Smiley's People (pierwsze wydanie w roku 1979), trzeci tom Trylogii Karli, to znowu inna poetyka niż każda z dwóch poprzednich części cyklu.

Bestialsko zamordowany w Londynie zostaje generał Władimir, Estończyk, emerytowany agent George'a Smileya, bardzo przez niego ceniony. Mimo że, jak mówi Tom Esterhase, niezbyt sympatyczny ex-agent wywiadu, Cyrk "przekształcił się w zastęp skautów" i starzy szpiedzy poszli w odstawkę, dochodzenie ws. śmierci Władimira powierzono Smileyowi. Tym razem zaczyna je prowadzić klasycznymi metodami detektywistycznymi, począwszy od wizji lokalnej na miejscu zbrodni, poprzez podążanie tropem ostatnich dni generała w terenie i zbieranie tam dowodów, które mają go doprowadzić do wyjaśnienia zagadki morderstwa. Wydaje się oczywiste, że sprawcy musieli być inspirowani przez Moskwę. Jeden z tropów czytelnicy poznają już w pierwszym rozdziale książki. Jest on związany z wydarzeniami w życiu Marii Ostrakowej, Estonki mieszkającej w Paryżu, które opisała w liście do Władimira dwa miesiące przed jego śmiercią. Czy zatem, jak wskazywałaby konstrukcja fabuły, przynajmniej w pierwszej części książki, Ludzie Smileya są typowym kryminałem?

Esterhase zaangażowanie Smileya w wyjaśnienie powodów śmierci generała nazywa trochę złośliwie "ostatnią szarżą kawalerii na Kreml". Z kolei Mikhel, współpracownik zamordowanego Estończyka, choć docenia kompetencje i morale Smileya, konstatuje, że przecież o naszą (czyt. Bałtów) sprawę, za którą Władimir oddał życie, Smileyowi wcale nie chodzi.

Nietrudno odgadnąć o co, a właściwie o kogo chodzi autorowi książki i jego głównemu bohaterowi. A jeśli losy Karli mają w tej powieści ostatecznie się rozstrzygnąć, formuła klasycznego kryminału z pewnością nie wystarczy. Relacji między Smileyem i Karlą nie można bowiem sprowadzić jedynie do pojedynku dwóch asów wywiadu, czy nawet do prostej konfrontacji dobra ze złem. W tej rozgrywce - jak można przewidzieć - w pewnym momencie Smiley zyskuje przewagę. Stara gwardia jego ludzi, z którymi przygotowywał finał, podziwia kunsztowną taktykę swego przywódcy. Sam Smiley jednak daleki jest od triumfalizmu. Czy dlatego, że w owym kluczowym momencie „przeciwnik zyskał ludzką twarz o niepokojącej wyrazistości”? A on, aby pokonać Karlę grał w gruncie rzeczy tymi samymi co tamten kartami? Scena zamykająca Trylogię Karli łączy w sobie typowe dla thrillerów napięcie z całą gamą refleksji nad istotą tej wieloletniej gry, nad jej ludzkimi kosztami.

PS: Wśród kandydatów na pierwowzór Karli najczęściej wymieniani są Markus Wolf, szef STASI, i generał KGB Rem Krassilnikov. Biograf Johna le Carrégo, Adam Sisman, przytacza rozmowę Madeleine Albright z Jevgenijem Primakovem, sowieckim szpiegiem, późniejszym ministrem SZ i premierem Rosji, miłośnikiem, jak się okazało, powieści le Carrégo. Pytany, czy identyfikuje się z Karlą, odparł: Nie, ze Smileyem!

Smiley's People (pierwsze wydanie w roku 1979), trzeci tom Trylogii Karli, to znowu inna poetyka niż każda z dwóch poprzednich części cyklu.

Bestialsko zamordowany w Londynie zostaje generał Władimir, Estończyk, emerytowany agent George'a Smileya, bardzo przez niego ceniony. Mimo że, jak mówi Tom Esterhase, niezbyt sympatyczny ex-agent wywiadu, Cyrk "przekształcił się w...