Opowieść Podręcznej

Wyobrażaliście sobie kiedyś najgorszy scenariusz, w którym świat rządzony jest przez religijny fanatyzm, a kobieta nie znaczy nic? Stać się przedmiotem, rzeczą, czymś podręcznym i mającym za zadanie wyłącznie służyć innym - do tej roli zostaje sprowadzona płeć żeńska. Nie posiadają własnych imion, nie mogą czytać, ani edukować się, zero kontaktów ze światem zewnętrznym, jedynie w celu zrobienia zakupów, ślepe oddanie mężczyźnie. Ich rola - urodzić zdrowe dziecko, bo tylko kobieta płodna staje się w pełni użyteczna, jej ciało służy za inkubator. Ta książka dla kobiet o mocnych nerwach. Dobitnie ukazana przerażająca wizja świata z pewnością nie jedną z nas zasmuci i skłoni do refleksji. Temat zniewolenia i ubezwłasnowolnienia płci żeńskiej może szokować, a mi z pewnością nie pozwolił oderwać się od książki. Czy świat urządzony według nowego schematu i jego najczarniejsza wizja może się współcześnie ziścić? Warto sięgnąć po Opowieść podręcznej, aby uświadomić sobie jak groźny dla kobiet może być religijny fanatyzm. Po tej przerażającej lekturze już wiem, że sięgnę po kolejną część.

Wyobrażaliście sobie kiedyś najgorszy scenariusz, w którym świat rządzony jest przez religijny fanatyzm, a kobieta nie znaczy nic? Stać się przedmiotem, rzeczą, czymś podręcznym i mającym za zadanie wyłącznie służyć innym - do tej roli zostaje sprowadzona płeć żeńska. Nie posiadają własnych imion, nie mogą czytać, ani edukować się, zero kontaktów ze światem zewnętrznym,...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Książka tyleż fajna, co przerażająca. Świat i kobiety jak z marzeń najbardziej odjechanych prawicowych polityków. Nie jest to lekka pozycja. Na początku trochę nie za bardzo wiadomo co i jak, ale jak później zaczyna się wszystko rozumieć, to i sama przyjemność z czytania znacznie wzrasta. Książka, która zmusza do refleksji i przez to na długo zapada w pamięć.

Książka tyleż fajna, co przerażająca. Świat i kobiety jak z marzeń najbardziej odjechanych prawicowych polityków. Nie jest to lekka pozycja. Na początku trochę nie za bardzo wiadomo co i jak, ale jak później zaczyna się wszystko rozumieć, to i sama przyjemność z czytania znacznie wzrasta. Książka, która zmusza do refleksji i przez to na długo zapada w pamięć.

