Hiob: Komedia sprawiedliwości

Niewiarygodne, jak bardzo najważniejsze powieści (i opowiadania) z kanonu science-fiction wydają się współczesne. Większość z nich, wśród nich ta właśnie, nie tylko się nie zestarzały, one nawet dziś brzmią lepiej niż wtedy.
Hiob zaskoczył mnie jeszcze jedną cechą (no tak, tym samym przyznaję, że nie czytałem go przed laty, choć powinienem był) - tym mianowicie, że kojarzący mi się literaturą raczej przygodową Robert Heinlein stworzył oto dzieło niepozbawione elementu rozrywkowego, nawet humorystycznego od czasu do czasu, a przecież to jednocześnie traktat filozoficzny i teologiczny, to przyczynek do wiedzy o amerykańskiej religijności ludowej, to wreszcie także powieść i miłości i o uczeniu się miłości.
Nie chciałbym zdradzać szczegółów, bo książkę i warto, i należy przeczytać, chciałby natomiast radzić się a marzeniem zapewnie nieziszczalnym - żeby tę powieść dać do czytania nastolatkom w szkołach średnich i omawiać ją lekcjach literatury i/lub religii zamiast klepania na tych drugich katolickich sloganów ideologicznych.
No bo to jest, proszę Państwa, swego rodzaju odpowiedź Ameryki na rosyjskiego Mistrza i Małgorzatę. Nie wierzycie? No to czytajcie!

Niewiarygodne, jak bardzo najważniejsze powieści (i opowiadania) z kanonu science-fiction wydają się współczesne. Większość z nich, wśród nich ta właśnie, nie tylko się nie zestarzały, one nawet dziś brzmią lepiej niż wtedy.
Hiob zaskoczył mnie jeszcze jedną cechą (no tak, tym samym przyznaję, że nie czytałem go przed laty, choć powinienem był) - tym mianowicie, że...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

"Hiob" to kolejna książka z serii "Wehikuł czasu", prezentującej w założeniu klasyczne powieści SF z ubiegłego wieku. Powieść ta z trudnością mieści się w ramach serii, gdyż na dość typowy pomysł światów alternatywnych nakłada warstwę mistyczną i religijną, będącą po części trawestacją historii biblijnego Hioba. Bohater powieści, Graham, jest ekstremalnie religijnym Amerykaninem z alternatywnej wersji USA, który w trakcie podróży oceanicznym statkiem turystycznym przenosi się do innego świata. Zajmuje tam miejsce swojego lokalnego odpowiednika. Wraz z poznaną na statku duńską stewardessą doświadcza on serii kolejnych przeskoków między światami, które pozbawiają go rodziny, środków do życia i całości dobytku, analogicznie do losów biblijnego Hioba. W międzyczasie bohater zakochuje się w swojej uroczej towarzyszce i razem dzielnie znoszą przeciwności losu, spierając się nieustannie o mistyczne przyczyny dotykających ich nieszczęść i zmian. Spory te wynikają przede wszystkim z tego, że oboje są wyznawcami innych religii i wraz z monotonnie powtarzającymi się opisami kolejnych przeskoków wypełniają prawie 340 stron książki (z 454), stanowiąc zdecydowanie jej najnudniejszą część. Nuda wynika zarówno z powtarzalności schematu wydarzeń jak i z wplatania przez autora w treść powieści rozważań religijno-teologicznych w wykonaniu głównego bohatera. Zmuszały mnie one do przeskakiwania całych akapitów, gdyż fundamentalistyczne poglądy Grahama na rolę kobiet w społeczeństwie wraz z fanatyzmem religijnym budzą w dzisiejszych czasach najgorsze możliwe skojarzenia. Zapewne kiedyś odbiór tych fragmentów książki był bardziej neutralny, ale obecnie postawa głównego bohatera kojarzy się głównie z co bardziej fanatycznymi sektami religijnymi. Co gorsza, obie główne postaci zachowują się kompletnie irracjonalnie, przyjmując dramatyczne wydarzenia burzące ich życie i wizję świata z nienaturalnym spokojem, widocznym zwłaszcza w drewnianych dialogach, w których słowo "kochanie" pada chyba kilkaset razy, wzbudzając nieustannie mdłości.

