Jeszcze w tej chwili czuję ogromny ciężar pragnienia pokuty, który unosi się z lekko przyżółconych kart książki. Słyszę niepokojące słowa cisnące się na usta i wołające o uniknięcie odpowiedzialności. Węszę w samotności ludzi, którzy stanęli przed dokonanym czynem. Widzę twarze osób, których obarczone sumienia uginają się pod gniewem moralności. Ale to dobre symptomy podźwignięcia z upadku. Cieszy mnie, że dostrzegłem kogoś, kto przeszyty dreszczem odrazy do samego siebie, próbuje się zmienić. I pomimo tego, że do świtu jeszcze daleko to wiem, że wraz z pierwszym promieniem słońca upadek w otchłań już nam nie grozi. Czeka nas tylko mozolna odnowa.

W bohaterach Tarjei Vesaasa czai się mrok. Każdy czytelnik może oglądać ich sumienia, które wyglądają jakby były nieczyste. Jednocześnie ten norweski pisarz podkreśla, że dla pewnych zachowań nie można mieć zrozumienia. Pewnym czynom trzeba postawić nieprzekraczalną granicę braku akceptacji. Nie można odejść od problemu, dopóki nie nadejdzie oczyszczenie i postanowienie lepszego życia. "Nocne czuwanie" w połowie tonie w oparach ciemności i to właśnie ta ciemna strona wzbudziła moje największe zainteresowanie. Ta strona ukazuje, że tu nie ma niczego niewiarygodnego. Wszystko stało się faktem, nawet to, co może być widoczne w najczarniejszych snach. Vesaas pokazuje jak zwykła i spokojna wyspa, zamienia się w zanurzoną we własnej winie nieszczęśnicę.

Atmosfera "Nocnego czuwania" wydała mi się bardzo niepokojąca. I chociaż dramatyczne wydarzenia rozgrywają się w zaledwie małej części książki, to jednak ucisk czegoś ciężkiego i niewypowiedzianego rozpostarł w mojej głowie aurę tajemniczej grozy. Wszędzie czułem nieopanowane myśli i pytania o to, kim jesteśmy i do czego jesteśmy zdolni. Vesaas bardzo realistycznie przedstawił pojęcie zbiorowego obłędu i zaćmionych zemstą umysłów. Kiedy ziemia pod naporem szału rozstępowała się ukazując ludzkie piekło to już wiedziałem, że demony zbrodni nadadzą tej powieści wyjątkowo brutalny odcień. Gdy iskry opętania przeskakiwały z jednej osoby na drugą, to wręcz byłem świadom, że za chwilę stanie się nieszczęście. Że grzech ogarnie tych wszystkich, którzy pędzą na zatracenie. W ten sposób moje emocje rozbuchały wielkim płomieniem podczas pościgu ludzi w głąb bestii, którą zostały ich zabrudzone sumienia.

Pożar zemsty zazwyczaj przysłania wszystko co racjonalne ale jak można przypuszczać, nawet największa pożoga kiedyś się kończy. A wtedy powietrze jest ciężkie i duszne od chęci rozliczenia tego, czego się dopuściliśmy. Jednak ponure dni miną a potępione umysły ochłoną i zapragną osiągnąć spokój i zapomnienie. Może w niektórych z nas zostanie żal za to, że odkryliśmy nasze drugie dno. Tego już nie wrócimy, czas zacząć żyć dalej.

Jeszcze w tej chwili czuję ogromny ciężar pragnienia pokuty, który unosi się z lekko przyżółconych kart książki. Słyszę niepokojące słowa cisnące się na usta i wołające o uniknięcie odpowiedzialności. Węszę w samotności ludzi, którzy stanęli przed dokonanym czynem. Widzę twarze osób, których obarczone sumienia uginają się pod gniewem moralności. Ale to dobre symptomy...