Sporo już przeczytałam książek o tematyce związanej z gułagiem, łagrami i sowieckim terrorem. Ta jest próbą odtworzenia historii własnej - Sandry Kalniete (polityk, eurodeputowana) oraz swojej rodziny i prześledzenia ich losów w okresie II wojny światowej, podczas zsyłki na Syberię, gdzie się zresztą urodziła. Jak również prześledzenie losów Łotwy (gdy stało się to już możliwe, po odtajnieniu niektórych archiwów),która na przemian traciła bądź odzyskiwała niepodległość.

Jak wiadomo, prawda historyczna o tamtych czasach była przez wiele lat zatajana, zakłamywana. Kiedy stało się już możliwe dotarcie do rzetelnych źródeł historycznych, pani Sandra postanowiła odtworzyć losy swojej rodziny zarówno ze strony matki jak i ojca, a przy okazji swoje własne. A wszystko na tle Łotwy, która raz był niepodległa, a innym razem była jedną z republik wchodzących w skład Związku Radzieckiego. Raz była pod okupacją sowiecką, innym razem pod okupacją niemiecką. Zarówno kraj jak i jego mieszkańcy nie mieli w okresie II wojny światowej ( jak i po niej, w czasach komunizmu) łatwego życia. Wywózki w środku nocy całych rodzin, egzekucje, przesłuchania połączone z torturami, katorżnicza praca w łagrach, trudny do wyobrażenia głód. A mimo tego ludzie próbowali jakoś w miarę normalnie żyć, kochać, rodzić dzieci. Gdy głód przycisnął tak, że już nie dało się wytrzymać, to ludzie jadali szczury, padłe zwierzęta, wszelkie możliwe rośliny. Ubrania robili z czego się tylko dało, pomysłowość ludzka wynikająca z walki o przetrwanie nie znała granic.

Oczywiście lektura jest przejmująca, aczkolwiek strasznie dużo tutaj faktów , w dodatku wszystko pisane tak bardzo "na sucho", iż dosyć ciężko się to czytało. Książkę wzbogacają zdjęcia, mapki, różne dokumenty, bardzo obszerne przypisy. Doceniam trud autorki i ogrom pracy przygotowany w napisanie tej swoistej kroniki rodziny i kraju na tle wojennych losów, ale dla mnie była ona dosyć toporna i trudna w odbiorze, aczkolwiek rzucająca nowe fakty na losy krajów nadbałtyckich i ich mieszkańców w tamtym okresie historycznym. Polecam zarówno miłośnikom historii jak i tematyki łagrowej.

Sporo już przeczytałam książek o tematyce związanej z gułagiem, łagrami i sowieckim terrorem. Ta jest próbą odtworzenia historii własnej - Sandry Kalniete (polityk, eurodeputowana) oraz swojej rodziny i prześledzenia ich losów w okresie II wojny światowej, podczas zsyłki na Syberię, gdzie się zresztą urodziła. Jak również prześledzenie losów Łotwy (gdy stało się to już...

„Książka Sandry Kalniete to z jednej strony swego rodzaju kronika jej rodziny – opowieść zaczyna się od jej dziadków z obu stron – a z drugiej zapis tego, co w mniejszym lub większym stopniu dotknęło każdą łotewską rodzinę w XX wieku. Zsyłki, wywózki, aresztowania, walki o niepodległość, deportacje, wędrówki po Syberii – tak przedstawiają się losy mniej więcej każdej łotewskiej rodziny. Historia XX wieku dziś nie jest zatajana ani przekłamywana, wszyscy mamy świadomość tego, co działo się na naszych, polskich ziemiach. Często jednak zapomina się o tym, że Polska nie była jedynym krajem dotkniętym wojną i okupacją. Jeśli pamiętamy o naszych sąsiadach, to raczej tylko o Ukraińcach i Białorusinach. A przecież są jeszcze kraje bałtyckie, których historia rysuje się w równie ciemnych barwach, co nasza. Póki nie trafiłam na tę książkę, właściwie nie myślałam o tym, jakie piętno mogła odcisnąć wojna na Litwinach, Łotyszach czy Estończykach. Dopiero kiedy znalazłam tę książkę i dowiedziałam się, że Sandra Kalniete pochodzi z Łotwy, zdałam sobie sprawę z tego, że rzadko się o nich mówi w kontekście wydarzeń XX wieku. A kompletnie nie rozumiem dlaczego, ponieważ historie łotewskich rodzin są równie tragiczne i naznaczone cierpieniem, co historie rodzin polskich”.

