Krótka historia protestantyzmu z tegoż perspektywy i w przystępnej formie. Sam historyczny zarys jest spoko (chociaż może przeważa tutaj perspektywa nowych kościołów niż tych starszych),jednak brakuje mi trochę teologicznego nakreślenia różnych "prostantyzmów". Jest dużo nazwisk, trochę wydarzeń, ale jednak wywód jest nieco suchy. Tym niemniej jako wprowadzenie do tematu jest całkiem spoko, z tym że to zdecydowanie książka historyczna, a teologii tu bardzo niewiele.

Krótka historia protestantyzmu z tegoż perspektywy i w przystępnej formie. Sam historyczny zarys jest spoko (chociaż może przeważa tutaj perspektywa nowych kościołów niż tych starszych),jednak brakuje mi trochę teologicznego nakreślenia różnych "prostantyzmów". Jest dużo nazwisk, trochę wydarzeń, ale jednak wywód jest nieco suchy. Tym niemniej jako wprowadzenie do tematu...

Sprintem przez protestantyzm

Pomysł na opisanie protestantyzmu na niecałych 180 stronach wydaje się jednocześnie ciekawy i karkołomny. Jak bowiem w tak małej objętości, zmieścić pięćset lat historii, i powstały w tym czasie ogrom ruchów religijnych, zapoczątkowanych, kiedy to pewien niemiecki augustianin przybił do drzwi kościoła w Wittenberdze list ze swoimi 95 tezami, mającymi zreformować kościół katolicki, a kończąc na nowoczesnych, azjatyckich kościołach, jak Kościół Pełnej Ewangelii Yoido w Seulu? Tego niełatwego zadania podjął się amerykański historyk Mark A. Noll, a efekt jego pracy ukazał się w Polsce nakładem Wydawnictwa Uniwersytetu Łódzkiego w serii "Krótkie Wprowadzenie".

Sama seria "Krótkie wprowadzenie" to niebywale ciekawa inicjatywa. Na jej łamach Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego wydaje książeczki krótkie, ale napakowane wiedzą po miękkie okładki ze skrzydełkami. Protestantyzm, jest wydany schludnie i przejrzyście, dzięki umieszczonemu na końcu książki słowniczkowi, nie ma problemu, aby wrócić do jakiegoś zagadnienia, które zaintrygowało nas podczas czytania. Ponadto Protestantyzm jest bardzo dobrze udokumentowany - przypisy do poszczególnych rozdziałów i wspomniany słowniczek, zajmują blisko trzydzieści ze stu osiemdziesięciu stron jakie sobie liczy.

Książkę czyta się szybko nie tylko ze względu na niewielką objętość, ale i prosty, konkretny styl Marka A. Nolla - wszak nie ma co marnować ograniczonego miejsca - naprawdę, krótkie wprowadzenie. Rozdziały ułożone są chronologicznie, lecimy więc sprintem: od Marcina Lutra, przez kościół anglikański, misyjne krzewienie nowej wiary w Ameryce i Afryce, do obecnej ekspansji kościołów zielonoświątkowych i dzisiejszych wyzwań stojących przed chrześcijanami, a Noll zręcznie opowiada o każdym z poruszonych tematów.
Podczas czytania szybko okazuje się jednak, że największy atut tej książki, to również jej najdotkliwszy brak. To sto pięćdziesiąt stron, to zdecydowanie za mało, na opisanie religii, rozwijającej się nieprzerwanie od połowy tysiąclecia, i do tego cały czas ewoluującej dostosowując się na potrzeby nowoczesnych wiernych. Noll, który sam jest ewangelikiem, postawił przede wszystkim na ukazanie olbrzymiej różnorodności kościołów skupionych wokół idei Lutra i jego następców, głównie na przestrzeni różnic teologicznych w interpretacji biblii, czy zasad moralnych, więc punkt ciężkości zawartych w niej informacji jest lekko przepielonych w stronę teologii, co mi osobiście średnio odpowiadało

Pomimo tego, Protestantyzm na pewno jest interesującą książką, chociaż nie poleciłbym jej każdemu. Warto cokolwiek, chociażby pobieżnie wiedzieć o historii, przede wszystkim Europy Zachodniej, aby w pełni zrozumieć co autor ma nam do przekazania, ot chociażby o takiej wojnie trzydziestoletniej, która jest w Protestantyzmie opisana jednym zdaniem. W każdym razie była to wartościowa lektura i na pewno będę czujnie śledził serię Krótkie prowadzenie. Mimo mankamentów polecam.

książkę otrzymałem z klubu recenzenta portalu nakanapie.pl

Sprintem przez protestantyzm

Pomysł na opisanie protestantyzmu na niecałych 180 stronach wydaje się jednocześnie ciekawy i karkołomny. Jak bowiem w tak małej objętości, zmieścić pięćset lat historii, i powstały w tym czasie ogrom ruchów religijnych, zapoczątkowanych, kiedy to pewien niemiecki augustianin przybił do drzwi kościoła w Wittenberdze list ze swoimi 95 tezami,...