Lektura pierwszej części książki mocno nadwyrężyła granice mojej cierpliwości czytelniczej i gdybym miał ją ocenić osobno, uznałbym tę książkę za kompletną stratę czasu. W drugiej części książka przestaje jednak być literaturą SF o światach alternatywnych a staje się czymś bliższym biblijnemu oryginałowi. Czy raczej stawałaby się gdyby nie liczne sceny humorystyczne. Akcja w końcówce przenosi się do nieba i piekła i ta część książki jest o (nomen omen) niebo bardziej interesująca. Te fragmenty mogą też zapewne budzić jakieś kontrowersje wśród ludzi religijnych i aż dziwne, że w naszym katolickim talibanie nikt z Ordo Iuris jeszcze nie zaskarżył wydawnictwa Rebis za obrazę uczuć. W każdym bądź razie końcówka książki humorem i bluźnierczą wizją zaświatów rekompensuje nudę części pierwszej.

Trudno mi zgadnąć, co chciał osiągnąć autor pisząc tę powieść. Z jednej strony odwołuje się ona do poważnych zagadnień filozoficznych i teologicznych i zawiera rozważania nad przyczynami nieszczęść dotykających ludzi a z drugiej strony rozwiązania jakie oferuje są satyrą dokuczliwie wyśmiewającą religijną wizję świata i biurokratyczną nudę życia wiecznego. Żeby było trudniej oceniać, to te poważniejsze fragmenty książki są zwyczajnie niestrawne i męczące a te (zapewne) bluźniercze, wesołe i przyjemne w lekturze. Powinienem więc wystawić dwie oceny a zamiast tego wystawiam średnią, która niekoniecznie jest adekwatna do sytuacji. Pozostawiam ją jednak, bo generalnie powieść ta była dla mnie rozczarowującym doznaniem czytelniczym. Książka wzbudziła też we mnie zasadnicze wątpliwości czy dalsze zbieranie kolejnych pozycji z tej serii książek ma sens.

