Teraz już wiem, że przez prostotę najprędzej można pojąć piękno. Że czasami trzeba przepłynąć ocean smutku aby odnaleźć spokój. Bo kiedy się najeść nieszczęścia, to tak jakby nasycić się w pełni życiem. Ludzie pragną być świadkami cudu a sami nie widzą, kiedy ten cud rodzi się w nich samych. A gdyby tak wzorem biblijnego Hioba wypić morze poniżenia i doświadczyć w bólu spełnienia marzeń? Być przekonanym, że to wszystko jest konieczne tylko dlatego, że tak chciało nasze misternie utkane życie. Że chciało nas sprawdzić czy dorośliśmy do tego, by być godnym miana człowieka rozumnego. Człowieka który świadomie przeżywa swoją drogę i wie, że na jej końcu czeka nagroda, którą każdy z nas może wyobrazić sobie inaczej.

W "Hiobie" Josepha Rotha nie można stanąć plecami do przeszłości i powiedzieć że ona nas nie dotyczy. Ciśnie nam się do głowy ze wszystkich stron w postaci śpiewanych psalmów, modlitw w żydowskiej bożnicy czy też świadomego przeżywania boskiej bliskości. Przedstawienie ludzkiego żywota jak zdmuchniętego pyłku, przybliża nas do ujęcia życia w szerokim i nieograniczonym zakresie. Coś osobliwego jest w powieści, która opowiadając o ziemskich sprawach, tak bardzo wnika w temat wieczności. I dobrze, gdy poruszamy coś niepoznawalnego. Coś, co swoją potęgą uświadamia nam, gdzie może tkwić grzech na który przecież w swej maleńkości nie jesteśmy odporni.

"Hiob" to książka o kimś, kto cierpliwie znosząc ból, jest wystawiany na wiele prób. Nie trzeba tu przytaczać wielu szczegółów cierpienia. Wystarczy przypomnieć Księgę Hioba ze Starego Testamentu aby uzmysłowić sobie jak wielka jest skala pokory, którą trzeba wnieść jako wkład w swoje życie. Bohater Rotha otrzymuje kolejne ciosy i tak jak biblijny Hiob w poniżeniu oczekuje swego końca. Lecz aby zasnąć musi przejść przez wszystko co mu zostało zaplanowane. Mendel Singer to symbol osiągnięcia szczęścia przez wszystkie etapy upodlenia. To człowiek, którego obecność była zwiastunem tragedii do czasu, aż biblijna przypowieść została spełniona. Jego postać posłużyła do alegorycznego przedstawienia świata i przekazania prawd moralnych.

Ileż nieszczęść można znieść aby błagać o wykreślenie z księgi żywych? Ile siły potrzeba do utrzymania wiary w to, co wydaje się bliskie naszemu sercu? Zapewne ich ilość musi być ogromna aby przezwyciężyć przekonanie, że biedacy są bezsilni wobec swojego losu. Że błogosławieństwa potrzeba o wiele więcej niż klątw aby ten świat stał się dla nas znośniejszy. Ta książka może stać się arcydziełem zarówno w oczach wierzących jak i niewierzących. Ci pierwsi odkryją w niej dalszy ciąg niezbadanych boskich wyroków i przeświadczenie o nieomylności Boga. Natomiast niewierzący z pewnością będą zafascynowani literackim ujęciem podobieństwa Żyda z Zuchnowa do biblijnego Hioba oraz stopniem skomplikowania ludzkich losów w szaleńczym pędzie historii. Jednak wspólnym mianownikiem dla wszystkich będzie przepowiednia starego rabina, wypowiedziana w pierwszej części powieści. Kogo tylko zaciekawi to, czy zostanie spełniona, tego zapraszam do lektury "Hioba".

Teraz już wiem, że przez prostotę najprędzej można pojąć piękno. Że czasami trzeba przepłynąć ocean smutku aby odnaleźć spokój. Bo kiedy się najeść nieszczęścia, to tak jakby nasycić się w pełni życiem. Ludzie pragną być świadkami cudu a sami nie widzą, kiedy ten cud rodzi się w nich samych. A gdyby tak wzorem biblijnego Hioba wypić morze poniżenia i doświadczyć w bólu...