Nie czytałem jeszcze co prawda wszystkiego co napisał Mistrz Tołstoj, ale coś tak czuję, że „Wojna i pokój” to jego opus magnum i najznakomitsza powieść w jego dorobku. Każda kolejna powieść czy nowela jego autorstwa przekonuje mnie tylko w tym, że słusznie uważam go za swój literacki numer jeden i za najważniejszego pisarza w moim czytelniczym świecie.

„Wojna i pokój” to dla mnie nic innego jak czyste piękno i przykład literackiego kunsztu Tołstoja. Znakomita, wielowątkowa i wielowarstwowa epopeja narodowa, której każde słowo, każde zdanie, każda kolejna strona były dla mnie czystą przyjemnością. Nie jestem i już pewnie nigdy nie będę co do Tołstoja obiektywny, podbił moje serce, ale miał czym. A ta konkretna powieść to przepiękny język, ogromne bogactwo niebanalnie stworzonych i przedstawionych postaci, mnóstwo ciekawych wątków i żaden nie wydawał się zbędny. Ta historia jest niezwykle umiejętnie opowiedziana, wątki z frontu przeplatają się z nierzadko próżnym życiem na salonach, pełnym układów, plotek i sztywnych konwenansów. Nie da się nie zauważyć, że Tołstoj był idealnym wręcz obserwatorem ludzkich zachowań co tak znakomicie przełożył na bohaterów powieści.

Słyszałem opinię, że książka jest za długa, za rozwlekła, zbyt nużąca, zbyt chaotyczna. Moim zdaniem nie jest to prawda. Skrócenie tej historii zapewne na czym innym położyłoby akcent, pominięcie pewnych wątków przesunęłoby jej środek ciężkości, nie oddało zamysłu autora – cytuję – napisania historii narodu. A przede wszystkim nie wyobrażam sobie, żeby taka powieść nie zawierała takich opisów, jakie zawiera. A wiadomo, że Tołstoj w posługiwaniu się słowem nie miał sobie równych. I nie dziwi mnie już fakt, że z chwilą ukazania się „Wojny i pokoju” Tołstoj uzyskał pierwsze miejsce wśród wszystkich współczesnych ówcześnie pisarzy.

Przepięknych momentów książka miała mnóstwo. Ale jeden zrobił na mnie piorunujące wrażenie. W trzecim tomie autor porównuje pustoszejącą Moskwę do umierającego ula. Niby nic, a efekt niesamowity. Zagłada Moskwy przyrównana do zagłady pszczelej społeczności jest tu tak wymowna, a zarazem tak efektowna, że nic więcej nie trzeba tu mówić. Ta konkretna scena to dla mnie wręcz majstersztyk.

Brawo Mistrzu, napisałeś jedną z najpiękniejszych książek, jakie w życiu czytałem, a czytałem ich bardzo dużo.

Nie czytałem jeszcze co prawda wszystkiego co napisał Mistrz Tołstoj, ale coś tak czuję, że „Wojna i pokój” to jego opus magnum i najznakomitsza powieść w jego dorobku. Każda kolejna powieść czy nowela jego autorstwa przekonuje mnie tylko w tym, że słusznie uważam go za swój literacki numer jeden i za najważniejszego pisarza w moim czytelniczym świecie.

„Wojna i pokój” to...