"Hiob" to kolejna książka z serii "Wehikuł czasu", prezentującej w założeniu klasyczne powieści SF z ubiegłego wieku. Powieść ta z trudnością mieści się w ramach serii, gdyż na dość typowy pomysł światów alternatywnych nakłada warstwę mistyczną i religijną, będącą po części trawestacją historii biblijnego Hioba. Bohater powieści, Graham, jest ekstremalnie religijnym...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Rozpoczynając swoją przygodę z Hiobem już od pierwszych stron poznajemy historię Alexandra Hergensheimera, człowieka uczciwego, żonatego i gorliwie religijnego. W wyniku nierozważnego zakładu - w czasie reju statkiem po Pacyfiku - polegającego na przejściu po rozgrzanych do czerwoności węglach traci on przytomność, co staje się początkiem jego tarapatów. Mianowicie budzi się w innym świecie, w których historia potoczyła się inaczej, obyczaje różnią się diametralnie od tego czego uczono go od najmłodszych lat, zmianie ulega również on sam, stając sie Alec’em Grahamem, wziętym biznesmenem i kobieciarzem. Na szczęście szybko otrzymuje on wsparcie od pięknej stewardesy Margrethe, w której szybko zakochuje się ze wzajemnością. Sielanka nie trwa długo, gdyż wraz z upływem czasu bohaterowie są przerzucani pomiędzy różnorakimi światami, w których przyjdzie im mierzyć się z różnymi wyzwaniami i poznać wielu ludzi szukając odpowiedzi na pytania - dlaczego są doświadczani w ten właśnie sposób oraz kto lub co stoi za tym wszystkim.
Jak łatwo zauważyć po tytule Hiob. Komedia sprawiedliwości nawiązuje do biblijnej przypowieści o Hiobie, który w wyniku zakładu między Bogiem a Szatanem, był przez tego drugiego straszliwie doświadczany, co miało stanowić próbę jego wiary. Heinlein nawiązuje w swej książce do tej historii. Stara się jednak zrobić to w sposób humorystyczny, nie bojąc się zadawać trudnych pytań, w tym dotyczących biblii, religii oraz doświadczanie przez niewinnych ludzi cierpienia.
Mnie osobiście najbardziej urzekła postać głównego bohatera Alexandra/Aleca. Początkowo nie przypadł mi on do gustu, przede wszystkim ze względu na swe radykalne poglądy i postrzeganie świat w sposób taki, iż albo coś jest dobre albo złe. Z książki dowiadujemy się, iż w swoim świecie był on autorem haseł m.in. przywrócenia kary śmierci za satanizm i czary oraz przesiedlenia na Alaskę ludności murzyńskiej ze Stanów Zjednoczonych. Myślę że wiele osób nie chciałoby mieć nic wspólnego z taką osobą. Jednak na skutek podróży między światami, poznawania wielu dobrych ludzi o zupełnie innych poglądach i wyznających inne religię, a przede wszystkim z powodu jego ukochanej Margrethe, zachodzi w nim ogromna przemiana. Stopniowo staje się on człowiekiem tolerancyjnym, oceniającym ludzi za ich czyny, a nie pod kątem Kościoła, do którego należą.
Książka pełna jest zwrotów akcji, co sprawia, iż wszystkie domysły czytelnika dotyczące dalszych losów bohaterów w trakcie lektury będą wielokrotnie obalane, aż do ostatniego rozdziału.

Rozpoczynając swoją przygodę z Hiobem już od pierwszych stron poznajemy historię Alexandra Hergensheimera, człowieka uczciwego, żonatego i gorliwie religijnego. W wyniku nierozważnego zakładu - w czasie reju statkiem po Pacyfiku - polegającego na przejściu po rozgrzanych do czerwoności węglach traci on przytomność, co staje się początkiem jego tarapatów. Mianowicie budzi...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Chwilami zabawna i intrygująca, przez większość czasu nudnawa i schematyczna.

Chwilami zabawna i intrygująca, przez większość czasu nudnawa i schematyczna.

