat utworu - może wyjaśniać, dlaczego ta książka jest taka marna?
Historia ducha mściwej Oiwy (z jakiegoś powodu uparcie zapisywanej jako O'Iwa) rozpoczyna się, gdy jej matka, córka rodu cieszącego się umiarkowanym prestiżem, zachodzi w ciążę z pracownikiem ojca i ucieka z nim. narodzona z tego związku córeczka nie jest szczególnie piękna, ale odznacza się słodyczą charakteru. Niestety wybrany dla niej mąż okazuje się hulaką i rozpustnikiem, na domiar złego zakochanym w innej kobiecie. Spisek się zawiązuje, a wszystkie zamieszane weń osoby mają interes w tym, aby usunąć Oiwę. Los kobiety jest nie do pozazdroszczenia: stopniowo odsuwana od męża kończy jako służka w podrzędnym domu publicznym, gdzie dokonuje żywota po tym, jak prawda o oszustwie i jej krzywdzie, której nie była świadoma, wychodzi na jaw. W ten sposób, żeby nie było wątpliwości, dobiliśmy do 3/4 objętości tego opowiadania, a ducha jak na razie ani śladu. Nie wiem, jak innym ale mnie coś tu nie gra: miało straszyć, nie straszy. No, chyba że miał straszyć drętwy styl, idiotyczne dialogi i średnio udane próby wyjaśnienia japońskiego postrzegania świata, od praw męża i uroków życia bogatych mieszczan, skończywszy na sprawach ducha i śmierci. A może w przerażenie miał wprawiać ten gąszcz nazwisk, imion i przydomków, zaiste koszmarnie podobnych do siebie, a dla utrudnienia zmienianych przy każdej możliwej okazji.
Duch wreszcie się pojawia. Wiadomo, że duchy straszą albo w sposób wyrafinowany, budując nastrój grozy, albo zafundują nam fontannę krwi i wnętrzności. Straszenie w wydaniu ducha z Yotsuyi to zdecydowanie druga opcja: umierają wszyscy, po kolei i konsekwentnie, każdy w co bardziej makabrycznych okolicznościach. Nie do końca wiadomo, czy z powodu opętania przez ducha mściwej kobiety, czy pod wpływem wywołanych przez Oiwę wizji, majak i złud - nie ma to zresztą żadnego znaczenia, bo wszystko jest jednakowo drętwe, nudne i nieciekawe.
Akcja, wiadomo, kończy się na ostatniej zemście, także nawet jej rozwiązanie nie przynosi czytelnikowi żadnego zaskoczenia.

Żeby była jasność w temacie. Japończycy straszą pięknie i nietypowo. Kto nie wierzy, niech zerknie na "Po deszczu przy księżycu", klasyczne japońskie opowieści "z dreszczykiem", albo chociaż w opracowanie Marcina Tatarczuka o kaidan. Już nawet "Kwaidan" Lafcadio Hearn będą lepsze niż ta pomyłka.
Drga sprawa, o której wypada napisać, to tekścik umieszczony na okładce. Nie, patrząc na tak niechlujnie wydaną książkę nie mam jakichś złudzeń co do "profesjonalizmu" (tfu!) wydawnictwa i nie jestem zaskoczona wpadkami, ale w tekścik reklamujący "Yotsuya kaidan" z tylnej strony okładki wkradła się pewna nieścisłość. Ta książka nie bardzo mogła zainspirować twórców filmu "Ring" z tej prostej przyczyny, że "Ring" jest ekranizacją powieści Kojiego Suzuki, skądinąd świetnego czytadła. Fakt, że w "Ringu" duch odrzuconej kobiety dokonuje zemsty, nie oznacza jeszcze, że ma to cokolwiek wspólnego z opowieścią o duchu z Yotsuyi. No, chyba że jednak, ale wtedy proszę się nie zdziwić, jeśli ktoś powie, że "Przeminęło z wiatrem" zainspirowało "Potop".

O ile się nie mylę, europejski autor tej powieści żyjący na początku zeszłego stulecia, kiedy Japonia była nieco bardziej egzotyczna niż dziś, pozbierał przekazy dotyczące ducha z Yotsuyi, dokonał pewnej syntezy i w takiej postaci zaprezentował ją europejskim czytelnikom. Czy to wszystko - osoba pisarza z zewnątrz, czas, adresat utworu - może wyjaśniać, dlaczego ta książka...