"Zimno, ciemno, nieprzyjemnie". Miasto poza czasem i przestrzenią, choć przecież istniejące. Zamknięte. A w nim ludzie drżący w obawie przed zarażeniem tajemniczymi "czerwonymi kropkami" na powiekach. Takie kropki - to wyrok. Straszna śmierć - współmieszkańcy w mgnieniu okaz zatłuką cię wprost na ulicy. Zatłuką czym się da. Będą patrzeć jak zmieniasz się w krwawą miazgę. Poczują ulgę, by za chwilę znów wyostrzyć zmysły w poszukiwaniu kolejnej ofiary. Strach, beznadzieja, rozpaczliwe chwytanie się bodaj brzytwy, by nie oszaleć. A życie się żyje. Mimo wszystko i wbrew wszystkiemu. Tylko czy to jeszcze życie, czy już wegetacja w oczekiwaniu na nieuchronne?
Akcja toczy się głównie w środowisku teatralnym. Główny bohater ma zagrać rolę Edypa w teatrze, w którym poza seniorami, nikt już nie pamięta treści sztuk. Dlaczego tak się dzieje? Bo świat zapomniał, wyrzucił z pamięci całą sztukę wyższą. Szekspir? Ktoś taki (chyba) był - to kwintesencja świata po świecie. Świata bez uczuć, emocji, współczucia, empatii, wrażliwości. I tu pierwszy zarzut - nadmierne epatowanie przemocą. Nawet jak na tak zaszczute społeczeństwo. Myślę tu o wątku "zwierzęcym". O wiele bardziej wymowne jest wspomnienie o nakazie usypiania kotów (liryczne, głębokie, przepełnione emocjami - bólem, poczuciem nieodwracalnej straty, żalem, poczuciem winy),niż nadmiernie rozbudowany opis rzezi psów. Ta część jest, moim zdaniem, zepsuta. Nadmierna dosłowność (cały opis - to ładnych kilka stron) niszczy napięcie i w trakcie czytania szok zmienia się powoli w obrzydzenie i znużenie. Szkoda, bo akurat ten wątek pięknie pokazywałby prawdziwe zdziczenie ludzkości.
No i druga część. W jednym z wywiadów autor twierdzi, że tu jego bohater "przeszedł już na drugą stronę lustra" - konia z rzędem temu, kto się w porę zorientuje.
Antyutopia? Owszem. Kolejna. "Riwne/Rowno" (choć stare i oparte na sprawdzonym motywie miasta podzielonego - Berlin) było chyba jakościowo lepsze, świeższe. Może to kwestia aż nadto widocznego politycznego zaangażowania. bo "Choroba Libenkrafta" jest tak "polityczna", że de facto bardzo niewiele ma wspólnego z historią alternatywną. Trochę (jednak) szkoda, bo łatwiej się uczyć człowieczeństwa przy (choćby szczątkowej!) zabawie. A tu tego brak. Jest tak mrocznie, dramatycznie, beznadziejnie i do przesady poważnie, że pozostaje tylko zawołać: "Grzegorzu, ściągnij moją trumnę z pawlacza!". Czytajcie. Jest szansa, że może i nawet ładnie pokłócimy :)

"Zimno, ciemno, nieprzyjemnie". Miasto poza czasem i przestrzenią, choć przecież istniejące. Zamknięte. A w nim ludzie drżący w obawie przed zarażeniem tajemniczymi "czerwonymi kropkami" na powiekach. Takie kropki - to wyrok. Straszna śmierć - współmieszkańcy w mgnieniu okaz zatłuką cię wprost na ulicy. Zatłuką czym się da. Będą patrzeć jak zmieniasz się w krwawą miazgę....