Pokaż mimo to

Nigdy bym nie przypuszczała, że fantastyka naukowa będzie dla mnie lekturą ciekawą i wciągającą, no ale stało się – przeczytałam „Hioba. Komedię sprawiedliwości” Roberta A. Heinleina i nie żałuję. Co prawda znawcy gatunku twierdzą, że nie jest to szczególnie wybitne dzieło tego klasycznego już amerykańskiego pisarza SF, jednak ja nie mam żadnego porównania, oceniam zatem na podstawie własnego doświadczenia literackiego.
Bohaterem książki jest Alex Hergensheimer, duchowny całkowicie pewny, że Bóg kieruje całym światem. Mężczyzna podróżuje na statku wycieczkowym po Polinezji. Przez przypadek zakłada się, że zdoła przejść po rozżarzonych węglach, tak jak tubylcy podczas jednego ze swoich obrzędów. Udaje mu się to, jednak na koniec traci przytomność. Kiedy się budzi, świat nie jest już taki sam. Okazuje się, że wszyscy wokół uważają go za niejakiego Pana Grahama, w którym zakochana jest stewardessa Margarethe. Również Alex wkrótce odwzajemnia jej uczucia i od tej pory razem przemieszczają się pomiędzy różnymi światami, które zmieniają się dla nich z coraz większą częstotliwością, sprawiając, że co jakiś czas muszą zaczynać wszystko od początku, zdobywać środki do życia.
Oboje żyją w przekonaniu, że zbliża się koniec świata. Alex uważa, że doświadczają tej ciężkiej próby dlatego, że Bóg właśnie odsiewa ziarno od plew. Za wszelką cenę chce pozostać wierny swojej wierze, a ponadto sprawić, by Margarethe również ją podzielała. Ta jednak wyznaje wiarę nordycką i uważa, że przekształcenia, które ich dotykają, są dziełem złośliwego boga Lokiego, który wyzwolił się z więzów nałożonych przez innych bogów i właśnie szuka zemsty. Wymiana poglądów tej dwójki ludzi stanowi najważniejszą i najbardziej wartościową część książki. Alex, jako człowiek wierzący i kierujący się tradycyjnymi wartościami, często ulega jej praktycznym, choć często nieoczywistym poglądom i działaniom.
Historia Alexa ma być rozumiana jako współczesna wersja losów biblijnego Hioba, na którego Bóg zesłał wszelkie nieszczęścia, w wyniku których stracił on majątek, rodzinę, a na koniec również zdrowie, jednak pozostał mu wierny, dlatego Bóg go nagrodził i pozwolił odzyskać wszystko to, o czym marzył. Tak samo Alex traci wszystko, raz za razem, jednak nie wątpi w Boga, dlatego dostępuje wniebowzięcia. A tam dopiero zaczyna się dziać…
Jestem pod wrażeniem kreatywności Heinleina. Stworzył niesamowitą fabułę, od której może zakręcić się w głowie. Do tego w lekkim, satyrycznym tonie opowiada nam historię, pełną teologicznych rozważań, pytań i wątpliwości. Dzięki temu książka jest lekkostrawna, choć dotyka spraw najważniejszych: sensu cierpienia, relacji człowieka z Bogiem, obecności zła na świecie. Tytułowej sprawiedliwości też. Zadaje pytania o zaangażowanie Boga w ludzkie sprawy, sens ofiary Chrystusa na krzyżu, obecność szatana. Powiedziałabym, że nawet podważa sens istnienia religii.
Sądzę, że książka jest na tyle wszechstronna, że miłośnicy wielu gatunków literackich znajdą w niej wątek, który ich zainteresuje. Każdy, kto szuka powieści czy to odnoszącej się do symboliki biblijnej, czy historii miłosnej, czy fantastyki naukowej, czy nawet powieści drogi, powinien być zadowolony, kiedy sięgnie po „Hioba. Komedię sprawiedliwości”. Mnie osobiście książka urzekła, cenię sobie umiejętność satyrycznego opisywania świata. Jednocześnie mogłam się przekonać, ze literatura science-fiction może być wartościowa, skłaniająca do myślenia, że to coś więcej niż wojny robotów i podróże kosmiczne.

Nigdy bym nie przypuszczała, że fantastyka naukowa będzie dla mnie lekturą ciekawą i wciągającą, no ale stało się – przeczytałam „Hioba. Komedię sprawiedliwości” Roberta A. Heinleina i nie żałuję. Co prawda znawcy gatunku twierdzą, że nie jest to szczególnie wybitne dzieło tego klasycznego już amerykańskiego pisarza SF, jednak ja nie mam żadnego porównania, oceniam zatem na...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Wow, Heinlein z Hioba to się chyba ostro smaży w piekle! Niezła książka, jestem pod wrażeniem ponieważ po Obcym w obcym kraju i Drzwiach do lata, niektóre powieści to były lekkie gnioty, ale tutaj, no WOW! Zaskakująca, urocza, odważna, hardcorowa i bardzo przemyślana opowieść. Pomysł rewelka, wykonanie bardzo dobre, postacie ciekawe (nie tak irytujące jak zdarza się Heinleinowi tworzyć). Mimo niektórych dziwnych skłonności pisarza na podejście do kobiet, tutaj to tak bardzo nie razi. Opowieść czyta się z zapartym tchem i jednym haustem! Super, nie jest to typowe sf, ale jest genialne, polecam!

