Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Piękno w najczystszej postaci. Rilke przemawia z tak wielką czułością, na jaką dziś stać niewielu.
Pozwala oswoić się z samotnością; zrozumieć ją i pokochać; dojrzeć prawdziwy sens tej samotnej tułaczki.

Piękno w najczystszej postaci. Rilke przemawia z tak wielką czułością, na jaką dziś stać niewielu.
Pozwala oswoić się z samotnością; zrozumieć ją i pokochać; dojrzeć prawdziwy sens tej samotnej tułaczki.

"Kiedy miałem dwanaście lat, świat był dla mnie latarnią magiczną, w której zielonym blasku oglądałem przeszłość, teraźniejszość i przyszłość."

Okruchy dziecięcego świata; migawki z życia pełnego wielkich rzeczy: wielkich strachów, wielkich ekscytacji, wielkich pragnień i wielkich porażek. Chłopięce lata, z sentymentem pielęgnowane przez dorosłego już mężczyznę; traktowane niczym największy skarb; z racji czasu poszatkowane, niepełne ale wciąż pełne magii i niesamowitości. Ta powieść to jak powrót do domu, do dawnych, kochanych miejsc; to zapach dziecięcych chwil, których woń już nigdy nie będzie tak intensywna jak kiedyś. "Magiczne lata" czyta się więc z wielkim sentymentem; ten czar wspomnień wzrusza przenosząc do zupełnie innego wymiaru gdzie na moment możemy znów stać się dziećmi; poczuć tę siłę wyobraźni, która pozwalała wierzyć w nieosiągalne.
Tu dorośli mają swoje wielkie sekrety i zdają się być nie tymi, na jakich pozują; tu obowiązują wszelkie zasady magii; niesamowitość miesza się z realnym życiem i to życie tłumaczy; tu dziecięcym okiem można zobaczyć to co niewidzialne; iść ramię w ramię z duchami; czuć rzeczy, których nie wyczuje dojrzałe serce. Tu strach ma wielkie oczy; a wśród tych trochę nazbyt przesadzonych lęków, istnieją te, które mają swoje uzasadnienie. Pośród szalonych zabaw, niesamowitych zdarzeń i nadmuchanych strachów, mają miejsce incydenty, które mocno godzą w dziecięcą duszę i zresztą nie tylko w nią. Tu dzieci mierzą się z rzeczami o wiele większymi niż szkolne smutki, podwórkowe scysje - są traumatyczne zdarzenia, wobec których cichnie dziecięcy śmiech.
"Magiczne lata" to już nieco wyblakłe dzieciństwo zamknięte w butelce. Możesz zaglądać przez dziurkę, potrząsać nim, wciskać tam nos; ale nie wydobędziesz tej materii na zewnątrz. Ona tam już pozostanie a ty możesz jedynie w ten sposób, z oddali obserwować rozwój zdarzeń. To zamknięte wspomnienia; skończony czas, który na twoich oczach ożywa na nowo, ale to już nie jest to samo; nie wszystko jest tak wyraźne, nie wszystko będzie zrozumiałe. Część to twoje domysły; to przefiltrowane myśli, które już nigdy nie dotrą do prawdy samej w sobie. "Magiczne lata" to więc takie spojrzenie z oddali na piękno dawnych chwil; to niesamowitość, której dziś w dorosłym życiu nie sposób racjonalnie wytłumaczyć. To magia, którą zapamiętasz na zawsze, ale nigdy już, co ze smutkiem muszę przyznać, nie poczujesz jej w ten sam sposób. Takie są "Magiczne lata" - uwodzą obrazkami dziecięcych chwil i jednocześnie budzą wielką nostalgię za tym co odeszło bezpowrotnie.
Polecam jednak znów zatopić się w tym świecie dziecięcych marzeń; w świecie magicznych momentów. To piękna podróż w przeszłość. Tak ciężko z niej powrócić; zamknąć tę butelkę. Zachłannie zamiast wyrzucić ją do morza, schowam na strychu by jeszcze nieraz ją otworzyć i wsadzić tam nos; by pooddychać innym powietrzem; by zbudzić ze snu dawne życie.

Przepiękna opowieść, która mogłaby się nie kończyć. Rzadko czytam wspaniałe książki tak długo. Tym razem wolno płynęłam przez tę historię bo było mi tak błogo, tak niesamowicie dobrze. Pośpiech jest tu niewskazany; chyba, że czar tych dziecięcych lat was nie dosięgnął, w co aż ciężko uwierzyć.

"Kiedy miałem dwanaście lat, świat był dla mnie latarnią magiczną, w której zielonym blasku oglądałem przeszłość, teraźniejszość i przyszłość."

Okruchy dziecięcego świata; migawki z życia pełnego wielkich rzeczy: wielkich strachów, wielkich ekscytacji, wielkich pragnień i wielkich porażek. Chłopięce lata, z sentymentem pielęgnowane przez dorosłego już mężczyznę; traktowane...

"Chcę, aby to zostało zanotowane. To jedyny głos, jaki mam. Pewnego dnia ludzie będą musieli to wiedzieć."