Pokaż mimo to

Zastanawiam się, jak bardzo smutną kobietą musiała być autorka w chwili pisania tej powieści. Gołym okiem widać, że na papier zostało przelane jej cierpienie - nienawiść do własnej osoby i brak samoakceptacji, spowodowane tym, że urodziła się kobietą. W swoim utworze sprowadziła kobiecość wyłącznie do roli reprodukcyjnej, infantylnie oburzając się przy tym na cały świat i Matkę Naturę, że kobieta została obdarzona innym układem rozrodczym niż mężczyzna, w związku z czym pełni inną rolę w społeczeństwie. Próbuje się tu narzucić wizję egoistycznego, szczęśliwego, "prawdziwie kobiecego" świata, w którym potrzeba samorealizacji i praca (z której w każdej chwili można zostać zwolnionym) jest ważniejsza od własnej rodziny - na myśl przychodzi tu epizod historyczny w postaci znanego już w przeszłości sloganu "Arbeit macht frei".
Autorka nie zasięgając uprzednio pomocy terapeutycznej, robi de facto krzywdę innym paniom, które przeczytają jej utwór, tworząc w ich głowach analogiczny mętlik na temat własnego "ja" oraz przyszłości, która będzie wypadkową ich teraźniejszych poczynań.
Brak jakiejkolwiek wiedzy teologicznej u autorki przyczynił się natomiast do tego, że biblijne zapisy zostały potraktowane... dosłownie (sic!) - autorka na tej podstawie nieudolnie wykreowała sobie problem skrajnego fanatyzmu chrześcijańskiego, z którym "bohatersko" rozprawiła się w swoim utworze. Nawet w kulturze Bliskiego Wschodu nie zmusza się fizycznie niezamężnych kobiet, aby przymusowo pełniły rolę matek - wszak nie każda kobieta musi mieć rodzinę a towarzystwo czworonożnych przyjaciół i lampki czerwonego wina, pozornie zdaje się zapełniać lukę opisaną w Piramidzie Maslowa (tj. potrzebę bliskości). Utwór jest szkodliwy także dla całego społeczeństwa, podważając tradycyjny podział ról w związku, w którym to mężczyzna zarabiał na utrzymanie rodziny a kobieta dbała o ognisko domowe, czuwając nad potomstwem, aby nie popadło w nałogi, złe towarzystwo czy nastoletnią ciążę, co jest coraz częstszym zjawiskiem ze względu na brak otrzymanych wzorców od rodziców, których ciągle nie ma w domu ze względu na wykonywaną pracę - aby nie być gołosłownym, przytoczę tu wywiad z Jerzym Waldorffem ("Siódme Niebo, Ósme Niebo" - Tomasz Raczek, Canal +), w którym opowiadał on, że dzieci niegdyś nie wychowywały się z kluczem na szyi - ba, miały nawet przydzieloną nianię, która od maleńkości uczyła je języków obcych (swoją drogą, opiekunka nigdy nie zastąpi matki). Na koniec, utwór ten przyczynia się również do galopującej degrengolady, np. w postaci obecnego podważania nauki i odhumanizowania kilkutygodniowego istnienia ludzkiego oraz postulowania możności jego usunięcia, zaprzeczając tym samym zasadzie "Volenti non fit iniuria", stanowiącej o odpowiedzialności jednostki za swoje czyny - wszystko to przemycane pod płaszczykiem rzekomych praw, które powinny przysługiwać kobiecie, z oczywistym pominięciem praw ojca. Po przedmiotowym utworze spodziewałem się czegoś na wzór orwellowskiej antyutopii, ale porównywanie do Orwella stanowi tu spore nadużycie - ku mojemu zasmuceniu, "Opowieść Podręcznej" okazuje się dzielić półkę z zebraną w tomach propagandą słusznie minionego ustroju i z pewnością wzbudziłby ironiczny uśmiech twórcy "Nowego, wspaniałego świata" - A. Huxley'a.

Zastanawiam się, jak bardzo smutną kobietą musiała być autorka w chwili pisania tej powieści. Gołym okiem widać, że na papier zostało przelane jej cierpienie - nienawiść do własnej osoby i brak samoakceptacji, spowodowane tym, że urodziła się kobietą. W swoim utworze sprowadziła kobiecość wyłącznie do roli reprodukcyjnej, infantylnie oburzając się przy tym na cały świat i...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

