Z pewnością znacie to uczucie, gdy uwielbiacie twórczość jakiegoś autora, ale jak na złość nie jesteście w stanie z nikim o tym porozmawiać, bo… nikt inny go nie czytał. Nie każdy pisarz na niezwykle obszernym rynku książki jest w stanie załapać się nawet na te przysłowiowe 5 minut sławy. I właśnie tak miałam z Caroliną de Robertis. Jej książki rok po roku znajdowały się na najwyższych miejscach moich końcoworocznych topek, ale w ogólnej świadomości te powieści ginęły pod stertą kolejnych książek najpopularniejszych autorów czy nowości jeszcze przedpremierowo ogłoszonych bestsellerami. Ale coś czuję, że z „Cantoras” może być zupełnie inaczej.

De Robertis ponownie wraca do tematu, który poruszała już we wcześniejszych swoich historiach. Urugwaj za czasów wojskowej dyktatury, wszechobecny ucisk, strach o jutro w ogóle i osoby nieheteronormatywne, które muszą odnaleźć się w tej sytuacji. W kraju, w którym strach wyjść po zmroku na ulicę, homoseksualizm jest poważnym wykroczeniem – zbrodnią wobec ustalonego z góry przez wojsko porządku. Pięć kobiet wybiera się na wspólną wycieczkę do małego miasteczka położonego nad morzem, nie wiedząc, że ta jedna podróż całkowicie zmieni ich życia, a one zostaną połączone ze sobą na lata. Flaca, Romina, Anita „La Venus”, Paz i Malena znajdują swoją bezpieczną przystań, gdzie bycie cantoras – „pieśniarką” – może być całkowicie naturalne, a wścibskie oczy aparatu władzy nie będą w stanie ich dostrzec. Gdzie społeczeństwo nie będzie ich oceniać. Przez lata będą powracać do tej chatki całą grupą, ze swoimi kochankami i osobno.

Coś, co przewija się już w kolejnej powieści tej autorki, to to, z jaką łatwością przychodzi jej opisywanie kobiecości. Coś, co w innych powieściach i słowach może wybrzmieć sztucznie i nienaturalnie, w słowach, które układa de Robertis, wydaje się całkowicie na miejscu. Autorka daje swoim bohaterkom własne historie, które na przestrzeni opowieści przeplatają się powoli, pozwala im dorastać, szukać samych siebie i podejmować ryzykowne decyzje. Jednocześnie zgrabnie wplata historię swojego kraju, pokiereszowanego przez dyktaturę. Aż chce się powiedzieć, że nikt tak pięknie, a jednocześnie bezlitośnie nie pisze o Urugwaju jak ona. To powieść nie tylko o miłości, miłości homoseksualnej czy poszukiwaniu domu, w którym będzie można w końcu kochać tak, jak się chce, i kogo się chce. To historia o wspólnocie, na którą składają się diametralnie różne jednostki, które gdyby nie jedna rzecz, pewnie nigdy by się nie spotkały, i które związały ze sobą życie na dłużej.

„Cantoras” to powieść, która urzeknie wielu czytelników. Nie tylko kobiety, bo język de Robertis jest niezwykle uniwersalny. Nie zmienia to jednak faktu, że ta powieść już z samego założenia wręcz kipi kobiecością, jej siłą i walką z nią. I nawet jeśli nie ze wszystkimi decyzjami autorki i jej bohaterek mogłam się zgodzić, nawet jeśli kręciłam z niedowierzaniem głową na głupoty, jakie popełniały, tak po ludzku będzie mi ich brakować. A trzeba przyznać, że po pewnym czasie wiele książkowych postaci z czasem blednie. Jestem jednak pewna, że tytułowych pieśniarek nie będzie to dotyczyć. Jeśli macie przeczytać na trwający właśnie Pride Month tylko jedną książkę – niech to będą „Cantoras”. Jeśli chcecie przeczytać jakąś książkę pisarza z Ameryki Południowej – niech to będzie Carolina de Robertis.

Kinga Kolenda