Szklany klosz
- Kategoria:
- klasyka
- Tytuł oryginału:
- The Bell Jar
- Wydawnictwo:
- Marginesy
- Data wydania:
- 2019-01-23
- Data 1. wyd. pol.:
- 2019-01-23
- Liczba stron:
- 344
- Czas czytania
- 5 godz. 44 min.
- Język:
- polski
- ISBN:
- 9788366140035
- Tłumacz:
- Mira Michałowska
- Tagi:
- choroba psychiczna literatura angielska obsesja samotność szaleństwo trauma ucieczka od życia
Szokująca, realistyczna i niezwykle emocjonalna powieść o kobiecie wpadającej w paszczę szaleństwa.
Esther jest wyjątkowo inteligentna, piękna, utalentowana, jednak powoli jej świat się rozpada – i być może nie ma już dla niej ratunku.
Kiedy ma dziewiętnaście lat, przyjeżdża do Nowego Jorku – miasta spełnienia, szczęścia, zabawy, kariery – na miesięczny staż w redakcji miesięcznika dla dziewcząt. Ma poznać miasto, spędzić miło czas. Esther nie potrafi się jednak odnaleźć. Nie ma ochoty na nocne zabawy, nie umie znaleźć odpowiedniego towarzystwa, jest zniechęcona. Odkrywa, że dobre oceny, które zawsze zdobywała w szkole, tutaj nie mają znaczenia. Esther nie umie zdecydować, na czym jej zależy, co ją interesuje, czy w ogóle istnieje taka rzecz. Nie czuje się taka jak inne dziewczyny – śliczne, uśmiechnięte i zadowolone z życia. Przychodzi załamanie…
Sylvia Plath, w swojej kanonicznej powieści, brawurowo wciąga czytelników w chorobę Esther, a jej załamanie nerwowe jest przedstawione w tak wiarygodny sposób, że wydaje się racjonalne. Szklany klosz to podróż do najmroczniejszych i najbardziej przerażających zakamarków ludzkiej psychiki. Powieść ukazała się pod pseudonimem Victoria Lucas w Wielkiej Brytanii w styczniu 1963 roku. Niecały miesiąc później Sylvia Plath popełniła samobójstwo.
Porównaj ceny
W naszej porównywarce znajdziesz książki, audiobooki i e-booki, ze wszystkich najpopularniejszych księgarni internetowych i stacjonarnych, zawsze w najlepszej cenie. Wszystkie pozycje zawierają aktualne ceny sprzedaży. Nasze księgarnie partnerskie oferują wygodne formy dostawy takie jak: dostawę do paczkomatu, przesyłkę kurierską lub odebranie przesyłki w wybranym punkcie odbioru. Darmowa dostawa jest możliwa po przekroczeniu odpowiedniej kwoty za zamówienie lub dla stałych klientów i beneficjentów usług premium zgodnie z regulaminem wybranej księgarni.
Za zamówienie u naszych partnerów zapłacisz w najwygodniejszej dla Ciebie formie:
• online
• przelewem
• kartą płatniczą
• Blikiem
• podczas odbioru
W zależności od wybranej księgarni możliwa jest także wysyłka za granicę. Ceny widoczne na liście uwzględniają rabaty i promocje dotyczące danego tytułu, dzięki czemu zawsze możesz szybko porównać najkorzystniejszą ofertę.
Mogą Cię zainteresować
Oficjalne recenzje
Literatura ciałem się stała
Wizerunek smutnego poety, moi drodzy Państwo, jest tak banalny i tak głęboko wpisany w tradycję, że można by odnieść wrażenie, iż nie warto o nim w ogóle rozmawiać. Do czego jednak prowadzić ma milczenie z udręką na twarzy? Do kolejnych poruszających wierszy? Do zachwytu czytelników? Cóż, w jakimś stopniu na pewno, wszak odbiorca pragnie wielkich emocji. Problem w tym, że wśród artystycznych wzruszeń można przeoczyć zwiastuny tragedii. Takie jak „Szklany klosz” – powieść, która znalazła kontynuację w rzeczywistości, gdy Sylvia Plath popełniła samobójstwo przez zatrucie gazem.
Czy coś może pójść nie tak, kiedy jest się dziewiętnastolatką i przybywa do Nowego Jorku, aby miło spędzić czas za pieniądze słynnego miesięcznika? Kiedy trafia się z jednej imprezy na drugą, przerwy poświęcając na sesje zdjęciowe? Kiedy wiedzie się życie jak z bajki? Oczywiście, że tak – można sobie nagle uświadomić, że żadna z tych rzeczy nie ma absolutnie żadnego znaczenia.
Zasadniczo można „Szklany klosz” podzielić na dwie części: pierwszą, w której główna bohaterka – aż nadto oczywiste odbicie autorki – odkrywa własną chorobę, oraz drugą, poświęconą próbom jej pokonania. Różnią się one mocno od siebie, choć w sposób zaskakujący: na początku Esther zdarzają się wyjątkowo niedojrzałe zachowania, budzi pomieszane ze współczuciem zażenowanie, gdy ukrywa zazdrość o narzeczonego pod szatą prostej racjonalizacji, jest rozchwiana emocjonalnie, ale w sposób kojarzący się raczej z Bildungsromanem niż studium poważnej depresji. Nie sposób nie dostrzec w jej postaci tragizmu, bo Plath wikła swoją bohaterkę w kilka mrocznych epizodów (w tym jeden niezwykle przerażający, związany z brylantem), lecz mroczny koniec wydaje się bardzo odległy.