Cała recenzja: http://bohater-fikcyjny.blogspot.com/2016/08/77-bo-o-otyszach-mowi-sie-rzadko-w.html

„Książka Sandry Kalniete to z jednej strony swego rodzaju kronika jej rodziny – opowieść zaczyna się od jej dziadków z obu stron – a z drugiej zapis tego, co w mniejszym lub większym stopniu dotknęło każdą łotewską rodzinę w XX wieku. Zsyłki, wywózki, aresztowania, walki o niepodległość, deportacje, wędrówki po Syberii – tak przedstawiają się losy mniej więcej każdej...

"W rzeczywistości i faszyzm, i komunizm były zbrodniczymi systemami totalitarnymi, rasistowskimi, ksenofobicznymi i odpowiedzialnymi za ludobójstwo. Los chciał,że Łotysze poznali w pierwszej kolejności komunizm i jego metody rządzenia...."
"W butach do tańca przez syberyjskie śniegi" Sandry Kalniete pokazuje terror, tortury, wojnę, katorżniczą pracę, mróz, głód i upodlenie człowieka, a tym samym wywołuje u czytelnika obrażenia.
Tym razem też nasuwa się pytanie...czy jest coś straszniejszego od człowieka?
WARTO PRZECZYTAĆ! POLECAM!

"W rzeczywistości i faszyzm, i komunizm były zbrodniczymi systemami totalitarnymi, rasistowskimi, ksenofobicznymi i odpowiedzialnymi za ludobójstwo. Los chciał,że Łotysze poznali w pierwszej kolejności komunizm i jego metody rządzenia...."
"W butach do tańca przez syberyjskie śniegi" Sandry Kalniete pokazuje terror, tortury, wojnę, katorżniczą pracę, mróz, głód i upodlenie...

Autorka, łotewska polityk, deputowana do Parlamentu Europejskiego, w swojej książce opisuje losy swojej rodziny, której członków zesłano do Gułagu. Nie mamy tutaj anonimowych postaci, Kalniete bardzo mocno skupia się na bliskich sobie osobach, cytuje ich listy i wspomnienia, nie waha się też sięgnąć do archiwów, gdzie poznajemy nazwiska łotewskich enkawudzistów przesłuchujących jej dziadka itp. Nie jest to więc typowa monografia, brak tutaj tysięcy liczb i statystyk. Dla fanów literatury obozowej, myślę, że pozycja obowiązkowa, dla osób mniej lubiących historię,pozycja nie będzie na tyle męcząca, żeby ją odrzucić. Książka Kalniete to mikrohistoria życia rodziny, której losy zeszły się na Syberii.

Autorka, łotewska polityk, deputowana do Parlamentu Europejskiego, w swojej książce opisuje losy swojej rodziny, której członków zesłano do Gułagu. Nie mamy tutaj anonimowych postaci, Kalniete bardzo mocno skupia się na bliskich sobie osobach, cytuje ich listy i wspomnienia, nie waha się też sięgnąć do archiwów, gdzie poznajemy nazwiska łotewskich enkawudzistów...

Do tej pory Łotwa była dla mnie małym nadbałtyckim państwem, dawną republiką radziecką i cała moja wiedza o tym kraju zamykała się w tych dwóch stwierdzeniach. Sandra Kalniete (łotewska polityk, urodzona na Syberii) otworzyła przede mną podwoje swojego kraju, pokazując mi jego dramatyczną historię, ale również losy swoich przodków, nieodłącznie związanych z tą wielką historią.

W 1920 roku Łotwa na krótko odzyskała niepodległość, bo już w 1940 roku znalazła się pod butem radzieckim, potem niemieckim i znów radzieckim. W 1949 roku na Syberię wywieziono ponad 2% mieszkańców Łotwy, a których tylko część mogła wrócić po 1956 roku. Terror, prześladowania, aresztowania, wywózki, głód - to codzienność, której doświadczają rodzice i dziadkowie autorki.