„Opowieść podręcznej” Margaret Atwood to jedna z tych książek, obok których trudno nie tylko przejść obojętnie, ale również ocenić je sprawiedliwie w sposób subiektywny. Choć może te dwie rzeczy wzajemnie się wykluczają. Wizja, którą roztacza przed nami autorka, nie jest do końca przez nią wymyślona. Świat, który opisuje powstał ze skrawków dobrze nam znanego świata, wystarczy cofnąć się w czasie, czasem o kilka lat, a czasem i wieków w naszej historii.
Choć nie brakuje tu też odniesień do naszej współczesnej historii.
Gilead powstało na kanwie wiary, które stanowi jej oczko w głowie. Wszystko kręci się wokół niej. Każde wydarzenie jest wspierane odpowiednim cytatem z Pisma Świętego, każdy zbrodniczy czyn jest w nim dokładnie wyjaśniony, a sprawcom wina odpuszczona, gdyż działają oni w sprawie wyższej, a to, czego się dopuszczają, dopuszczają się z konieczności.
Przypomina to trochę politykę naszej partii rządzącej, która wszystko co robi, robi z imieniem Boga na ustach. A idąc do kościoła nigdy nie wiadomo, czy naprawdę słucha się kazania, czy jest się na kolejnym wiecu wyborczą. Zwłaszcza w chwilach, gdy politycy zaczynają zastępować czasami Księzy na ambonach…
Mamy tu historię młodej kobiety, przydzieloną, podobnie, jak setki jej koleżanek do domu Komendanta i jego bezpłodnej żony. Kobieta, której nie wolno używać swojego imienia, zwykle nazywana Podręczną, ma być tym, kto sprawi, że w domu jej „pracodawcy” (nie wiem, czy jest to właściwe słowo, ale w tej chwili nie umiem znaleźć innego, bardziej odpowiedniego) pojawi się dziecko. Koniec końców i tak do niego nie dochodzi, bo Podręczna odchodzi, w bliżej nam nie znanych okolicznościach. Nie znamy jej dalszych losów. A odnaleziony po latach, nagrany na kasetach magnetofonowych „pamiętnik” nie zdradza nam wszystkiego. Ani nawet połowy tego, co byśmy chcieli wiedzieć.
W mieście Gilead, którego granice są tak dobrze strzeżone, że nikt niepowołany nie może się tam dostać, ani tym bardziej go opuścić, istnieje pewna hierarchia. Komendanci i ich żony zajmują, a przynajmniej ja odniosłam takie wrażenie, bardzo wysoką pozycję społeczną. Mieszkają oni, wraz ze swą służbą, w pięknych domach. Komendanci ubierają się na czarno, a ich żony na niebiesko.
Trochę niżej są Gospożony, ubrane w pasiaste kolory. Nie mają żadnej służby, więc wszystko muszą robić same.
Służba pracująca w domach komendantów to głównie Marty, ubierające się na zielony, oraz szoferzy.
Podręczne, będące najniżej w tym łańcuchu społecznym chodzą ubrane zawsze na czerwono, bo wtedy bardzo wyraźnie je widać.
Są jeszcze Ciotki, osoby, które szkolą kobiety, na przyszłe Podręczne w swoim Czerwonym Centrum, skąd trafiają one prosto do komendanckich domów.
A tak zwane Niekobiety, do niczego nie przydatne ze względu na wiek, prokreację, lub wyniszczone przez choroby, trafiają w straszne miejsce, gdzie bez żadnych zabezpieczeń muszą usuwać toksyczne odpady tak długo, jak długo są w stanie. Czasem, lecz chyba nie ma na to żadnej reguły, trafiają do miejsca, gdzie odbywają się bardziej bezpieczne zbiory np. upraw.
Życie w tym państwie wcale nie jest proste; większość Podręcznych stawia sie jeden, życiowy cel. Przeżyć. Zaskakujące jest to, jak niewielu się to udaje. Jak mówi główna bohaterka: „jest wiele rodzajów ucieczek”. Uciekając na piechotę nie zaszła y za daleko, dlatego wiele z nich kończy ze sobą w taki, czy inny sposób, między innymi wieszając się na żyrandolu.
