Kazuo Ishiguro

"Pejzaż w kolorze sepii" to zarówno moje pierwsze spotkanie z twórczością Ishiguro, jak i debiut późniejszego laureata literackiej Nagrody Nobla. Miałam zatem dość wygórowane oczekiwania, ponieważ zdawałam sobie sprawę, że nie będzie to zwykła historia o rozliczaniu się z przeszłością. Po lekturze opanowało mnie jednak zwątpienie - raz po raz przebiegałam wzrokiem po ostatnich linijkach ostatniego rozdziału i zastanawiałam się: ale co było dalej? Ta fragmentaryczność i brak liniowej narracji była owszem, zabiegiem udanym i wciągającym, jednak poczułam silny brak puenty, zwieńczenia całej tej historii. Ba, przez kilka pierwszych chwil towarzyszyła mi wręcz myśl "i po co było to wszystko"? Jednak im dłużej się zastanawiałam nad możliwymi interpretacjami, tym bardziej poruszał mnie geniusz Ishiguro. W rzeczywistości bowiem niemal każda z moich propozycji mogłaby zostać obroniona - a to tylko świadczy o tym, jak wielowymiarowa i pełna zagadek jest jego twórczość. Tym, co uderzy z największą mocą w zachodniego czytelnika, jest bez wątpienia brak jakichkolwiek niemal emocji - opisywane wydarzenia jawią się jako wyblakła fotografia, jako tytułowy pejzaż w kolorze sepii. Strzępki wspomnień, które wypływają na powierzchnię świadomości Etsuko, a które przez lata były głęboko ukryte w jej podświadomości, nie budzą już żadnych uczuć. Jednocześnie sama historia ma w sobie coś niezwykle złowieszczego i przeraźliwie smutnego. Podobne wrażenie wywarły na mnie toczące się między bohaterami rozmowy - w ich wypowiedziach często padają odpowiedzi na niezadane pytania, z kolei te drugie bardzo często pozostają zawieszone w próżni. Ta niemożność do prowadzenia swobodnej komunikacji na początku wydała mi się typowo japońska, im jednak częściej z nią się spotykałam, tym bardziej uznawałam to za celowy zabieg odautorski. Pomiędzy tymi przemilczanymi kwestiami leży gdzieś prawda o tym, co rzeczywiście wydarzyło się w przeszłości oraz czy - i w jaki sposób - rzutuje to na teraźniejszość. Jest to powieść zarazem prosta w formie i skomplikowana w interpretacji. Zdecydowanie polecam fanom literatury japońskiej oraz koneserom twórczości nieoczywistej.