Książka jest kopalnią wiedzy historycznej (mnóstwo źródeł, wspomnień, relacji świadków),a przy tym bogato opisane wątki rodzinne powodują, że świetnie się ją czyta. Polecam.

Do tej pory Łotwa była dla mnie małym nadbałtyckim państwem, dawną republiką radziecką i cała moja wiedza o tym kraju zamykała się w tych dwóch stwierdzeniach. Sandra Kalniete (łotewska polityk, urodzona na Syberii) otworzyła przede mną podwoje swojego kraju, pokazując mi jego dramatyczną historię, ale również losy swoich przodków, nieodłącznie związanych z tą wielką...

Sandra Kalniete, łotewska polityk, pełniła m.in., funkcję ambasadora przy ONZ w Paryżu, po odzyskaniu przez Łotwę suwerenności pracowała w Ministerstwie spraw Zagranicznych, była również deputowana do Parlamentu Europejskiego.

Urodziła się w 1952 roku w Togurze na Syberii, gdzie zostali zesłani jej rodzice. Na Łotwę wróciła w 1957 roku. "20 maja wsiedliśmy w Kołpaszewie na statek. Rozpoczęła się długa droga powrotna do domu. Moja matka czekała na tę chwilę szesnaście lat, ojciec i babcia - osiem lat i trzy miesiące, a ja sama - cztery lata i pięć miesięcy"* - wspomina Kalniete.

Jej dzieciństwo było beztroskie, babcia Milda, która wychowywała Sandrę, pozwalała dziewczynce na wszystko. Dzieciństwo rodziców Kalniete nie było usłane różami. Oboje musieli szybko dorosnąć, nie dane im było zaznać uroków młodości, bo musieli się zmagać z wojenną, a później z okupacyjną rzeczywistością.

"Matce mojej matki, Emiliji Dreifelde, z domu Gālina, Ojcu mojej matki, Jānisowi Dreifeldsowi, Ojcu mojego ojca, Aleksandrowi Kalnietisowi, którzy nigdy nie powrócili
Matce mojego ojca, Mildzie Kalniete, z domu Kaimiņa, która przetrwała i wróciła".
Tym osobom dedykuje autorka spisaną przez siebie opowieść, te osoby to również bohaterowie książki „W butach do tańca przez syberyjskie śniegi", która jest bardzo osobistą relacją z czasów II wojny światowej oraz lat powojennych, gdy Łotwa przeszła dwie okupacje- rosyjską i niemiecką.

Kalniete przez pryzmat tragicznych losów swojej rodziny, ukazuje szerszy kontekst polityczno- społeczny. Poznajemy dzięki temu historię Łotwy od początku XX wieku z mocniejszym naciskiem na okres wojenny i powojenny. Głód, zsyłki na Syberię, gdzie w nieludzkich warunkach trzeba było wykonywać katorżniczą pracę. Eksterminacja Żydów, przymusowe deportacje, przesłuchania, tortury, obraz obozów oraz opisy wywózek w bydlęcych wagonach. Włos się na głowie jeży.
Książka Kalniete to kolejne świadectwo okrucieństwa komunistycznego reżimu, to książka wstrząsająca i ważna. łotewska polityk przez losy swoich bliskich ukazuje, ile człowiek jest w stanie znieść, by utrzymać się przy życiu, ale jest też i druga strona, gdy śmierć jest jedynym marzeniem i wyzwoleniem.

Nie ma tu psychologicznych analiz, są za to fakty spisane z teczek rodzinnych, zapisy rozmów z rodzicami i babcią, autorka przytacza wzruszające listy przepełnione tęsknotą za utraconym krajem i rodziną.

Kalniete rozprawia się również ze stereotypami i przekłamaniami historycznych faktów, które wpajano im w szkole. Mierzy się z mitem Łotysza- faszysty.

O reżimie komunistycznym i wojennych okrucieństwach napisano juz wiele. Ci, którzy interesują się najnowszą historią Łotwy zapewne nie znajdą w tej książce nic odkrywczego, ale nie to jest istotne, istotne są tu przede wszystkim emocje, które nadają tym opowieściom uniwersalny wymiar. „W butach do tańca przez syberyjskie śniegi" to świadectwo tego, jak jesteśmy się w stanie przystosować do ekstremalnych sytuacji, to również opowieść o ogromnym cierpieniu i tęsknocie za ojczyzną.

