600 stron mojego cierpienia...

600 stron mojego cierpienia...

Odrobinę przyciężkawa, ale godna uwagi postmodernistyczna podróż w towarzystwie specyficznego stylu Topola. Zaczyna alegorycznym spojrzeniem na przemiany polityczne na Czechosłowacji (tak przynajmniej sądzę - nie siedzę w historii Czech, ale pewne metafory wydały mi się jednoznaczne) i choć bywa zabawnie, ciekawie, to ten początek jest akurat najsłabszym punktem książki, może łatwo zniechęcić, do pewnego momentu moja ocena balansowała wręcz na granicy pozytywnej i negatywnej. Choć ciągoty polityczne i socjologiczne nigdy nie opuszczają treści, to gdy na scenę wkracza tytułowa bohaterka, autor wybucha sporą wrażliwością, trochę maskowaną wcześniej, i udaje mu się wzbudzić emocje, ja przynajmniej wczułem się w pogoń głównej postaci za szczęściem zwanym miłością, w strach przed utratą Siostry, w rozpaczliwe próby odnalezienia jej z powrotem. Temat oklepany, dla wielu już nawet naiwny, wypadł więc dość świeżo i emocjonalnie. Ponadto jest całkiem zabawnie, całkiem barwnie, a gdy zaczyna się podróż Potoka, autorowi udaje się wytworzyć tę charakterystyczną, nieporównywalną dla mnie z niczym innym atmosferę kina drogi. Literatury drogi, znaczy się.

Warto wypowiedzieć się na temat stylu - otóż nie zostałem jego fanem. Jest oryginalny, skutkiem tego interesujący, ale na pewno nie fascynujący (przynajmniej nie w przekładzie) i okupuje to ciężkostrawnością.

Topol ma tego pecha, że niedawno czytałem wyśmienitą "Tęczę grawitacji" Pynchona, która stylistycznie, koncepcyjnie, jeszcze innymi słowy - "na pierwszy rzut oka" jest bardzo porównywalna z "Siostrą", wręcz inspirację czuć. I niestety pisarz czeski w każdym aspekcie (a na pewno w każdym istotniejszym) jest miażdżony przez amerykańskiego. Rzecz podstawowa - jak u Pynchona miałem odczucie wykalkulowania, niezbędności każdego zdania i słowa, tak Topolowi zarzuciłbym bezsensowne rozwleczenie. To tylko dygresja, oceny w innej kolejności czytania byłyby prawie na pewno takie same, ale może byłbym bardziej zaintrygowany bez tych ciągle nasuwających się porównań.

6.5/10

Odrobinę przyciężkawa, ale godna uwagi postmodernistyczna podróż w towarzystwie specyficznego stylu Topola. Zaczyna alegorycznym spojrzeniem na przemiany polityczne na Czechosłowacji (tak przynajmniej sądzę - nie siedzę w historii Czech, ale pewne metafory wydały mi się jednoznaczne) i choć bywa zabawnie, ciekawie, to ten początek jest akurat najsłabszym punktem książki,...

Długo mi się zeszło z tą książką - chwilami pochłaniałam wręcz kolejne strony, chwilami miałam ochotę rzucić książkę w diabły, a chwilami usypiałam. Osobiście wycięłabym jedną trzecią, o wiele lepiej by się wtedy czytało. Ale polecam tym, którzy lubią inne książki Topola, nie zawiodą się.

Długo mi się zeszło z tą książką - chwilami pochłaniałam wręcz kolejne strony, chwilami miałam ochotę rzucić książkę w diabły, a chwilami usypiałam. Osobiście wycięłabym jedną trzecią, o wiele lepiej by się wtedy czytało. Ale polecam tym, którzy lubią inne książki Topola, nie zawiodą się.

Pogranicze jawy i snu, gdzie nie do końca wiadomo, co jest czym.

Zabierając się do czytania debiutanckiej powieści Jachyma Topola, sądziłem, że otrzymam książkę typową dla Serhija Żadana lub Andrzeja Stasiuka. Początkowo moje przypuszczenia się potwierdzały, lecz szybko przekonałem się, że książka ta ma niewiele wspólnego z kiedyś przeczytanym "Supermarketem bohaterów radzieckich" oraz ze wspomnianymi autorami. Owszem, na pewno można Topola zestawić w jednej grupie z nimi, jednak "Siostra" ma w sobie coś z pogranicza sacrum i profanum, coś, czego nie znalazłem u Stasiuka i Żadana.

Bez wątpienia Topol wejście ma mocne - wyrazisty styl, prowadzenie fabuły, zwroty akcji, ich realizm, przechodzenie między tym, co rzeczywiste a nierealne (lub tylko z pozoru). Książka ma momenty nudne, lecz również zupełnie przeciwne, kiedy nie można się od niej oderwać. Momenty chwały, ale i upadku, nieraz bardzo bolesnego, wręcz odpychającego (wspomniany realizm - sic!). Całość potrafi uśpić, znudzić, by wnet niczym kubeł zimnej wody doprowadzić czytelnika do palpitacji serca.

Tak, tak, książka jest czasochłonna i czasem męcząca, jednak Topol jest wartym uwagi czeskim pisarzem młodego pokolenia lat 90., a dla osób o pobieżnej znajomości Czech na pewno może przetrzeć sporo szlaków. U mnie książka wywołała wiele uśmiechów, smutku i refleksji, pokazując nieco schowane oblicze tego kraju. Można po jej przeczytaniu stwierdzić, że tak mogło być, ale bardziej frapującym pytaniem powinno być, jaka jest szansa, że to się nie wydarzyło w rzeczywistości?

Pogranicze jawy i snu, gdzie nie do końca wiadomo, co jest czym.

Zabierając się do czytania debiutanckiej powieści Jachyma Topola, sądziłem, że otrzymam książkę typową dla Serhija Żadana lub Andrzeja Stasiuka. Początkowo moje przypuszczenia się potwierdzały, lecz szybko przekonałem się, że książka ta ma niewiele wspólnego z kiedyś przeczytanym "Supermarketem bohaterów...