"Dziennik 1954" to książka szczera aż do bólu, a przy tym mądra, refleksyjna i niezwykle dojrzała jak na autora mającego zaledwie 34 lata.

Tyrmand jawi się tu jako bezkompromisowy i spostrzegawczy obserwator polskiej rzeczywistości w rok po śmierci Stalina.
Nie zostawia suchej nitki na sprzedajnych artystach, politykach i ludziach bezideowych, a takich wokół niego nie brak.
Jednocześnie jednak wyróżnia tych, którzy w jego oczach na to zasługują. Bardzo pozytywnie opisuje swoje kontakty z przyjacielem, Stefanem Kisielewskim (Kisielem), jest też pełen uznania dla postawy moralnej Zbigniewa Herberta, który wolał pisać do szuflady niż stać się sprzedajnym literatem (do tych ostatnich zalicza m.in. Jarosława Iwaszkiewicza).

Dziennik obejmuje tylko trzy pierwsze miesiące 1954 roku, ale zapiski są tak bogate, barwne i błyskotliwe, że wyłania się z nich prawdziwy obraz komunistycznej Polski, którą naprawdę kierują towarzysze z Moskwy.
Zbiorowy portret rodaków nie wypada dobrze. Wręcz przeciwnie, a wszystko dlatego, że Tyrmand obnaża i wyszydza poddańcze postawy polityków, urzędników, kolegów po piórze i w ogóle artystycznego światka stolicy.

Całość napisana jest lekko, ale dojrzale. Dużo tu historycznych, filozoficznych i kulturowych kontekstów, oryginalnych, odważnych spostrzeżeń i sarkazmu - nic dziwnego, że książka pierwszy raz wydana została w drugim obiegu i na swoją premierę musiała długo czekać.

Co ciekawe, autor nie pisze tylko o czasach sobie współczesnych. Nieraz cofa się do okresu dzieciństwa, lat przedwojennych i wojennych. Bardzo ubarwia to całość i sprawia, że poznaje się pisarza krok po kroku.

Interesujące są opinie Tyrmanda na temat przeczytanych książek, wydarzeń artystycznych oraz klimatu panującego w stolicy. Z jednej strony to rozbudowujące się miasto, z drugiej jednak miejsce, w którym ludzie cisną się w komunalkach, donoszą na siebie, są inwigilowani, poniżani przez różne instytucje i karierowiczów.

Osobnym tematem są osobiste, miłosne perypetie autora, nieraz zabawne, innym razem smutne, a nawet dramatyczne.

"Dziennik 1954" to książka wartościowa, stworzona przez oczytanego, inteligentnego erudytę, który potrafi zainteresować czytelnika każdym tematem. W dodatku napisana barwnym językiem, w którym kunszt przeplata się z dosadnością.
Polecam z czystym sumieniem, zwłaszcza w wersji audiobooka świetnie czytanego przez Waldemara Barwińskiego.

"Dziennik 1954" to książka szczera aż do bólu, a przy tym mądra, refleksyjna i niezwykle dojrzała jak na autora mającego zaledwie 34 lata.

Tyrmand jawi się tu jako bezkompromisowy i spostrzegawczy obserwator polskiej rzeczywistości w rok po śmierci Stalina.
Nie zostawia suchej nitki na sprzedajnych artystach, politykach i ludziach bezideowych, a takich wokół niego nie...