1. Książka bardziej naukowa niż popularno-naukowa.
2. Raczej dla bardzo zainteresowanych szczegółową historią protestantyzmu niż dla tych, którzy chcą się dowiedzieć o szerszym kontekście.
3. Brakuje kontekstu kulturowego, brakuje w tym życia...

1. Książka bardziej naukowa niż popularno-naukowa.
2. Raczej dla bardzo zainteresowanych szczegółową historią protestantyzmu niż dla tych, którzy chcą się dowiedzieć o szerszym kontekście.
3. Brakuje kontekstu kulturowego, brakuje w tym życia...

To nie jest książka o protestantyzmie (jak mógłby sugerować tytuł). To jest książka o historii protestantyzmu.

To nie jest książka o protestantyzmie (jak mógłby sugerować tytuł). To jest książka o historii protestantyzmu.

Krótki i kompetentny opis powstania i rozwoju protestantyzmu aż po dzień dzisiejszy. Może najciekawsze w książce są historie nowych kościołów, np. zielonoświątkowego, które święcą wielkie sukcesy w krajach rozwijających się. Brakuje mi w książce zaakcentowania cywilizacyjnej roli protestantyzmu i jego związków z rozwojem kapitalizmu. Niemniej to bardzo dobrze napisane dzieło.

Książka wydana w popularnej serii oksfordzkiej 'Short Introduction', w 2011r., u nas dopiero w 2017r., jest dobrym, nie obarczonym ideologią opisem powstania i historii rozwoju protestantyzmu do czasów współczesnych. Zaczyna Noll od przypomnienia znanych faktów, że protest Lutra wziął się z wielkiego kryzysu ówczesnego Kościoła Rzymskiego: Luter i wielu innych „oczekiwało od Kościoła autentycznego duchowego przywództwa, a nie okazyjnych wyprzedaży.” Zaś „Doskonalenie duchowe było ostatnią rzeczą, o jakiej myśleli „renesansowi papieże”, żądni władzy doczesnej, opartej na sile militarnej, pławiący się w luksusie, otwarcie urągający cnocie czystości.”.

A potem dosyć szczegółowo opisuje Noll rozwój nowej doktryny i wylicza różne odłamy protestantyzmu, które mnożyły się niebywale. Dotyczy to głównie Stanów Zjednoczonych Ameryki w XIX wieku i dowodzi olbrzymiej żywotności i dynamiki tego nurtu religijnego. Przy okazji podkreśla autor znaczącą rolę protestantów w zniesieniu niewolnictwa w Stanach.

Bardzo ciekawie pisze Noll o ekspansji różnych odłamów protestantyzmu w krajach Trzeciego Świata. Owe kościoły „cechuje silne przywiązanie do Biblii, a przynajmniej jakiejś jej części, charyzmatyczne przywództwo i uwolnienie się od nadzoru ze strony Zachodu”. Przy okazji dowiadujemy się trochę o kościele zielonoświątkowym, który rozwija się niezwykle dynamicznie i przebojem zdobywa kraje rozwijające się.

Zaś w czasach współczesnych podstawę protestantyzmu „stanowi uznawany powszechnie święty tekst, ale jest on odmiennie interpretowany w rozmaitych kontekstach przez różne autorytety, tak że w rezultacie powstaje szerokie pole krzyżujących się doświadczeń.”

Ma książka swoje braki. Za mało pisze Noll cywilizacyjnej roli protestantyzmu. Wszak to od Lutra zaczął się wymóg studiowania Pisma przez wiernych; poszło za tym przekładanie Biblii na języki narodowe. Protestantyzm przyczynił się w ten sposób do rozwoju edukacji (walka z analfabetyzmem!) i szybszego rozwoju gospodarczego. Nie pisze nic też Noll o sławnych teoriach Maxa Webera wiążących protestantyzm z rozwojem kapitalizmu. A różnice między protestantyzmem a katolicyzmem wyłożył dużo jaśniej i prościej Jerzy Pilch (luteranin!) w swoim ostatnim wywiadzie-rzece 'Inne ochoty'.

Książka jest niezamierzoną polemiką z dziełami, które się u nas pojawiły z okazji 500-lecia ogłoszenia tez Lutra (Lisicki: „Luter. Ciemna strona rewolucji” i inni). W dziełach tych wyznawcy jedynie słusznej religii oraz funkcjonariusze nowej polityki historycznej usiłują nam wmówić, że protestantyzm jest be a Luter to w ogóle... Kiedyś za komuny publikowano podobne dzieła mówiące o okropnościach czynionych przez Kościół katolicki, no cóż, historia kołem się toczy...

Krótki i kompetentny opis powstania i rozwoju protestantyzmu aż po dzień dzisiejszy. Może najciekawsze w książce są historie nowych kościołów, np. zielonoświątkowego, które święcą wielkie sukcesy w krajach rozwijających się. Brakuje mi w książce zaakcentowania cywilizacyjnej roli protestantyzmu i jego związków z rozwojem kapitalizmu. Niemniej to bardzo dobrze napisane...