Żeby przeżyć w tym świecie trzeba nie tylko być posłusznym. Często nawet to nie wystarcza. Trzeba być sprytnym, wygadanym, a nawet wyrachowanym, zwinnie poruszać się między wolnym, a zakazanym terenem, wiedząc, że granica między nimi jest bardzo cienka i ciągle się przesuwa, a Podręczne muszą decydować, od kogo otrzymanie kary będzie bardziej niebezpieczne. Od Komendanta – który rządzi całym domem, czy od jego Żony – która zarządza wszystkimi kobietami w nim się znajdującymi. Do końca nie wiadomo, jakimi kierować się kryteriami i komu, jeśli w ogóle komuś można tam zaufać.
Podręczna, główna bohaterka tej historii, w chwili, gdy trafia do domu Komendanta, po bardzo bolesnym, ale i pouczającym szkoleniu u Ciotek w Czerwonym centrum, szybko się orientuje, że trafiła z deszczu pod rynnę. Nie za zbyt wielu obowiązków poza codziennymi zakupami, comiesięcznym udziale w Ceremonii, organizowanymi przez Ciotki raz na jakiś czas zgrupowaniami, zwanymi Wybawieniami i asystowaniu przy porodzie. Jej sytuacja znacznie się komplikuje, gdy monotonię dnia codziennego, którymi były między innymi wyprawy pod Mur, gdzie wieszano niepokornych, przerywa najpierw seria „życzeń” od Komendanta, któremu nie sposób odmówić - intymne spotkania późnym wieczorem, podczas których Podręczna gra w scrabble, czyta zakazane kobiece pisma – a kobietom w tym świecie w ogóle nie wolno pisać, ani czytać – czy wyjazd do czegoś, co mogłoby nosić nazwę Klubu dla Dżentelmenów, a życzeniem jego Żony. To Żona namawia swoją Podręczną do rzeczy, która ostatecznie zmienia jej życie, być może nawet je ratując. Zmusza ją do romansu z Szoferem, Nickiem, którego efektem ma być upragnione dziecko. Pierwsze spotkanie tych dwojga zostało przez nią odpowiednio zaaranżowane. Później „młodzi” spotykają się już sami. Sytuacja jest tak kuriozalna, że Podręczna po nocnej wizycie u Komendanta przechodzi przez kuchnię, by spotkać się z Nickiem.
Na koniec okazuje się, że znajomość ta mogła równie dobrze być zgubna, lub pomocna.
Zgubna, bo od dawna plotkuje się w tym świecie, że Szoferzy są tajnymi agentami organizacji Oczy, a pomocna, bo być może o ostatnim wyznaniu Nick postanowił jej pomóc i gdzieś ją wywieźć.
W Gilead istniała bowiem tajna, podziemna organizacja, Mayday, do której należały zarówno Marty, jak i Podręczne, która zajmowała się uwalnianiem kobiet i przemycaniem ich do normalnego świata. Czy głównej bohaterce dane było w końcu zaznać szczęścia? Być może dowiemy się w następnej, napisanej po wielu latach książce pt. „Testamenty”.
Jest to opowieść napisana dosyć starym językiem. Zdania niekiedy wydają się niezrozumiałe, a ich forma nie jest do końca gramatyczna. Czasem dopiero po kilku zdaniach czytelnik jest w stanie wczuć się w atmosferę, przekonać się, do opisywanej przez bohaterkę historii. Niektóre sceny, na przykład ta w „Klubie…” mogłyby być napisane odrobinę lepiej, ciekawiej…
Mimo to ta historia wciąga od pierwszej do ostatniej strony. Trudno się z nią rozstać, bo zostaje na dłużej w głowie. A choć historia Gilead jest wymyślona, to skrawki rzeczywistości, które się na nią składają, już nie. Pojawiały się w naszej historii w oderwanych od siebie elementach. Nigdy nie tworzyły całości i być może to dobrze, patrząc na to, co się dzieje w tym Państwie. Tę historię powinniśmy traktować ostrzeżenie i starać się, by nigdy nie wydarzyło się w rzeczywistości. By nigdy nie pojawiła się tak zaślepiona wiarą władza, że wykorzysta ją, by siać strach i znieść demokrację, wstawiając w jej miejsce autorytaryzm albo jeszcze coś gorszego.