Bardzo dobra powieść, bardzo dobry pisarz. Kolejne nazwisko z Ukrainy warte zapamiętania, a potem poszukiwań w księgarniach, bo i tłumaczeń z ukraińskiego coraz więcej, wydawnictwom niech będą dzięki. Znów naszła mnie refleksja, że o ile w prozie rosyjskiej stale natykam się na bohaterów określonego typu - otępiałych, nierozumiejących ani siebie, ani świata potomków wielu pokoleń niewolników, bo czymże innym byli "obywatele" państwa rosyjskiego i przed, i po rewolucji, tak u Ukraińców postacie literackie, choćby i w łańcuchach, zachowują się, myślą, rozumują jak ludzie wolni, o mózgach niewypranych, słowem - jak Europejczycy. Mimo tylu lat pod sowieckim butem. Tak powszechne u nas wrzucanie obu tych kultur do jednego worka to grube nieporozumienie.
A ta książka to taki ukraiński Orwell, antyutopia będąca oczywiście obrazem życia w totalitarnej rzeczywistości (sowieckiej naturalnie, jednak nic nie stoi na przeszkodzie, by odczytywać tekst uniwersalnie, w końcu totalizmów na świecie nie brak, niestety). Obraz to na poły surrealny, fantastyczny, na poły impresjonistyczny, bo wszystko, co otacza bohaterów, jest odbiciem ich wewnętrznych stanów duchowych, a raczej jednego stanu - krańcowego przygnębienia i poczucia beznadziei. Na opisie depresji inwencja autora się nie kończy - dalej jest jeszcze fantastyczniej i jeszcze... to już niech ewentualny czytelnik sam sobie zinterpretuje.
Coraz większą sympatią darzę wydawaną przez Biuro Literackie serię, w której ukazała się powieść Irwańcia. Szczególnie że wydawca od czasu do czasu raczy nas bardzo nęcącymi promocjami. Oby tak dalej.

Bardzo dobra powieść, bardzo dobry pisarz. Kolejne nazwisko z Ukrainy warte zapamiętania, a potem poszukiwań w księgarniach, bo i tłumaczeń z ukraińskiego coraz więcej, wydawnictwom niech będą dzięki. Znów naszła mnie refleksja, że o ile w prozie rosyjskiej stale natykam się na bohaterów określonego typu - otępiałych, nierozumiejących ani siebie, ani świata potomków wielu...

W powieści Irwanca panuje zima, jest ciemno, zimno, a na dodatek głodno. Miasto bez nazwy opanowała dziwna epidemia: na powiekach zainfekowanych osób pojawiają się czerwone plamki. Przy odrobinie szczęścia zostaną izolowani przez służby sanitarne, jeśli mają pecha, bez ceregieli rozprawią się z nimi przygodni świadkowie. Poza tym jest zwyczajnie: ludzie pracują, dzieci chodzą do szkoły, teatry wystawiają sztuki o tematyce produkcyjnej, czasami zarządza się prace w czynie społecznym.

Brzmi znajomo, bynajmniej nie do końca. Główny bohater żyje bowiem w czasach, w których nikt już nie pamięta dzieł Szekspira, ani Sofoklesa, usuniętych przed laty z bibliotek ze względów ideologicznych. Książek zresztą w ogóle już nie ma w tym świecie zredukowanym do zaspokajania najbardziej podstawowych potrzeb: najeść się, ogrzać, napić się wódki. I przeżyć. I być może dlatego niezależnie od objęcia roli Edypa w teatrze, życie Igora zaczyna ulegać niepokojącej przemianie. Zaczyna widzieć więcej, miewa prorocze przebłyski, ale jednocześnie reaguje w coraz bardziej prymitywny sposób. W rzeczywistości nie on jeden ulega zezwierzęceniu, ów proces dotyka stopniowo całe społeczeństwo.

Jeśli tytułową chorobę Libenkfrafta potraktować jako wizję niedalekiej przyszłości, jest się o co martwić. Z powieściowej groteski wyłania się ponura i okrutna rzeczywistość, w której nie obejdzie się bez radykalnych rozwiązań. Irwaneć rozgrywa swój spektakl w prosty i sugestywny sposób, nie szczędząc od czasu do czasu brutalnych opisów. Przy tym wszystkim pozostawia margines na niedopowiedzenia i pytania, dzięki czemu pozornie nieskomplikowana książka okazała się inspirującą lekturą. Coraz bardziej lubię literaturę ukraińską.;)

W powieści Irwanca panuje zima, jest ciemno, zimno, a na dodatek głodno. Miasto bez nazwy opanowała dziwna epidemia: na powiekach zainfekowanych osób pojawiają się czerwone plamki. Przy odrobinie szczęścia zostaną izolowani przez służby sanitarne, jeśli mają pecha, bez ceregieli rozprawią się z nimi przygodni świadkowie. Poza tym jest zwyczajnie: ludzie pracują, dzieci...