Wow, Heinlein z Hioba to się chyba ostro smaży w piekle! Niezła książka, jestem pod wrażeniem ponieważ po Obcym w obcym kraju i Drzwiach do lata, niektóre powieści to były lekkie gnioty, ale tutaj, no WOW! Zaskakująca, urocza, odważna, hardcorowa i bardzo przemyślana opowieść. Pomysł rewelka, wykonanie bardzo dobre, postacie ciekawe (nie tak irytujące jak zdarza się ...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Robert A. Heinlein nie krył swoich zamiarów i już w samym tytule podpowiada, o czym traktuje jego powieść. Mowa oczywiście o uwspółcześnionej (pierwotnie książka ukazał się w 1984 roku) wersji przypowieści o Hiobie i próbach, jakim poddawana jest jego wiara. Kto tę przypowieść zna, nie będzie zaskoczony dalszymi losami Alexa. Na kolejnych kilkuset stronach spada na niego całe mnóstwo nieszczęść. Rzeczywistość wokół niego i Margrethe zmienia się co kilkadziesiąt stron, nigdy jednak na lepsze. W pierwszych częściach książki to jeszcze ciekawi, potem zaczyna coraz mocniej doskwierać. Przedstawianie kolejnych alternatywnych światów spowodowało, że co jakiś czas Heinlein wtrąca kilka stron ekspozycji nowych realiów. Nie są to wyobrażenia szczególnie szokujące i raczej opierają się na przeinaczaniu historii oraz uwzględnianiu lub nie postępu technologicznego. Po paru takich skokach staje się to bardzo uciążliwe i nudne, bo z grubsza i tak wiadomo, do czego dąży autor.

Cała recenzja na Wypowiemsie.pl:
http://wypowiemsie.pl/hiob-komedia-sprawiedliwosci/

Robert A. Heinlein nie krył swoich zamiarów i już w samym tytule podpowiada, o czym traktuje jego powieść. Mowa oczywiście o uwspółcześnionej (pierwotnie książka ukazał się w 1984 roku) wersji przypowieści o Hiobie i próbach, jakim poddawana jest jego wiara. Kto tę przypowieść zna, nie będzie zaskoczony dalszymi losami Alexa. Na kolejnych kilkuset stronach spada na niego...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Dom Wydawniczy Rebis kontynuuje swój cykl science fiction, w ramach którego pojawiają się wielki klasyczne dzieła gatunku. Wśród nich Kwiaty dla Algernona Daniela Keyesa, czy Koniec Dzieciństwa Artura C. Clarke’a. Kolejną pozycją, która pojawiła się w tym cyklu jest Hiob. Komedia Sprawiedliwości autorstwa Roberta A. Heinleina będąca współczesną wersją dziejów biblijnego Hioba.

Bohaterem jest Aleksander Hergensheimer. Gdy przebywa na jednej z wysp Polinezji zakłada się, że uda mu się przejść po rozżarzonych węglach. Zanim zakończy próbę, traci przytomność. Po jej odzyskaniu świat już nie jest taki sam. Bohater wprawdzie znajduje się w tym samym miejscu, lecz nie nazywa się Hergensheimer, a Graham. Podróż powrotna do domu wiąże jego losy z Margrethe, kobietą wyznającą wiarę w Odyna. Wyprawa staje się okazją do prowadzenia długich, teologicznych dysput. Między bohaterami rodzi się więź.

Na pierwszy rzut oka historia Aleksandra podobna jest do historii biblijnego Hioba, który w wyniku zakładu Boga z szatanem, traci wszystko – żonę, dzieci, dom i cały majątek. Mimo to nie traci wiary w Boga. Wierność Stwórcy zostaje doceniona, a w rezultacie bohater zostaje wynagrodzony ponad to, co posiadał. Aleksander jednak nie jest Hiobem. Książka przybiera formę satyry, w której wszelkie nieporadne argumenty Alexa zbijane są przez Margrethe, miejscami jednak autor posuwa się wręcz do karykatury w krytyce religii, wiary i samego Boga, sięgając nawet po środki obrazoburcze.

