Bardzo solidny kryminał - najważniejsze jednak są ciekawie przedstawione zagadnienia psychologiczne (bez męczących analiz, raczej przez sugestywne sceny, dopracowane, ale niedługie opisy, czasem dialogi). Widzimy, jak różne doświadczenia z przeszłości kształtują ludzi - nawet nie bezpośrednio, ale poprzez formowanie pewnej wrażliwości, fobii itp. - Autor usilnie stara się pokazywać nam względność dobra i zła; wspomina o tym wprost ("zło wynika z doświadczenia, a dobro bywa bezwzględne" - to cytat niedosłowny, ale oddający istotę rzeczy), ale przede wszystkim ukazuje w postaciach - każdy ma złożone motywy, kibicując dobru musimy godzić się na kompromisy... chwilami niejako nie mamy wyboru i ze względu na ostateczny cel musimy sympatyzować z osobami niezbyt sympatycznymi... Wszystko to oparte jest na osnowie szachów - znajomość gry nie jest potrzebna do cieszenia się z lektury, acz pomoże "żądz moc móc wzmóc"... Szachy okazują się odwzorowaniem ludzkich namiętności, symbolem i wyrazem wielu ludzkich schematów - na poziomie technicznym są spoiwem powieści psychologicznej, historycznej, poniekąd metafizycznej oraz kryminału, gdyż wszystkie postacie powieści okazują się podlegać regułom szachowym, a zabójca planuje swe ruchy tak, by pasowały do partii szachów - mimo, iż rozpoczętej 500 lat wcześniej... Ostatecznie prowadzi to do głównego zarzutu, jaki mógłbym wysunąć wobec powieści - motywy zabójcy i dopasowanie ich do szachów mogą się wydać naciągane, albo nierealistycznie fortunne (żeby to dopasowanie mogło zaistnieć), zaś na gruncie moralnym wydźwięk robi się nihilistyczny, trochę na zasadzie "wszyscy jesteśmy tak samo dobrzy czy źli, a i tak trafimy do piachu, więc co za różnica" - podczas gdy nawet w fabule widać momenty, gdy ludzie wybierają zbędny (lub niekoniecznie korzystny) margines zła (lub dobra), nawet jeśli ogólny kierunek ich działań jest narzucony... same morderstwa są jaskrawą manifestacją takich zbędnych marginesów... Piszę może niejasno, bo bardzo się staram uniknąć spoilerów... jak widać w każdym razie, książka może skłonić do pewnych przemyśleń, choć smutnych - na gruncie rozrywkowym zaś trzymała mnie w zainteresowaniu do końca. - Z drugiej strony, czytelnik szukający szybkiej akcji czy masy dowodów może się poczuć rozczarowany - to raczej typowy dla tego autora "kryminał z drugim dnem" - acz nie aż na tyle zadumany, by samą historię kryminalną traktować tylko jako pretekst... ale Coben to nie jest ;-)

Bardzo solidny kryminał - najważniejsze jednak są ciekawie przedstawione zagadnienia psychologiczne (bez męczących analiz, raczej przez sugestywne sceny, dopracowane, ale niedługie opisy, czasem dialogi). Widzimy, jak różne doświadczenia z przeszłości kształtują ludzi - nawet nie bezpośrednio, ale poprzez formowanie pewnej wrażliwości, fobii itp. - Autor usilnie stara się...