„Opowieść podręcznej” Margaret Atwood to jedna z tych książek, obok których trudno nie tylko przejść obojętnie, ale również ocenić je sprawiedliwie w sposób subiektywny. Choć może te dwie rzeczy wzajemnie się wykluczają. Wizja, którą roztacza przed nami autorka, nie jest do końca przez nią wymyślona. Świat, który opisuje powstał ze skrawków dobrze nam znanego świata,...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Świat, w którym przestały rodzić się dzieci. Świat, ze zniszczonym ekosystemem i cywilizacjami. W tym świecie kobieta stała się jedynie przedmiotem. Przedmiotem służącym jedynie do rodzenia dzieci. Jednak nie każda jest w stanie pełnić swój święty obowiązek. Garstka kobiet, które jeszcze są płodne mają jeden cel – rodzić jak najwięcej dzieci. Przenoszone z domu do domu spełniają swoją powinność. Są Podręcznymi. Nie mają głosu, praw. Są chodzącymi inkubatorami.

Książka, co z przykrością muszę zauważyć mocno mnie zawiodła. Niestety w moim przypadku oglądanie najpierw serialu było błędem. Z tego względu, że jest on o wiele bardziej rozbudowany i ciekawszy niż książka. Pokazuje nam świat Giliardu w wielowymiarowy sposób, z różnych stron, wchodzi w jego podstawy, zasady, historię. Wyjaśnia nam, co i jak, a jednocześnie ujawnia jego słabości. Niestety książka w tym kontekście jest bardzo oszczędna. Jest zbiorem wspomnień, urywkowych i rozmytych. Często też niejasnych i bez znajomości kontekstu trudno je zrozumieć.

Czy jednak Opowieść podręcznej to zła książka? Nie! Sama powieść jest ciekawa i sprawia, że chcemy więcej widzieć o tym świecie. Sam pomysł na taką historię jest niesamowity! Książka, pisana z perspektywy pierwszej osoby, sprawia, że czujemy ten sam ból, strach i rozpacz, co główna bohaterka. Jednocześnie traktuje nas ona jak dobrego znajomego, któremu zwierza się z koszmaru, jaki przeżyła. Naprawdę wciąga i jest interesująca. Jednak, jeśli już oglądaliście serial to nie spodziewajcie się podobnej historii. Będzie ona mniej fabularna, dialogowa i rozbudowana, ale w dalszym ciągu tak samo ciekawa!

Świat, w którym przestały rodzić się dzieci. Świat, ze zniszczonym ekosystemem i cywilizacjami. W tym świecie kobieta stała się jedynie przedmiotem. Przedmiotem służącym jedynie do rodzenia dzieci. Jednak nie każda jest w stanie pełnić swój święty obowiązek. Garstka kobiet, które jeszcze są płodne mają jeden cel – rodzić jak najwięcej dzieci. Przenoszone z domu do domu...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Szczególna książka, choć podobno ekranizacja w Netflixie jest równie udana. Wielki szacunek dla autorki za kreatywność i nietuzinkową fabułę. Miejscami mroczna, tajemnicza, wciągająca i zatrważająca...... Wizja świata w jakim raczej nie chcielibyście żyć....

Szczególna książka, choć podobno ekranizacja w Netflixie jest równie udana. Wielki szacunek dla autorki za kreatywność i nietuzinkową fabułę. Miejscami mroczna, tajemnicza, wciągająca i zatrważająca...... Wizja świata w jakim raczej nie chcielibyście żyć....

Pokaż mimo to

Książka Opowieśc Podręcznej robi porażające wrażenie.W wielu krajach do dzis kobieta nic nie znaczy,nikt nie liczy się z jej zdaniem.Sluży tylko do zaspokajania różnych potrzeb..Cieszę się że to tylko fikcja literacka ale jak bardzo prawdziwa można by żec w dzisiejszych czasach.. www.czytampierwszy.pl

Książka Opowieśc Podręcznej robi porażające wrażenie.W wielu krajach do dzis kobieta nic nie znaczy,nikt nie liczy się z jej zdaniem.Sluży tylko do zaspokajania różnych potrzeb..Cieszę się że to tylko fikcja literacka ale jak bardzo prawdziwa można by żec w dzisiejszych czasach.. www.czytampierwszy.pl