Oczywiście w historii Aleksandra wiele jest także wątków fantastycznych. Heinleinowi nie brakowało kreatywności, a momentami wszystko wręcz szaleje. Pod tym względem fabuła to prawdziwy majstersztyk. Połączenie satyry przepełnionej humorem z intrygującą historią, przeplataną teologicznymi wywodami to pomysł z wysokiej półki. Szkoda tylko, że teologia ta jest całkowicie niebiblijna, a w wielu miejsca nawet antychrześcijańska.

Hiob. Komedia Sprawiedliwości to lektura wciągająca od pierwszych stron. Poza samą historią, która intryguje i fascynuje, zadaje mnóstwo pytań natury teologicznej, czy etycznej. Z obraża, z drugiej – prowokuje dyskusję. Chyba ten drugi efekt powinien być bardziej pożądany, dzięki czemu możemy skonfrontować swoje zdanie i punkt widzenia z wizją autora i odpowiedzieć sobie na pytanie, dlaczego dobrzy ludzie doznają cierpień.

Dom Wydawniczy Rebis kontynuuje swój cykl science fiction, w ramach którego pojawiają się wielki klasyczne dzieła gatunku. Wśród nich Kwiaty dla Algernona Daniela Keyesa, czy Koniec Dzieciństwa Artura C. Clarke’a. Kolejną pozycją, która pojawiła się w tym cyklu jest Hiob. Komedia Sprawiedliwości autorstwa Roberta A. Heinleina będąca współczesną wersją dziejów biblijnego...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

8,5/10

8,5/10

Pokaż mimo to

Robert A. Heinlein, to jeden z największych mistrzów powieści SF i trudno się z tym nie zgodzić. Wystarczy tu wymienić „Luna to surowa pani”, czy „Kawaleria kosmosu”. Na jego koncie jest także powieść „Hiob. Komedia sprawiedliwości” którą właśnie przeczytałem.

O książce możemy dowiedzieć się że:
Dla Alexandra Hergensheimera nierozważny zakład na Polinezji staje się początkiem serii wstrząsających zmian. Gdy odzyskuje przytomność po próbie ognia, jego świat wygląda inaczej… a on nie nazywa się już Hergensheimer. Zdezorientowanego Amerykanina wspiera zakochana w nim Margrethe, lecz przemiany rzeczywistości przyspieszają, a sytuacja pary się pogarsza. Przekonany, że wielkimi krokami zbliża się sąd ostateczny, Alexander robi wszystko, by Margrethe dostąpiła zbawienia. Bez niej bowiem niebo nie będzie dla niego rajem.
W tej historii współczesnego Hioba błyskotliwa satyra przeplata się z obrazoburczym przedstawieniem religii, a rozważaniom o tym, kto decyduje o ludzkich losach, towarzyszy odwieczne pytanie, dlaczego dobrzy ludzie doznają ogromnych cierpień. Zachęcam do lektury.

Podsumowując.

To świetna książka dla miłośników fantastyki i nietypowych historii miłosnych. Z ambicjami, z klimatem, ze świetnymi pomysłami. Coś, co warto poznać, jeśli lubicie dobra literaturę , nie zważając na gatunek. Doskonały przykład powieści, który skłania do przemyśleń i zostaje z czytelnikiem na długo. Zatem polecam wszystkim.

Robert A. Heinlein, to jeden z największych mistrzów powieści SF i trudno się z tym nie zgodzić. Wystarczy tu wymienić „Luna to surowa pani”, czy „Kawaleria kosmosu”. Na jego koncie jest także powieść „Hiob. Komedia sprawiedliwości” którą właśnie przeczytałem.

O książce możemy dowiedzieć się że:
Dla Alexandra Hergensheimera nierozważny zakład na Polinezji staje się...

więcej

mniej

Pokaż mimo to