Czuję ogromny smutek po odłożeniu DOMU ZE ŚLEPĄ WERANDĄ na półkę. Nie tylko dlatego, iż jest to klasyczna powieść norweska o które teraz ciężko w dobie szału na skandynawskie kryminały, ale dlatego, że dalsze losy Tory i małej społeczności zamieszkującej wyspę w północnej części Norwegii będą owiane mgiełką tajemnicy, przez którą przedrą się tylko Ci którzy znają język norweski. Tak, jeżeli ktoś ma jeszcze wątpliwości, to pozwolę sobie je rozwiać. Powieść o której mowa jest pierwszą częścią trylogii napisaną w 1983 roku przez norweską pisarkę Herbjorg Wassmo. Jako jedyna doczekała się publikacji i w Polsce i w USA. Warto wspomnieć, iż Autorka otrzymała za całość literacką nagrodę Rady Nordyckiej, co jest wielkim wyróżnieniem. Dlaczegóż jednak poprzestano na pierwszej części? pytanie na które chyba nigdy nie znajdę odpowiedzi.

Po zakończeniu mojej czytelniczej przygody z ową pozycją jestem pełna szacunku dla pisarki, która tak wiarygodnie potrafiła pokazać samotność i lęk dziecka oraz jego bezradność wobec przemocy. Jest to bardzo smutna książka, ale zarazem emanuje pięknem. Norwegia, jakiej doświadczamy na jej kartach, w niczym nie przypomina dzisiejszej Arkadii, mlekiem i miodem płynącego kraju do którego niejeden z nas chciałby wyjechać. Lata 50. bowiem są tutaj brudne, cuchnące a do każdego zakątka zagląda bieda. Mało kto ma stałą pracę i pieniądze, a rodzina Tory dosłownie walczy o przetrwanie. Wieloizbowiec z wychodkiem na dworze, zwinięte gazety zamiast papieru toaletowego, mycie raz na tydzień w miednicy, zakupy na zeszyt, chłód, niedostatek oraz oszczędzanie dosłownie na wszystkim, ciężka praca od najmłodszych lat – to nieodzowna część codzienności.
Główna bohaterka jedenastoletnia rudowłosa Tora, prześladowana we wiosce za pochodzenie, jest nagminnie wykorzystywana seksualnie przez ojczyma, który nocami podczas nieobecności żony zakrada się do jej małej izdebki, po to, aby ulżyć swym złowieszczym popędom i tym samym zasiać z niej strach. Ponadto dziewczynka jest zaniedbywana przez rodzicielkę, czuje się zupełnie bezbronna,a co za tym idzie - samotna. Boi się wiedząc że jest nikim i nic jej się nie należy. Nie ma żadnego znaczenia, że wokół niej są mili ludzie, jak ciotka Rachela, nauczycielka Gunn czy rodzina głuchoniemego chłopca Fryca, którzy mogliby jej pomóc. Takich historii życie zna wiele, a jednak czytając o tym ogarnął mnie niewyobrażalny żal. Żal, że takie rzeczy mają miejsce. Żal że większość takich incydentów pozostaje za zamkniętymi drzwiami naszych sąsiadów, przyjaciół, rodziny a my żyjemy w nieświadomości i nie możemy nic zrobic aby pomóc.

Muszę przyznać, iż jest to pierwsza książka traktująca o molestowaniu seksualnym dziecka jaką przeczytałam i wiem, iż strach oraz niemoc są tutaj tak precyzyjnie opisane, iż chylę czoła przed kunsztem pisarskim Autorki, choć równocześnie odniosłam dziwne wrażenie, że to nie tylko jej bujna wyobraźnia....
Warto również nadmienić, iż jest to powieść przez którą nieśmiało przemawia feminizm. Po raz kolejny możemy zauważyć, iż kobieta to istota niezwykle silna, nie poddająca się pomimo przeciwności losu i choć życie nie oszczędza jej, jest w stanie poradzić sobie sama. Tak, będą łzy, praca w pocie czoła, bieda, niesprawiedliwość losu ale to mężczyzna tutaj okazuje się być jednostką słabą, nie potrafiącą egzystować bez...kobiety.

Pomimo całej drastyczności, smutku i strachu, który wprost bije z kartek, Herbjorg Wassmo udało się przemycić malutki promyczek nadziei. Wszystko to zawarła miedzy wierszami i dlatego żywię nadzieję, że Tora odbije się od dna, wykształci się i będzie KIMŚ. Ale to wszystko przed nią, my niestety jak na razie możemy domniemywać jakie były jej dalsze losy i wierzyć w to, iż znajdzie się jakieś wydawnictwo które postanowi wydać "Niemy pokój" oraz "Otwarte niebo".

Gorąco polecam choć lojalnie ostrzegam, iż zdobycie tej książki niemalże graniczy z cudem.

Czuję ogromny smutek po odłożeniu DOMU ZE ŚLEPĄ WERANDĄ na półkę. Nie tylko dlatego, iż jest to klasyczna powieść norweska o które teraz ciężko w dobie szału na skandynawskie kryminały, ale dlatego, że dalsze losy Tory i małej społeczności zamieszkującej wyspę w północnej części Norwegii będą owiane mgiełką tajemnicy, przez którą przedrą się tylko Ci którzy znają język...