Sandra Kalniete, łotewska polityk, pełniła m.in., funkcję ambasadora przy ONZ w Paryżu, po odzyskaniu przez Łotwę suwerenności pracowała w Ministerstwie spraw Zagranicznych, była również deputowana do Parlamentu Europejskiego.

Urodziła się w 1952 roku w Togurze na Syberii, gdzie zostali zesłani jej rodzice. Na Łotwę wróciła w 1957 roku. "20 maja wsiedliśmy w Kołpaszewie...

Sandra Kalniete czołowa postać walki o niepodległość Łotwy postanawia poznać i odtworzyć nieznaną przeszłość swoją i najbliższej rodziny.Oparła się na pamiętnikach syberyjskich zesłańców, relacjach naocznych świadków,opracowaniach historycznych,sowieckich rejestrach skazanych.Rzetelnie zrekonstruowała historię narodu i wstrząsającą historię swojej rodziny. Odkrywa nieznane lub przekłamane wydarzenia z dziejów swojego kraju począwszy od okupacji sowieckiej i niemieckiej, przez obie wojny światowe i masowe deportacje na Sybir.
Przyznaję autorce pod każdym względem mistrzostwo. Dokładność i precyzja w przygotowaniach do napisania książki (przypisy stanowią 30 stron,tabela przedstawiająca czas spędzony na zesłaniu członków rodziny,kolejna tabela chronologii wydarzeń, zawierająca historię rodziny i wydarzenia historyczne i polityczne, mapa Gułagu, liczne zdjęcia i drzewo genealogiczne rodziny). A najważniejsze przedstawienie wstrząsającej historii swoich przodków z ogromną wrażliwością, tak jakby tam była, uczestniczyła i czuła ich nastroje i emocje.
Od 1940 kiedy to Łotwa przestała istnieć stając się kolejną republiką ZSRR zaczęła się zakrojona na szeroką skalę wywózka ludzi na Syberię. Łotwa była państwem prawa, ludzie byli przekonani, że osoba niewinna jest bezpieczna, dlatego masowa deportacja w 1941 roku była dla nich szokiem. Kolejna masowa deportacja nazywana "Przybój" osiem lat później była o wiele lepiej przygotowana pod względem logistycznym, a i zesłańcy słysząc o wywózce z 1941 wiedzieli dokąd jadą i co ich czeka u celu.Przeglądając akta swoich przodków autorka przeżywa wstrząs za wstrząsem. Sowieckie procedury sądowe były jedną wielką szopką, w której człowiek się nie liczył.Opierając się na relacjach łagierników próbuje odtworzyć tragiczne warunki panujące na zesłaniu.Uświadamia nam jak lata tam spędzone okazywały się traumą na całe życie. Jak oddziaływały na ich osobowość i wyciskały piętno na ich psychice. Szczególnie dotyczyło to dzieci, których rozwój emocjonalny zatrzymywał się w momencie zamknięcia w obozach.Mimo iż w Syberii toczyli walkę o przetrwanie, po opuszczeniu łagrów nie byli przystosowani do normalnego życia w dorosłym świecie.Do czego zdolny jest człowiek pozbawiony wszystkiego jest niewiarygodne, lecz zrobi wszystko by przetrwać.
Śledzimy historię Łotwy, kraju wolnego, który dostaje się pod okupacje najpierw sowiecką, później niemiecką i na powrót sowiecką (w sumie 50 lat). "Zbrodnie przeciwko ludzkości nie podlegają przedawnieniu" (str 120) i nieistotne jest to czy były popełniane w imieniu nazistowskiej czy komunistycznej ideologii. Obie były okrutne i nieludzkie.

Sandra Kalniete czołowa postać walki o niepodległość Łotwy postanawia poznać i odtworzyć nieznaną przeszłość swoją i najbliższej rodziny.Oparła się na pamiętnikach syberyjskich zesłańców, relacjach naocznych świadków,opracowaniach historycznych,sowieckich rejestrach skazanych.Rzetelnie zrekonstruowała historię narodu i wstrząsającą historię swojej rodziny. Odkrywa nieznane...