Odwaga, spokój, zaufanie; uczucia i zasady; wszystkie wielkie i wszystkie błahe myśli należą nie do jednostki, lecz do tłumu: do tłumu, który wierzy ślepo w niewzruszoną siłę swych instytucji i swej moralności, w potęgę swej policji i swej opinii. Ale zetknięcie się z nagą, nieokiełznaną dziczą, z pierwotną naturą i pierwotnym człowiekiem wzbudza w sercu nagły i głęboki niepokój. Poczucie, że się jest jednym jedynym ze swej rasy; jasne uświadomienie sobie samotności swych myśli, swych wrażeń, zaprzeczenie tego, co jest zwykłe, co jest pewne — wszystko to łączy się ze stwierdzeniem niezwykłości, która jest groźna, z odczuciem rzeczy niewyraźnych, nieuchwytnych i odrażających, których niepokojące wtargnięcie podnieca wyobraźnię i wstrząsa nerwami zarówno głupich, jak i mądrych ludzi.

Odwaga, spokój, zaufanie; uczucia i zasady; wszystkie wielkie i wszystkie błahe myśli należą nie do jednostki, lecz do tłumu...

Postęp wzywał Kayertsa [..] Postęp i cywilizacja, i wszystkie cnoty. Społeczeństwo wzywało swe znakomite dziecię, by się stawiło, aby się nim zaopiekować, aby je pouczyć, aby osądzić, aby potępić. Wzywało je do powrotu do śmietnika, z którego wywędrowało, wzywało go, aby sprawiedliwości mogło się stać zadość. Placówka postępu.

Postęp wzywał Kayertsa [..] Postęp i cywilizacja, i wszystkie cnoty. Społeczeństwo wzywało swe znakomite dziecię, by się stawiło, aby się ni...