W centrum nieokiełznana sztuka, wielki artysta który obsesyjnie przenosi na płótno wizerunki kobiecych twarzy i ciał oraz wreszcie postaci najważniejsze - muzy, największa inspiracja, żywe istoty, których oblicza zamknięte w obrazie zyskują szansę opowiedzenia swojej historii. Sophie Haydock idealnie wypełnia lukę pozostałą po życiu towarzyszek Egona Schielego. Buduje opowieść w dużej mierze fikcyjną, ale w otoczce umieszczając prawdziwe postaci; przemyca szczątki wiedzy, która się uchowała. Zbuntowana Adele, wierna i oddana Edith, dumna Wally i zaborcza, bezwarunkowo wpatrzona w swojego brata Gertie budzą się do życia; z milczących obrazów wychylają się twarze okraszone rumieńcem; wykrzywione w grymasie. Piękny to gest, gdy przywracamy głos tym, którzy przemówić już nie mogą. Piękny to gest gdy ożywiamy pogrzebane historie. Sophie Haydock snuje opowieść, której sercem są kobiece losy. Z jednej strony to Schiele jest tym, który odzywa się tu z pozycji siły; to on dyktuje warunki; on uwiecznia, on decyduje w jaki sposób pokaże te kobiece oblicza. On czyni je kimś więcej, niżli tylko przelotem napotkane twarze. Sophie Haydock pragnie jednak jeszcze bardziej pogłębić tą kobiecą perspektywę, oddając głos właśnie tym tajemniczym czterem towarzyszkom artysty, których wizerunki widnieją dziś na ścianach sal muzealnych. Za tymi wizerunkami kryje się prawdziwe życie: żar emocji, wykrzyczanych słów, ale też tych niewypowiedzianych w czas żalów. Gdyby nie ta wybuchowa, kobieca mieszanka być może Schiele nie osiągnąłby szczytów. To zupełnie inna perspektywa, która pozwala artystę zwyczajowo stojącego jednak w centrum zdarzeń, usunąć w cień by rzucić światło na jego muzy; dar dla twórczości. Można by rzec, że zachodzi tu relacja wymiany; że każdy coś zyskuje. Jaka jest jednak pula zysków i strat? Co przeważa? I kto w ostateczności rozdaje karty?

Kim byłby Schiele gdyby nie kobiety, które go otaczały; które tak wdzięcznie mu pozowały? Jak żyłyby one, gdyby na ich drodze nie stanął wielki artysta? Czy to życie byłoby szczęśliwsze? Po lekturze "Czterech Muz" pytania się mnożą. To taka opowieść, która inspiruje do szukania większej ilości informacji (co okazuje się niestety odrobinę bezowocne bo informacji na temat towarzyszek Schielego jest naprawdę niewiele). Pozostaje rozwinąć wodze wyobraźni tak jak zrobiła to autorka; zbudować własne wyobrażenia na temat tych wyjątkowych kobiet. Jak to możliwe, że historia w większej mierze jednak fikcyjna, zawierająca jedynie okruszki prawdy, tak głęboko we mnie osiadła? Jak to możliwe, że te tajemnicze spojrzenia wyglądające z obrazów Schielego dziś mają dla mnie w sobie tyle ognia?
Autorce udało się zasiać w mojej wyobraźni to ziarno historii o Egonie i jego Muzach; ono ciągle kiełkuje, wychyla się w różne strony; przynosi nowe pytania i nowe domysły.

Przepiękna opowieść, choć przyznam, że z początku ogromnie żałowałam, że autorka nie zdecydowała się na narrację pierwszoosobową. Myślę, że tak osobiste, emocjonalne historie w takiej narracji mogłyby wypaść bardziej wiarygodnie. Początkowo czułam się trochę jak widz w teatrze; gdzie przez poszczególne sceny prowadzi mnie wszechwiedzący głos. Myślę, że to rodzi niepotrzebną barierę pomiędzy odbiorcą, a bohaterkami. Dodatkowo to uczucie znacznego dystansu wzmagał fakt, że w historii mają miejsce znaczne przeskoki czasowe; zostajemy momentami wrzuceni w środek jakiejś sceny - szybko trzeba się dostrajać/ przyzwyczajać do nowej sytuacji. I jako że w tej opowieści mam wrażenie, to emocje powinny grać pierwsze skrzypce, życzyłabym sobie mieć do nich jeszcze lepszy dostęp. Chciałabym więcej czuć, niż mieć pewne rzeczy wyłożone na tacy w formie szczegółowego opisu. To taki mój mały zarzut. Wspomnieć musiałam, bo przez bardzo długą część lektury ta narracja mi nieco uwierała, nie pozwalając w pełni nasycić się tą naprawdę emocjonalną i rozrywająca serce opowieścią.

Ile w stanie jest zmienić czasem jedno spotkanie; raz powzięta decyzja. "Cztery Muzy" to w dużej mierze po prostu opowieść o sile oddziaływania na drugiego człowieka; o chemii, która rodzi się między ludźmi i na zawsze naznacza ich życia. O tym, jak czasem wychodzimy mocno pokiereszowani z różnych relacji; niepewni, zgorzkniali, zamknięci na świat bo wciąż zatopieni w tym co minione. O tym, że powrotów nie ma; że wskazówek zegara cofnąć nie sposób.
O pamięci, która trwa póki jest na tym świecie jeszcze ktoś, kto nas znał, kto nas kochał, kto dziś będzie niósł na swych barkach wspomnienie o nas. A potem pozostaną już tylko obce, rozmyte twarze uwiecznione na zdjęciu, obrazie. Okruchy życia; puste spojrzenia, których już nic ani nikt nie rozpali.

"Chcę, aby to zostało zanotowane. To jedyny głos, jaki mam. Pewnego dnia ludzie będą musieli to wiedzieć."

W centrum nieokiełznana sztuka, wielki artysta który obsesyjnie przenosi na płótno wizerunki kobiecych twarzy i ciał oraz wreszcie postaci najważniejsze - muzy, największa inspiracja, żywe istoty, których oblicza zamknięte w obrazie zyskują szansę opowiedzenia swojej...