slay Model slay

slay Model slay

Wspaniała kopalnia wiedzy i ciekawostek o średniowiecznym sposobie myślenia, na tle innych książek z tej dziedziny wyjątkowo przystępna, a przy tym przesycona charakterystycznym stylem Lewisa i jego sposobem patrzenia na rzeczywistość i literaturę: wrażliwym na piękno, życzliwym, ale cudownie racjonalnym. Wyborne docenienie inności bez taniego relatywizmu. Epilog z próbą wyjaśnienia przyczyn załamania się modelu średniowiecznego przypomina koncepcje Kuhna o przemianach paradygmatów naukowych z wydanej niedługo wcześniej "Struktury rewolucji naukowych".

Wspaniała kopalnia wiedzy i ciekawostek o średniowiecznym sposobie myślenia, na tle innych książek z tej dziedziny wyjątkowo przystępna, a przy tym przesycona charakterystycznym stylem Lewisa i jego sposobem patrzenia na rzeczywistość i literaturę: wrażliwym na piękno, życzliwym, ale cudownie racjonalnym. Wyborne docenienie inności bez taniego relatywizmu. Epilog z próbą...

Zaskoczona byłam poznaniem „drugiego”, zapełnienie nieznanego mi oblicza C. S. Lewisa. Nie, to nie jest łatwa książka. Dla laika wymaga skupienia, rozeznania w tematach i jasnego umysłu do przyswojenia. Wydaje mi się, że jestem w jakiś sposób zorientowana w epokach, ale momentami czułam się zagubiona. Książka powstała na bazie wykładów prowadzonych przez Lewisa na wyższych uczelniach. C. S. Lewis był bowiem profesorem literatury angielskiej w Magdalene College, a potem został powołany do Cambridge na stanowisko profesora angielskiej literatury średniowiecznej i renesansowej. Wykładał też poetykę na Uniwersytecie Harvarda. Książka została po raz pierwszy wydana w 1964 r. i obecnie jest dziełem klasycznym.

Pod względem treści i struktury książka jest uporządkowana tematycznie i poniekąd chronologicznie. Lewis jest wyraźnie wybiórczy w wyborze pisarzy. Książka jest zdecydowanie wstępem, a nie wyczerpującym omówieniem pisarstwa średniowiecza i renesansu. Pozycja stanowi więc wprowadzenie w literaturę i kulturę przełomu starożytności i średniowiecza. Omawia i cytuje literaturę od Cycerona do romantyków angielskich, z naciskiem jednak na literaturę średniowieczną i renesansową. Zwraca uwagę na konteksty na podłożu filozoficznym, psychologicznym, przyrodniczym, kulturowym, etycznym, religijnym, historycznym. Nawiązuje do średniowiecznej kosmologii i dokonuje analizy światopoglądu. W czytelny sposób, pozbawiony patosu i naukowego języka, pisze na temat klasycznych korzeni myśli i wierzeń, wyjaśnia koncepcje i rozwój średniowiecznego światopoglądu. Zwraca uwagę na autorytety, sposoby przyswajania wiedzy, typy wyobraźni.

Lewis uważa, że człowiek średniowiecza nie był marzycielem i nie był wędrowcem, ale był organizatorem, kodyfikatorem i budowniczym systemów. Ludzie średniowiecza byli pogrążeni w książkach. Uważa, że Model wszechświata jaki wówczas powstał jest najwyższym średniowiecznym dziełem sztuki. Przedstawia źródła klasyczne, z którego się wywodził Model: Scypion, Cyceron, Lukan, Stacjiusz, Klaudian, Apulejusz. Omawia myśli Chalcydiusza, Makrobiusza, Pseudo-Dionizego, Boecjusza. Omawia części wszechświata i ich działanie. Porusza kwestię wyobraźni: istnienia elfów, sylwanów, aniołów. Poświęca rozdział mieszkańcom Ziemi i omawia siedem sztuk wyzwolonych.

C.S. Lewis korzysta z analogii, metafory i anegdoty. Znaleźć tu można liczne wtrącenia, odniesienia do dzieł powstałych na gruncie filozofii, literatury, psychologii. Jest to praca badawcza wpływu średniowiecznego modelu rzeczywistości na literaturę tego okresu. Nie jest to książka łatwa do przeczytania, ponieważ wymaga pewnego poziomu świadomości kulturowej, który w dzisiejszych czasach bynajmniej nie jest powszechny. Książka jest niezwykle skomplikowana i wyznacznikiem ogromnej, imponującej wiedzy autora. Niejednokrotnie postawi czytelnika przed faktem nieznajomości pism, o których mowa, co stanowić będzie bazę do frustracji. Niemniej jednak uznałam lekturę za bardzo satysfakcjonującą i na pewno do niej będę niejednokrotnie, w miarę potrzeby wracać.

https://slowemmalowane.blogspot.com/2022/04/cs-lewis-odrzucony-obraz-wprowadzenie.html

Zaskoczona byłam poznaniem „drugiego”, zapełnienie nieznanego mi oblicza C. S. Lewisa. Nie, to nie jest łatwa książka. Dla laika wymaga skupienia, rozeznania w tematach i jasnego umysłu do przyswojenia. Wydaje mi się, że jestem w jakiś sposób zorientowana w epokach, ale momentami czułam się zagubiona. Książka powstała na bazie wykładów prowadzonych przez Lewisa na wyższych...