Dlatego też dziwić może chirurgiczna precyzja, z jaką Plath opisuje próby leczenia Esther w drugiej części powieści. Nagle znika gdzieś nowojorska przeszłość, znikają przyjaciółki i chłopcy, znika świat – pozostaje zimna klarowność, która w mrożący krew w żyłach sposób kojarzy się z salami do elektrowstrząsów. Długie fragmenty „Szklanego klosza” wydają się fragmentami lodowatego sprawozdania, a kolejne szczegółowo opisane fakty spokojnie wypełniłyby nowoczesny reportaż. A mimo to całość czyta się z zapartym tchem i rozedrganą nadzieją, że wszystko skończy się dobrze. Nie skończy się; nie skończyło się.
„Szklany klosz” nie jest powieścią długą, lecz prezentuje co najmniej kilka obliczy. Jest w nim sprawny opis dziewczęcego dojrzewania w cieniu antagonistycznej, choć rodzącej się dopiero chłopięcej siły; jest odrobina czarnej komedii skrytej w ostrych komentarzach Esther; jest sporo całkiem racjonalnego rozczarowania współczesnym światem. Najważniejszym jej elementem pozostaje jednak porażająca szczerość. Plath mierzy się ze społecznymi normami i wprost przyznaje: nie zapowiada się to dla mnie dobrze. Dziś jej jedynej powieści nie da się czytać w oderwaniu od późniejszego samobójstwa, a razem tworzą mroczne, niezwykle poruszające zdarzenie w świecie literatury.
Bartosz Szczyżański
Oceny
Książka na półkach
- 12 537
- 10 061
- 1 964
- 937
- 337
- 210
- 133
- 120
- 103
- 91
Opinia
Sylvia Plath (1932 – 63) – wydała w Anglii w 1960 pierwszy tomik poezji pt. „The Colossus” i książkę poniekąd biograficzną „Szklany klosz”, a tuż po wydaniu jej popełniła samobójstwo. Wikipedia:
„...Plath chorowała na zaburzenie afektywne dwubiegunowe (depresję i stany maniakalne) i kilkakrotnie przebywała w szpitalach psychiatrycznych... ...najczęściej w związku z próbami samobójczymi...”
Z faktów jest jeszcze (Wikipedia):
„...W 1962 doszło między małżonkami do separacji... ..Poetka brała wówczas leki przeciwdepresyjne, które jednak przyniosły odwrotny do zamierzonego skutek. Schorowana i cierpiąca na brak pieniędzy, Sylvia Plath popełniła samobójstwo przez zatrucie gazem...”
Z powyższego wnioskuję, że debiutantka nie zdążyła już skorzystać z profitów z tej książki. Ale nie wolno pominąć bardzo istotnych okoliczności powstania tej książki. Anglojęzyczna Wikipedia zaznacza:
„...Plath was writing the novel under the sponsorship of the Eugene F. Saxton Fellowship, affiliated with publisher Harper & Row, but they were disappointed by the manuscript and withdrew, calling it "disappointing, juvenile and overwrought." ....."
disappoint to rozczarować, zawieść; juvenile to młodzieńczy; a overwrought o stylu - to mozolnie wypracowany, wymęczony. Dodajmy, że wydał to w końcu Heinemann pod pseudonimem Victoria Lucas. Wydał - 14 stycznia 1963 roku, a schorowana, bez pieniędzy, za to z dwojgiem dzieci, Plath popełniła samobójstwo - 11 lutego. Narzuca się pytanie, czy bez tej tragedii ktoś by książkę zauważył???
Przecież cała reszta to sprawna „apologia”, to robienie forsy na czyjejś tragedii. Nieznanej poetce (jeden tomik) wydano wszystko co znaleziono (porównaj Martin Eden) przyczepiono etykietę poetki „konfesjonalistki”* i nagrodzono 19 lat po śmierci Pulitzerem. Jeszcze pytanie do polskich wydawców: dlaczego czekaliście aż 12 lat, skoro książka jest świetna i wydaliście ją w serii Nike na szarym końcu. Posłowie tłumaczki wpisuje się w apologetyczną „political correctness”.
* Confessional poetry or 'Confessionalism' is a style of poetry that emerged in the United States during the 1950s. It has been described as poetry "of the personal," focusing on extreme moments of individual experience, the psyche, and personal trauma, including previously and occasionally still taboo matters such as mental illness, sexuality, and suicide, often set in relation to broader social themes.[1] It is sometimes also classified as Postmodernism The school of "Confessional Poetry" was associated with several poets who redefined American poetry in the 1950s and 1960s, including Robert Lowell, Sylvia Plath, John Berryman, Anne Sexton, Allen Grisberg, and W. D. Shodgrass
Do określeń sponsorującego wydawnictwa Harper&Row dodam trafną opinię „Szeptuchy” z LC:
„Po wydaniu takiego gniota też bym się zabiła.”
Po prostu gniot, lecz by nie drażnić dam o trzy gwiazdki więcej od „Szeptuchy” znaczy się 5
Sylvia Plath (1932 – 63) – wydała w Anglii w 1960 pierwszy tomik poezji pt. „The Colossus” i książkę poniekąd biograficzną „Szklany klosz”, a tuż po wydaniu jej popełniła samobójstwo. Wikipedia:
więcej Oznaczone jako spoiler Pokaż mimo to„...Plath chorowała na zaburzenie afektywne dwubiegunowe (depresję i stany maniakalne) i kilkakrotnie przebywała w szpitalach psychiatrycznych... ...