Pokaż mimo to

Książka niezbyt mi się podobała, ale ogólnie nie jest źle

plusy:
-za ciekawie skonstruowany system hierarchii, społeczeństwa i nowych zwyczajów

-za kreatywnie wymyślone stroje i wizję miasta, sklepów [np. brak napisów w witrynach]

-za urealnienie narracji wprowadzając trywialne pragnienia głównej bohaterki [np. chęć posiadania kremu do twarzy i rąk, chęć czytania itp.]

minus:
- za zabicie kota na początku książki [nie lubię niepotrzebnej przemocy wobec zwierząt w fikcji, uznaję to za tani chwyt mający wywołać szybko intensywne emocje w odbiorcy]

- za wprowadzenie reżimu państwa totalitarnego na terenie USA w przeciągu... 3 LAT

- za otwarte zakończenie i nudną końcówkę

- za zbyt bierną i nudną główną bohaterkę, wolałabym przeczytać książkę o Moirze albo o Glenie

- za dużo rozpoczętych i niezakończonych wątków [np. Co z Łukaszem? Kim był mężczyzna, który został skatowany na Partycykucji? Co z Moirą? Czy Nick był okiem? Co się stało z poprzednią podręczną?]

Książka niezbyt mi się podobała, ale ogólnie nie jest źle

plusy:
-za ciekawie skonstruowany system hierarchii, społeczeństwa i nowych zwyczajów

-za kreatywnie wymyślone stroje i wizję miasta, sklepów [np. brak napisów w witrynach]

-za urealnienie narracji wprowadzając trywialne pragnienia głównej bohaterki [np. chęć posiadania kremu do twarzy i rąk, chęć czytania...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Forma książki - bardzo toporna, ciężka w odbiorze, rozwlekła. Bardzo utrudniała mi całkowite wczucie się w sytuację przedstawioną w świecie.

Forma książki - bardzo toporna, ciężka w odbiorze, rozwlekła. Bardzo utrudniała mi całkowite wczucie się w sytuację przedstawioną w świecie.

Pokaż mimo to

Książka, długo po zakończeniu oglądania serialu, nie zrobiła na mnie wrażenia, a wręcz się nią rozczarowałam.
Myślę, że gdybym zmieniła kolejność (książka, serial), patrzyłabym na nią inaczej.
Historia jest napisana dosyć specyficznym językiem, który sprawia że nie czyta się jej lekko i szybko.
Nie potrafiłam się wczuć w tą opowieść, jak dla mnie było za mało o emocjach bohaterki i innych postaci, jak się czuły w otaczającym je świecie- wiadome było że takie życie im nie odpowiada, jednak jak dla mnie było to dosyć ogólnie opisane.

Przedstawione są losy Fredy- podręcznej żyjącej w Republice Gileadu, w miejscu w którym kobietom zakazane są czynności ,bez których w realnym życiu nie wyobrażamy sobie funkcjonować -bez swobodnego wychodzenia, bez czytania- chociażby nazw sklepów, bez możliwości swobodnego ubioru, w świecie w którym to mężczyźni mają decydujący głos co do postępowania płci przeciwnej. W miejscu, w którym zdrowe kobiety są wykorzystywane jedynie do reprodukcji.

Historia jest przerażająca, a po zakończeniu książki nasuwa się myśl i radość z tego, że żyjemy w takich czasach, że każda z nas ma prawa i swobodę,

Książka, długo po zakończeniu oglądania serialu, nie zrobiła na mnie wrażenia, a wręcz się nią rozczarowałam.
Myślę, że gdybym zmieniła kolejność (książka, serial), patrzyłabym na nią inaczej.
Historia jest napisana dosyć specyficznym językiem, który sprawia że nie czyta się jej lekko i szybko.
Nie potrafiłam się wczuć w tą opowieść, jak dla mnie było za mało o emocjach...

więcej

mniej

Pokaż mimo to