Ta książka to na pewno źródło wielu ważnych informacji na temat średniowiecza, ale jest wg mnie napisana w bardzo toporny sposób.

Ta książka to na pewno źródło wielu ważnych informacji na temat średniowiecza, ale jest wg mnie napisana w bardzo toporny sposób.

Książka Lewisa jak zwykle była genialna! Bardzo się cieszę że mogłam się dzięki niej dowiedzieć więcej na temat mentalności człowieka średniowiecza.
Autor pisze w tak inspirujący sposób, że ma się ochotę czytać więcej i więcej! Piękne...

Książka Lewisa jak zwykle była genialna! Bardzo się cieszę że mogłam się dzięki niej dowiedzieć więcej na temat mentalności człowieka średniowiecza.
Autor pisze w tak inspirujący sposób, że ma się ochotę czytać więcej i więcej! Piękne...

Książka bardzo precyzyjna. W niewielkiej objętości (w moim wydaniu niecałe 200 s.) autor zawarł maksimum treści. Z pewnością wymagająca w odbiorze, ale myślę, że warto się pomęczyć. Dla mnie najważniejsze jest to, że C. S. Lewis udowadnia w niej iż średniowiecze nie wzięło się znikąd i wiele rzeczy pięknie wynikało ze starożytności. Przekonanie, że wieki średnie to czas "ciemnogrodu" naprawdę jest błędne. Z pewnością ta książka nie zmieni pojmowania tej epoki przez nam współczesnych, ale powinni ją przeczytać wszyscy zainteresowani tematem średniowiecza w jakimkolwiek aspekcie.

Książka bardzo precyzyjna. W niewielkiej objętości (w moim wydaniu niecałe 200 s.) autor zawarł maksimum treści. Z pewnością wymagająca w odbiorze, ale myślę, że warto się pomęczyć. Dla mnie najważniejsze jest to, że C. S. Lewis udowadnia w niej iż średniowiecze nie wzięło się znikąd i wiele rzeczy pięknie wynikało ze starożytności. Przekonanie, że wieki średnie to czas...

Humanistyczna klasyka. A właściwie nie: jedna z książek - narzędzi do zrozumienia świata. I siebie.

Humanistyczna klasyka. A właściwie nie: jedna z książek - narzędzi do zrozumienia świata. I siebie.

Cudnie przybliża mentalność ludzi tamtego okresu oraz ich poglądy.

Cudnie przybliża mentalność ludzi tamtego okresu oraz ich poglądy.

Genialna! Tezaurus wiedzy o średniowiecznych wyobrażeniu świata. Moja pierwsza lektura na polonistyce, która zadecydowała o specjalizowaniu się w literaturze dawnej (tak przecież nielubianym staropolu!). Wprowadza w magiczny świat średniowiecza: do dziś patrząc na nocne niebo, zastanawiam się, jak ludzie średniowiecza wyobrażali sobie muzykę sfer niebieskich, myślę sobie, może i ja ją usłyszę. A ponadto książka przeczy wielu popularnym mitom: na przykład o rzekomym przekonaniu ówczesnych ludzi o tym, że Ziemia jest płaska. Nonsens! Już wtedy (ba! nawet w starożytności) dopuszczano kulistość Ziemi. A z drugiej strony dowiadujemy się o londyńskim towarzystwie lansującym płaskość Ziemi w erze lotów kosmicznych (sic!). Przeczytajcie koniecznie, albo chociaż zajrzyjcie, to wspaniała księga.

Genialna! Tezaurus wiedzy o średniowiecznych wyobrażeniu świata. Moja pierwsza lektura na polonistyce, która zadecydowała o specjalizowaniu się w literaturze dawnej (tak przecież nielubianym staropolu!). Wprowadza w magiczny świat średniowiecza: do dziś patrząc na nocne niebo, zastanawiam się, jak ludzie średniowiecza wyobrażali sobie muzykę sfer niebieskich, myślę sobie,...

Treść tej książki można by porównać (profanując ją oczywiście i niestety tym porównaniem) do jakiegoś cennego roztrzaskanego naczynia wyłuskanego w kawałkach z kolejnej warstwy kulturowej wykopalisk, z czasów, które przedostają się do nas w reliktach i szczątkach. Naczynia posklejanego i ukazującego swój pełen sensu kształt i.... powab. Szczątki i przypisane im wyjaśnienia-przeinaczenia były tak odległe od modelu całości, że pieczołowite zebranie ich w jedność jest tak rewelatorskie, że prawdopodobnie każdy, kto czyta tę książkę ma poczucie epifanii - objawienia sensu dawno zapomnianego świata wieków średnich, którego rozrzucone po zbiorowej pamięci pojedyncze elementy były dowolnie i często z pogardą używane do budowania kontrastów - między tym co przyszło później (to dobre i racjonalne) a porzuconym średniowiecznym zabobonem (to ciemne i niedorzeczne).

Synteza Lewisa pokazuje racjonalność i przejrzystość dawnego modelu patrzenia na świat, na tle zmanipulowanych brakiem kontekstu współczesnych potocznych interpretacji kultury średniowiecza.

Treść tej książki można by porównać (profanując ją oczywiście i niestety tym porównaniem) do jakiegoś cennego roztrzaskanego naczynia wyłuskanego w kawałkach z kolejnej warstwy kulturowej wykopalisk, z czasów, które przedostają się do nas w reliktach i szczątkach. Naczynia posklejanego i ukazującego swój pełen sensu kształt i.... powab. Szczątki i przypisane im...