Gdybym miała zliczyć, ile lat widmo tej książki pojawiało mi się przed oczami, to nie wiem, czy dałabym radę. Obecne było w rozmowach ze starszymi ode mnie czytelnikami, w różnych zestawieniach, listach, wyzwaniach, a mimo to zwlekałam. Nie podobało mi się wydanie, akurat czytałam coś innego, sądziłam, że ta książka może być dla mnie za mocna. W końcu się poddałam, bo czy miłośnik kryminałów może nazywać się wielbicielem takich historii, jeśli szerokim łukiem omija klasykę tego gatunku?

Kryminały i thrillery towarzyszą mi od początku mojej przygody z czytaniem. Krwawe historie, dobrze zarysowane psychologicznie postaci to jest właśnie to, co w książkach z tego gatunku cenię. A jeśli przed snem dwa razy sprawdzę, czy drzwi są zamknięte, to tym lepiej. „Czerwony smok” – otwarcie trylogii z Hannibalem Lecterem – można już uznać za klasykę tego naprawdę niedocenianego gatunku. Jeśli ktoś nie czytał książki, to widział film, a jak nie widział filmu, to zobaczył serial. A jeśli żył pod kamieniem i nie zetknął się z żadną z tych trzech form, to i tak wielce prawdopodobne, że chociaż słyszał nazwisko tego najbardziej znanego literackiego zabójcy.

No i jak usiadłam, tak skończyłam. Dosłownie, bo od książki nie dało się oderwać. Próbowałam, walczyłam i w końcu się poddałam. Czytałam w tramwaju, na kanapie, na parapecie, gdy miałam się uczyć i gdy miałam czytać inną książkę. Po pierwszych dwudziestu stronach wszystko szlag trafił i skończyłam dopiero po ponad trzystu osiemdziesięciu. Historia wciąga, w brutalny sposób wyrywa czytelnika z rzeczywistości i obezwładnia go zapachem krwi i ciągłym uczuciem przerażenia. To powieść zupełnie inna niż wszystkie. Sam jej klimat przytłacza i wywołuje gęsią skórkę. Mam tylko wrażenie, że jej moc umniejszył upływający czas.

Blurby z tylnej okładki obiecują mi „omdlenia ze strachu”, a ja mam wrażenie, że wszystkie te drastyczne rzeczy, które tak przerażały w momencie wydania, teraz już nie szokują. Z czasem ludzie nie tyle zobojętnieli na brutalność, ile się do niej przyzwyczaili. Seriale kryminalne, filmy, dokumenty, książki sprawiły, że przekaz już w czytelnika tak nie uderza jak w 1981 roku.

Stara czy nowa, szokująca czy nie, to wciąż bardzo dobra historia i według mnie genialne otwarcie obiecującej trylogii. Jeśli ktoś nadal uważa kryminały za podkategorię literatury, która zapewnia jedynie prostą rozrywkę, to gorąco zachęcam do tej właśnie lektury. Thomas Harris nie bawi się w proste zdania, łatwe rozwiązania i idealnych bohaterów. Zarówno Hannibal Lecter, jak i William Graham to postacie tak prawdziwe, że czytelnik wierzy w nich w stu procentach. Ba, boi się, że taki doktor faktycznie może iść po drugiej stronie ulicy bądź usiąść obok niego w autobusie. Ze spokojem można „Czerwonego smoka” uznać za klasykę gatunku. Coś, co każdy wielbiciel kryminałów musi przeczytać. Grunt to sięgnąć po nią w odpowiednim momencie, gdy jest się na nią gotowym. Ja wybrałam chwilę wręcz idealnie.

Kinga Kolenda